چشمه‌ها و مراکز آب‌درمانی ، استان زنجان

امروزه یكی از منابع مهم جذب جهانگرد، استفاده و بهره‌برداری بهینه از آب‌های گرم و معدنی است. تجربه كشورهایی مانند ایتالیا، فرانسه، آلمان و ژاپن در زمینه بهره‌برداری از آب‌های معدنی در راستای سیاست‌های جلب جهانگرد و كشورگردی نشان داده است كه اگر این منابع طبیعی با برنامه‌ریزی درست و به طور بهینه مورد بهره‌برداری قرار گیرند، علاوه بر ارزش‌های اقتصادی، می‌توانند بخشی از هزینه درمان بیماران را نیز در مقیاس كلی كاهش دهند. آب‌معدنی از اولین داروهای طبیعی است كه بشر آن را كشف كرده است و سابقه استفاده از آن، به چندین هزار سال پیش باز می‌‌گردد. استفاده علمی از آب‌های معدنی، پس از شناخت تركیب و اثرات درمانی آن‌‌ها در قرن اخیر، تحقق و گسترش یافته است.
آب‌‌های معدنی از راه‌های گوناگون بر بدن و اندام‌های آن اثرات نیكویی می‌گذارند. با استفاده مستقیم از آب‌معدنی در سرچشمه‌ آن، به جنبه‌های درمانی آن بهتر می‌‌توان پی برد. آب‌های معدنی از ویژگی‌های درمانی گوناگونی برخوردارند و هر یك بر اندام و دستگاه ویژه‌ای در بدن انسان اثر می‌گذارند. آب‌های سولفاته كلسیك سرد، ادرارزا؛ آب‌های سولفاته سدیك و منیزین، ملین؛ آب‌های بیكربناته سدیك، متعادل‌كننده اسید و باز در اندام‌های بدن؛ آب‌های كلروره سدیك، تحریك‌كننده قوا و درمان‌‌كننده بیماری‌های زنانه؛ و آب‌های سولفوره سدیك رادیواكتیویته گرم، درمان‌كننده بیماری‌های دستگاه تنفسی هستند. آب‌های رادیواكتیو، ترمیم‌كننده بافت‌ها و سلول‌ها، كلسیم‌ساز، ادرارزا، بازكننده رگ‌ها، آرام‌بخش و میكروب‌كش می‌باشند. در درمان بیماران، علاوه بر تركیب شیمیایی و فیزیكی آب، عامل‌های دیگری مانند آب و هوای منطقه‌, ارتفاع، نحوه درمان و شرایط دیگری مؤثرند.
استان زنجان هم‌چون بسیاری از استان‌های كشور، دارای چشمه‌های آب‌‌معدنی و طبیعی متعددی است كه به طور‌ سنتی مورد استفاده هزاراه تن قرار می‌گیرند. اَهَمِ این چشمه‌ها عبارت‌اند از :