همه آنچه می خواهید درباره کن ۲۰۰۷ بدانید

اصلاً به ما چه مربوط، جایزه اش را یک عده یی می گیرند، عده دیگری امضا جمع می کنند، بعضی به سالن سینما می روند و فیلم های جدید تماشا می کنند و بقیه هم به کنار دریا می روند و شنا می کنند، آن وقت ما نشسته ایم برای گروه اول کف می زنیم و به حال سه گروه دیگر غبطه می خوریم.
اما هر چقدر هم بگوییم به ما چه مربوط، آخرش می بینیم به ما مربوط است. بالاخره باید بدانیم از دستفروش های گوشه خیابان کدام دی وی دی ها را بخریم یا نه؟ از همه بدتر اینکه جشنواره کن شصت ساله شده و از وقتی سنش بالا رفته مثل هر بزرگتر دیگری احترامش واجب است. پس به این نتیجه مهم می رسیم که کن خیلی مهم است.
در جشنواره کن ۲۰۰۷ که به احتمال زیاد در سال ۲۰۰۷ و در مکانی به نام کن -البته در فرانسه- برگزار می شود، ظاهراً فیلم هایی به نمایش در می آید که یک یا چند نفر آنها را کارگردانی کرده اند و از قرار معلوم عده یی هم در آنها بازی کرده اند. ببینیم چه کسانی چکار کرده اند، البته با ذکر این نکته که خوب و بد کارشان به خودشان مربوط است و راقم این سطور هیچ مسوولیتی در قبال کار آنها بر عهده نمی گیرد.
جشنواره کن امسال با نمایش فیلم «شب های ذغال اخته یی من» وانگ کار- وای، کارگردان هنگ کنگی متولد شانگهای که به تقلید از ساواکی های فیلم های قدیمی بهرام بیضایی عینک آفتابی از چشمش نمی افتد، در تاریخ ۲۶ اردیبهشت آغاز شده است.
این اولین فیلم انگلیسی زبان کارگردان مشهور فیلم هایی مانند «سریع السیر چانکینگ» و «۲۰۴۶» و برنده نخل طلای کن در سال ۱۹۹۷ برای فیلم «خوشبخت بودن با یکدیگر» است و داستان زنی را بازگو می کند که برای یافتن معنی محبت، تمام امریکا را زیرپا می گذارد و با آدم های عجیب و غریبی برخورد می کند که لابد متوجه نمی شود اکثر آنها ستاره های سینما هستند. «شب های ذغال اخته یی من» در بخش مسابقه به نمایش درمی آید، بازیگرانی همچون جود لاو، ناتالی پورتمن، نورا جونز، ریچل وایز، اد هریس و کوین اسپیسی در آن بازی می کنند و فیلمبرداری آن برعهده داریوش خنجی خودمان است.
«آلکساندرا» محصول روسیه به کارگردانی آلکساندر سوکورف- کارگردان «مولوچ» و «مادر و پسر» که عده یی او را وارث معنوی آندری تارکوفسکی می دانند- با داستانی که در چچن می گذرد، درباره پیرزنی که به دنبال نوه سرباز خود می گردد، فیلم دیگر بخش مسابقه است. نقش این پیرزن را خواننده معروف هشتاد ساله اپرا، خانم گالینا ویشنوسکایا بازی می کند. «مرگ ناپذیر» کوئنتین تارانتینو نیز در بخش مسابقه جشنواره کن امسال است.
از قرار معلوم طفلکی کوئنتین ناچار شده اپیزود «مرگ ناپذیر» دو فیلم با یک بلیت «گرایندهاوس» را از اپیزود «سیاره وحشت» رابرت رودریگس جدا کند و تک و تنها به کن بیاید و البته در حدود ۱۵ دقیقه به این فیلم اضافه کند.
«مرگ ناپذیر» یک B-Movie است که نشان می دهد چگونه چند زن در مقابل کرت راسل در نقش قاتل دیوانه یی که با اتومبیل خودش آدم می کشد، می ایستند. «این را به من قول بده» از امیر کاستاریکا، کارگردان- فیلمنامه نویس- بازیگر- نوازنده و ترانه سرای نوآور و غیرمتعارف بوسنیایی که در سال ۱۹۹۵ نخل طلای جشنواره کن را برای کارگردانی «زیرزمین» دریافت کرده است نیز از فیلم های احتمالاً جنجالی این بخش است.
کاستاریکا در این فیلم داستان زن و شوهری را بازگو می کند که پی می برند کودکی که در راه دارند ممکن است جان زن را به خطر بیندازد و باید در مورد زندگی او تصمیم بگیرند.
