گناهکار یک جنگ واقعی

گروهبان تری لیسك از شهر فاكس لیك در ایالت ایلی نویز ۲۶ ژوئن در درگیری رمادی عراق كشته شد. به وسیله یك گلوله خمپاره ۱۲۰ میلی متری . این درگیری بسیار شدید بود و شخصی كه لیسك را كشته بود، احتمالا خودش نیز در این درگیری جان باخت. اما اگر زنده می ماند، چه سرنوشتی در انتظارش بود دولت بوش پاسخ این سئوال را دارد: او باید تحت پیگرد قرار می گرفت.اما كشته شدن سربازان آمریكایی در عراق نتیجه طبیعی جنگ است، نه یك جنایت. مخالفت آمریكا با عفو شبه نظامیان در این كشور یك اشتباه است. نوری مالكی، نخست وزیر عراق اخیرا از واشینگتن دیدار كرد تا در مورد طرح مصالحه خود كه شامل عفو شبه نظامیان می شد، با آمریكایی ها گفت وگو كند. اما آمریكا اصرار دارد كه این طرح باید شبه نظامیانی را كه با نیروهای آمریكایی درگیر می شوند، از این طرح مستثنی كند.
این ممكن است یك حمایت میهن پرستانه از نیروهای آمریكایی جلوه كند، اما به امید عراقی ها برای دستیابی به صلح آسیب می رساند.جمهوریخواهان و دموكرات ها یكصدا معتقدند كه عفو حملات علیه آمریكایی ها را افزایش داده، جنایات را بدون عقوبت رها گذاشته و شٲن كسانی را كه برای آزادی عراق كشته شده اند، زیر سئوال برده، اما این اهداف ماهیت عفو، انگیزه هایی را كه می تواند ایجاد كند و هزینه هایی كه در مخالفت با آن می پردازیم، خدشه دار می سازد.شبه نظامیان شكست خورده بدون عفو انگیزه ای برای توقف خشونت ها ندارند و تصور می كنند كه صلح یعنی زندان. عفوها زمانی كارایی بیشتری دارند كه جامع باشند. آنها می توانند تندروهای خطرناكی نظیر القاعده را مستثنی كنند، اما هر استثنایی رٲیی را علیه مصالحه خلق خواهد كرد. در واقع اگر نیروهای قدرتمند مستثنی شوند، درگیری ها ادامه خواهند یافت.
ممكن است عفو موجب توقف خشونت نشود، اما به افزایش آن هم منجر نخواهد شد. شبه نظامیان همین حالا هم هر تعداد آمریكایی كه دلشان بخواهد، می كشند. بمب گذاران انتحاری هیچ تفاوتی میان عفو و پیگرد قانونی قائل نمی شوند.اما عفو در عین حال به معنای مصونیت نیست وقتی عناصر درگیر در جنگ مرتكب جنایت می شوند، می توان آنها را مجازات كرد. درست مانند سرباز استفان دی گرین. فقط به این شرط كه پس از تجاوز به یك دختر ۱۴ ساله عراقی و كشتن تمام خانواده اش، گناهكار شناخته می شد.
شبه نظامیانی كه سربازان آمریكایی را شكنجه می كنند، شایسته عفو نیستند. اما این بدان معنی نیست كه همه عراقی ها را در یك جا زندانی كنیم. ما نمی خواهیم كه در مورد تمام جنگجویانمان بر مبنای وقایع ابوغریب قضاوت شود.در حقیقت آن چه كه بیش از همه به موجب كج فهمی در مورد خواسته آمریكا منجر می شود، این است كه آمریكایی ها به جای این كه تروریست های واقعی را معرفی كنند، گروهی را كه یك نیروی مبارز معمولی محسوب می شود، مجرم می شناسند. شبه نظامیانی كه فقط با نیروهای آمریكایی می جنگند. در عراق یك نیروی شبه نظامی سازمان یافته فعالیت دارد. ما در جنگ هستیم، آنها هم همین طور.
هنگامی كه سربازان ما در درگیری افراد مقابل را می كشند، در واقع مرتكب جنایتی نمی شوند. همین منطق در مورد عراقی ها هم صادق است. دولت بوش با مجرم شناختن مخالفان خود این افسانه را كه ما در حال جنگ با گروهی بدوی و عالی جنابان مرگ هستیم، جا می اندازد. اما این افسانه به یك تناقض دامن می زند: ما در یك جنگ درگیر هستیم به استثنای زمانی كه نیستیم. حقوق مدافعان جنایت محدود می شود، زیرا ما در جنگ هستیم، اما در مرزها ما با جنگجویان نمی جنگیم، بلكه با جنایتكاران در حال نبرد هستیم. ما در جنگ هستیم و زندانی در اختیار داریم، اما ما زندانیان جنگ را در اسارت نداریم كنوانسیون ژنو از ما حمایت می كند، اما از آنها نه. بالاخره ما یا در حال جنگ هستیم یا نیستیم. اگر هستیم، پس این غرور بی جایی است اگر تصور كنیم كه می توانیم بدون قائل شدن حق مبارزه برای دشمن، به جنگ ادامه دهیم.
این خودبینی زمانی دو چندان می شود كه تصور كنیم این جنگی است كه فقط ما در آن درگیر هستیم. این جنگ عراق است و عراقی ها هستند كه رنج آن را حس می كنند. ما چگونه می توانیم روی عفوی كه تصمیم گیری در مورد آن تحت اختیار آمریكایی ها است، صحبت كنیم.این حق ما است كه یاد جنگجویان كشته خود را زنده نگه داریم، اما این یادآوری مستلزم انتقام نیست. در واقع فداكاری نه تنها براساس كشته ها مورد ارزیابی قرار می گیرد، بلكه امساك و شكیبایی نیز بر آن تاثیرگذار است. هیچ آمریكایی خواهان مرگ نیروهای آمریكایی نیست. اما هر آمریكایی، از جمله رهبران سیاسی مان باید این جرات و جسارت را داشته باشند كه بگویند اگر عفو در برابر كشته شدگان مان به تحقق صلح در عراق كمك می كند، این یك فداكاری است كه ارزشش را دارد.ما در توجیه هراس و تكبر قدرت خود در این جنگ به دستاوردهایی دست یافتیم كه متاسفانه بسیار غلط بودند. بیاید از اصرار بر راه اول دست برداریم و شانس خودمان را در مورد صلح نكوهیده هم امتحان كنیم.گروهبان لیسك و هزاران نفر دیگر برای رسیدن به آرمانی كه كشورمان متعهد به آن است، جنگیده اند و كشته شده اند. ما زمانی به آنها افتخار می كنیم كه توانسته باشیم صلح را به كشوری كه در آن كشته شدند، آورده باشیم. اكنون این آرمان ما است.

تیموتی ویلیامز
ترجمه: نیره محمودی
منبع:نیویورك تایمز
بازرس سابق دادگاه بین المللی جنایت های جنگی در یوگسلاوی سابق

منبع : روزنامه شرق