پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا
<میزاک> یعنی بچه ناقص و چندسر
حسینعلی لیالستانی کارگردان فیلم <میزاک> در اغلب گفتوگوهایی که پیش از جشنواره با رسانهها انجام داده بود، این اثر را نوعی ستایش زندگی و داستان آن را درباره تولد نوزادی عنوان کرده بود که برای آمدن به دنیا تردید دارد و روی از سیاهیها و پلشتیهای آن برگردانده است. با شنیدن این مضمون پرسشی که در ذهن منتقدان و مخاطبان جا گرفت این بود که لیالستانی و گروه حرفهایاش (پشت دوربین و جلوی دوربین) چطور میخواهند این مضمون را به روایتی سینمایی دربیاورند و نیت و ذهن طفل درون رحم و تلاقی آن با خشونت بیرون را به تصویر بکشند. ترسها از عدم تطابق بار تصویری و بیانی فیلم با بار محتوایی آن تعبیر شد و اثر همانی شد که نباید میشد. درواقع شعری که مدنظر لیالستانی بود به زبان فیلم ترجمه نشد و نوزاد او به پدیدهای ناقصالخلقه و چندسر بدل شد. مشکل <میزاک> فراتر از جزئیاتی است که چندتایی از آنها در این یادداشت خواهد آمد. مشکل این فیلم عدم شکلگیری درونمایه فیلم در دایره سینما است.
به بیان دیگر <میزاک> مشکل زبانی دارد و ساختار لازم را برای تبدیل شدن به یک فیلم منسجم و باورپذیر پیدا نکرده است. فیلم سرشار از آدمهای بیهدف و بیکارهای است که در سراسر صحنهها حضور دارند و نه شخصیتی از خود بروز میدهند و نه کارکردی تیپیکال مییابند. در فصلهای آغازین فیلم و لابهلای نماها با صدای مهیب نفیر موشک یا هواپیما مواجه میشویم که خشونت و تهدید را تداعی میکند. جلوتر که میرویم وارد مناسبات عاطفی آدمهای روستا میشویم و با شخصیت <ستاره> برخورد میکنیم که در آستانه تولد نوزادی قرار دارد و خود رو به مرگ میرود. تا اینجای کار فضای تراژیک و رو به فاجعه فیلم با ریتم کند آن همخوانی دارد اما شخصیتهای دیگر (با بازی علیرضا خمسه، فاطمه معتمدآریا، رابعه اسکویی و...) که وارد میشوند، فضای اثر دگرگون شده و لودهبازیها و موقعیتهای شوخناک - آن هم شوخیهای نپخته و نخنما - پا میگیرد و فیلم را تحتتاثیر قرار میدهد. کمی جلوتر فیلم وارد حوزههای بهاصطلاح معناگرایانه و متافیزیکی میشود و طفل درون رحم <تیتی> با بیرون ارتباط برقرار میکند و جلالخالق آدمهای بیرون نیز افکار و نیات او را میخوانند و برای اینکه تردید بچه برای ورود به دنیا از بین برود، شروع به خودسازی و اصلاح رفتار میکنند تا دنیا آماده پذیرش او شود. واقعا مخاطب درمیماند که با فیلم چه برخوردی داشته باشد و متافیزیک و معنابافی <میزاک> را پای فانتزی و کمدی بگذارد و یا لودگی برخی آدمهای فیلم را جزو واقعیت داستان تلقی کند. فیلم از هر طرف که بروید دچار تناقض است.