در بخش مسابقه همچنین «کرانه بهشت» به کارگردانی فاتح آکین آلمانی ترک تبار محبوب جشنواره برلین درباره ۶ شخصیتی که مرگ آنها را به هم پیوند می دهد، «نفس» به کارگردانی کی-دوک کیم کره یی، «تبعید» آندری زویاگینتسف، کارگردان روس که چهار سال پیش شیر طلایی ونیز را برای فیلم «بازگشت» دریافت کرد، «مردی از لندن» بلا تار مجارستانی بر اساس رمانی از ژرژ سیمنون درباره سوزنبانی که چمدان پر از پول یک مرده را پیدا می کند، «جایی برای پیرمردان نیست» برادران کوئن با بازی تامی لی جونز، جاش برولین، وودی هرلسون و خاویر باردم که فیلم خشنی درباره مسائل یک سرباز بازگشته از جنگ ویتنام با دلالان مواد مخدر است، «پارانوئید پارک» گاس ون سنت که به خاطر فیلم هایی همچون «کابوی دراگ استور» و «ویل هانتینگ خوب» شهرت دارد و او نیز همچون برادران کوئن، تارانتینو، کار-وای و کاستاریکا قبلاً برنده نخل طلای کن شده است درباره نوجوان اسکیت بورد سواری که یک مأمور انتظامی را از سر تصادف می کشد و سرگردان می شود، «نور ساکت» کارلوس ریگاداس مکزیکی که محصول مشترک مکزیک، فرانسه و هلند و متکی بر نابازیگران است و داستان آن در اجتماع فرقه مسیحی منونیت می گذرد، «شب مال ماست» فیلم جنایی پلیسی جیمز گری که خواکین فونیکس، مارک والبرگ و رابرت دوال در آن بازی می کنند و «زودیاک» دیوید فینچر بر اساس داستان واقعی تحقیقات یک خبرنگار برای یافتن یک قاتل زنجیره یی با بازی جیک جیلنهال، مارک رافالو و رابرت داونی جونیور را فعلاً نمی توانید ببینید. برای اینکه باز هم دل تان بسوزد می توان از فیلم های «۴ ماه، ۳هفته و ۲ روز» کریستین مونگیو از کشور رومانی، «آوازهای عشق» کریستف اونور فرانسوی، «اتاقک زیرآبی و پروانه» جولیان اشنابل باز هم فرانسوی، «واردات/ صادرات» اولریش زیدل اتریشی، «جنگل گریان» نائومی کاواسه ژاپنی، «آفتاب مخفی» لی چانگ دانگ از کره جنوبی و «خانم سالخورده» کاترین بریا از فرانسه نام برد که در میان ۲۲ فیلم بخش مسابقه به نمایش در می آیند.
در بخش خارج از مسابقه جشنواره کن ۲۰۰۷، «قلب قدرتمند» اثر مایکل وینترباتم حضور دارد که بر اساس خاطرات ماریان پرل، بیوه دانیل پرل -گزارشگر والت استریت ژورنال که در کراچی پاکستان ربوده شد و به قتل رسید- ساخته شده است. نقش خانم پرل را آنجلینا جولی بازی می کند و سایر بازیگران عبارتند از عرفان خان، ویل پتون، آرچی پنجابی و دنیس اوهارا.
مایکل وینترباتم که قبل از تحصیل سینما در رشته زبان انگلیسی از دانشگاه آکسفورد فارغ التحصیل شده است، پیش از این فیلم هایی همچون «جود» بر اساس رمان تامس هاردی و «به سارایوو خوش آمدید» را ساخته و جوایز متعددی را در جشنواره های بین المللی دریافت کرده است که مبارکش باشد. «دسته سیزده نفره اوشن» ساخته استیون سودربرگ، کارگردان ۴۴ ساله امریکایی که در سال ۱۹۸۹ با ربودن نخل طلای کن برای «جنسیت، دروغ ها و نوار ویدئو» به شهرت رسید و بعد «کافکا» ، «ارین براکویچ» و «ترافیک» را ساخت، ادامه ماجراهای دو فیلم قبلی همین کارگردان است.
ظاهراً این بار «آل پاچینو» نیز به گروه دوازده نفره سارقان فیلم دوم اضافه شده است تا نحسی سیزده همه آنها را بگیرد. «سیکو» فیلم مستند و لابد جنجالی مایکل مور، منتقد چاق و چله و سمج جرج بوش که این بار به پر و پای نظام بهداشتی امریکا پیچیده، فیلم دیگر بخش خارج از مسابقه کن است که در اکران گالا به نمایش در می آید.
