نج، نخ، ند، نذ

	نَجَست و هم نجهد هرگز از خيار آتش٭
		رک: آتش از خيار نجهد
			٭ ما درد پنهان با يار گفتيم	.............................. (اديب صابر)
	نجس چون ‌تر شود نجستر شود
		نظير:
		سگ به درياى هفتگانه بشوى	چون که تر شد پليدتر گردد (سعدى)
		ـ سگ که به آب تر شود پليدتر شود
		ـ سگ از شستن نجستر شود
	نَجُنْب که گنجى!
		رک: مَجُنْب که گنجى!
	نجوا کار شيطان است
	نخست استاد بايد وانگهى کار٭
		نظير: تا مربّى نباشد مربّا درست نمى‌شود
			٭ ............................	نخست انگور و آنگه آب انگور (نظامى)
	نخست انديشه کن و آنگاه گفتار (سعدى)
		رک: اوّل انديشه وآنگهى گفتار
	نخست چشم بيند و آنگه دل پسندد (قابوس‌نامه)
		رک: چشم مى‌بيند دل مى‌خواهد
	نخلى که کهن گشت دگر خم‌شدنى نيست (صابر همدانى)
	نخندد زمين تا نگريد هوا٭
		رک: تا نگريد ابر کى خندد چمن؟
			٭ ز شيران بوَد روبهان را نوا	............................... (نظامى)
	نخوانده مُلاّست!
		به مزاح و تمسخر در مورد نادانى به‌کار برند که درس نخوانده ادعاى مُلاّئى و دانش مى‌کند
	نخواهد اسب تازى تازيانه (شبسترى)
		رک: آن کس که اهل بشارت است اشارت داند
	نخود اُو،٭ بخور و بدو! (عا).
		نظير: راست بيا، راست برو، ماست بخور، سُرنا بزن! (عا).
			٭ نخود او (ov ـ Nokhod) = نخود آب
	نخودچى بِهْ از هيچى!
		نظير:
		سنگ بِهْ از گوهر نايافته
		ـ کال به ما رسيده، بهتر ز رسيدهٔ به ما نرسيده
		نيزرک: کاچى بِهْ از هيچى
	نخود نخود، هر که رود خانهٔ خود!
	نخورَد خربزهٔ شيرين الاّ کفتار (قاآنى)
		رک: خربزهٔ شيرين نصيب کفتار مى‌شود
	نخورَد ديگ گرم کرده کريم٭
		رک: نخورَد شير نيم‌خوردهٔ سگ
			٭ سفله دارد ز بهر روزى بيم	...................... (سنائى)
	نخورَد شير نيم‌خوردهٔ سگ٭
		نظير:
		نخورد ديگ گرم کرده کريم
		ـ اگر عنقا ز بى‌برگى بميرد	شکار از دست گنجشکان نگيرد (سعدى)
		ـ اگر از درد بى‌گوشتى بميرم	کلاغ از روى قبرستان نگيرم
	نخورده است کس روزى هيچ‌کس (نظامى)
		رک: هر کس روزى خودش را مى‌خورد
	نخورده‌ايم نان گندم ديده‌ايم در دست مردم (عا).
		صورت ديگرى است از مَثَل: 'اگر نخورده‌ايم نان گندم، ديده‌ايم دست مرد'
	نخورده مست است
	نخورده و نبرده، گرفته درد گُرده (عا).
		رک: نه خورده و نه بُرده، گرفتار درد گرده!
	نخورى هميشه دارى
	ندارد بو و لذّت ميوهٔ خام
		نظير: گل کاغذين بوى ندهد
	ندارد گريه شرم از ديگِ سرباز (عطّار)
		رک: درِ ديزى باز است حياى گربه کجاست؟
	ندامت مى‌کشد هرکس به نااهلان کند نيکي
		رک: سگ را اگر خدمت کنى بهتر که بدبنياد را
	ندهد چهرهٔ دروغ فروغ٭
		رک: چراغ دروغ فروغ ندارد
			٭ نيست در دينِ شرع و مذهبِ عقل	خصلتى ناستوده‌تر ز دروغ
			نشود جمع با نفاق وفاق	......................... (...؟)
	نديد بديد وقتى‌که ديد به خودش چيد! (عا).
		رک: اين منم تى‌تيش مامانى به تنم
	نديده‌ام که فروشند بخت در بازار
		(جهان بگشتم و دردا به هيچ شهر و ديار...) (عرفى)
	نديده ديد به خودش چيد! (عا).
		صورت ديگرى است از: 'نديد بديد وقتى‌که ديد به خودش چيد!'
	نديده کس که سر بالا روَد سيل (عطّار)
	نذر مى‌کنم براى سرم، خودم مى‌خورم و پسرم! (عا).