یک سو شخصیتهایی چون پهلوان، تیتی، گل برا، خانم دکتر و پیرمردی که جمشید مشایخی بازیاش میکند قرار دارند که سعی میکنند درک نوزاد را از محیط اطراف برای ما بازگو کنند و فیلم را جدی نشان دهند و سوی دیگر نقشهای غیرمهمی که رابعه اسکویی و علیرضا خمسه و مرتضی ضرابی و فاطمه معتمدآریا و... آنها را به شدت اغراق شده و لودهوار بازی میکنند و سازی دیگر میزنند و فیلم را به سمتی دیگر میکشانند. این تفاوتها تا حدی توی ذوق میزند که مثلا در سکانس مرگ <ستاره> که باید تراژیک و اندوهناک باشد، گریه و ناله نقشهای تیپیکال فیلم، ما را به خنده میاندازد؛ خندهای ناشی از تناقض در پرداخت موقعیت و نه برآمده از ذات کمدی. مشکل دیگر <میزاک> شرح مستقیم درونمایه و معناهای مدنظر داستان است.
صحنههایی که داریوش ارجمند فکرهایش را بلند بلند به تماشاگر میگوید و فاطمه معتمدآریا به نیابت از فیلمنامهنویس، مشکل دیرزایی تیتی را که ناپاکیزگی جهان و آدمها است به تماشاگر اعلام میکند، جزو ضعیفترین بخشهای فیلم است که پنبه سناریونویسی و شخصیتپردازی را میزند و به نازلترین شکل ممکن به تماشاگر اطلاعات میدهد. شعارهای امیددهنده جمشید مشایخی جلوی دوربین، پشت پا گرفتن علیرضا خمسه برای خودش، دیالوگهای بیمایه و بیرمق (چه خوب که لااقل باران کوثری در فیلم حرفی نزد)، خطای زمانی فیلم در جایی که خبرهای جنگ عراق و آمریکا از رادیو اعلام میشد و سپس ۷۷ سال بعد> رادیو همچنان از درگیریها در عراق خبر میداد!، اتکای صرف به اخبار جنگ رادیو برای نمایش سیاهیهای دنیا و متولد نشدن نوزاد و... از جمله مواردی است که کوشش عوامل حرفهای فیلم چون تورج منصوری، امیر اثباتی، محمدرضا دلپاک، محمدرضا درویشی و... را عقیم و غیرمفید میسازد. دیگر اینکه در تمام طول فیلم فقط یکجا از عبارات محلی گیلانی استفاده میشود و آن صحنه انتهایی اثر است که تیتی لب باز میکند و میگوید: میزاک (بچه من) این فیلم با تناقضات و ناهمخوانیهایی که دارد نه ضدجنگ است نه کودکانه و شاعرانه، نه متافیزیکی است و نه کمدی. میزاک مجموعهای از اینها و مخلوطی درهم از عناصر مختلف است که هیچحس مشترک و واحدی به مخاطب نمیدهند و او را در پذیرش محتوای فیلم سردرگم و مردد باقی میگذارد.
تقی پورقمر
منبع : روزنامه اعتمادملی
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید بلیط هواپیما
ایران دولت رهبر انقلاب روز معلم معلمان نیکا شاکرمی مجلس شورای اسلامی مجلس دولت سیزدهم حجاب شهید مطهری شورای نگهبان
تهران هواشناسی زلزله معلم شهرداری تهران سیل قوه قضاییه آموزش و پرورش پلیس سلامت سازمان هواشناسی دستگیری
خودرو قیمت خودرو بانک مرکزی قیمت دلار دلار ایران خودرو قیمت طلا سایپا کارگران بازار خودرو تورم قیمت
مشهد مسعود اسکویی فضای مجازی تلویزیون سریال سینمای ایران سینما دفاع مقدس موسیقی تئاتر
دانشگاه علوم پزشکی مکزیک
رژیم صهیونیستی غزه فلسطین اسرائیل آمریکا جنگ غزه روسیه چین نوار غزه حماس عربستان ترکیه
استقلال پرسپولیس سپاهان تراکتور لیگ برتر ایران باشگاه استقلال فوتبال رئال مادرید بایرن مونیخ لیگ قهرمانان اروپا لیگ برتر باشگاه پرسپولیس
اینستاگرام همراه اول دبی واکسن تبلیغات اپل ناسا گوگل وزیر ارتباطات پهپاد
کبد چرب بیماری قلبی کاهش وزن دیابت داروخانه ویتامین طول عمر بارداری