یکی دیگر از فیلم های خارج از مسابقه که در شب اختتامیه به نمایش در می آید، «دوران تاریکی» دنیس آرکاند کانادایی است. در این کمدی سیاه که به تخیلات افسارگسیخته یک کارمند دولت می پردازد مارک لابرش و دایان کروگر بازی می کنند.
برگزار کنندگان جشنواره کن از قرار معلوم به این قصد که سه فیلم جشنواره را کسی نبیند، آنها را در اکران نیمه شب به نمایش گذاشته اند. یکی از این فیلم ها «دروازه تخته یی» فیلم دلهره آور انگلیسی زبان الیور آسایاس فرانسوی، کارگردان نامزد سه جایزه نخل طلایی در سال های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۲ و ۲۰۰۴، است که مایکل مدسن و آسیا آرجنتو در آن بازی می کنند، دیگری کمدی اسکروبال آبل فرارا به نام Go-Go Tales است درباره کشمکش های مالی یک باشگاه شبانه در منهتن که بازیگران آن ویلم دافو، باب هاسکینز و - بار دیگر- آسیا آرجنتو هستند و سومی مستند U۲ ۳D ساخته کاترین اوونز و مارک پلینگتون درباره گروه U۲ است که بونو خواننده در آن حضور دارد.
در بخش نگاه خاص، باربت شرودر کهنه کار با فیلم مستند «وکیل وحشت» درباره ژاک ورژ، وکیل جنجالی افرادی مانند پول پوت، صدام حسین و اسلوبودان میلوشوویچ، ملقب به «وکیل شیطان» ، حضور دارد. باربت شرودر فرانسوی (متولد تهران، پدر آلمانی اش در زمان تولد او - سال ۱۹۴۱- به عنوان زمین شناس در ایران کار می کرده) از سال ۱۹۶۹ که اولین فیلمش را ساخته تاکنون فقط یک بار در سال ۱۹۸۷ نامزد نخل طلای کن شده است.
در میان فیلم های این بخش «پرواز بادکنک قرمز» هو شیائو شین تایوانی که ژولیت بینوش در آن بازی می کند و ادای دینی به فیلم کوتاه «بادکنک قرمز» آلبر لاموریس است در میان ۱۷ فیلم از کشورهایی مانند آلمان، رومانی، اروگوئه، شیلی و تایلند نمایش داده می شود.
نمایش های ویژه که لابد به تقلید از جشنواره فجر خودمان در جشنواره کن گنجانده شده، محل نمایش چهار فیلم «ساعت یازدهم» به کارگردانی لیلا کانرز پترسن و نادیا کانرز از امریکا، He Fengming اثر وانگ بینگ از چین، «بازگشت به نورماندی» نیکولاس فیلیبرت فرانسوی و «جنگ» کن بنز امریکایی است.
بزرگداشت های ۶۰ سالگی بخش دیگری است که چهار فیلم اروپایی در آن حضور دارند؛ «جعبه ها» از فرانسه به کارگردانی جین بیرکین، «صد میخ» ارمانو اولمی ایتالیایی با داستان استاد دانشگاهی که دست از کار می کشد و برای یافتن زندگی واقعی به نقطه دوردستی در کنار رود «پو» می رود ، «رمان ایستگاهی» کلود للوش، کارگردان مشهور فرانسوی و «اولزهان» فولکر شلندورف آلمانی که به زبان فرانسه و قزاقی و درباره یک فرانسوی است که نیرویی مرموز او را به قزاقستان می کشاند.
بخش «کلاسیک های کن- مستندهایی درباره سینما» به چهار نام بزرگ تاریخ سینما اختصاص یافته است، «براندو» به کارگردانی میمی فریدمن و لزلی گریف از امریکا، «لیندسی اندرسون، هرگز عذرخواهی نکن» ساخته مایک کاپلان از امریکا، «موریس پیالا عشق وجود دارد» اثر آن ماری فو و ژان پی یر دوویه از فرانسه و «مرد سینما؛ پی یر ریسیان» که تاد مک کارتی امریکایی، منتقد نامدار ورایتی، درباره نویسنده-کارگردان-تهیه کننده فرانسوی و کاشف استعدادهای سینمایی ساخته است.
«سینه فونداسیون» نام بخش دیگری است که از سال ۱۹۹۸ به منظور پیدا کردن افراد با استعداد مدارس سینمایی وارد جشنواره کن شده است. امسال ۱۶ فیلم زیر ۶۰ دقیقه از کشورهایی مانند آرژانتین، هند، انگلستان، فرانسه، روسیه و صربستان در این بخش شرکت کرده اند. در بخش مسابقه فیلم های کوتاه یازده فیلم از سنگاپور، لهستان، امریکا، سوئد، مکزیک، کره جنوبی، هلند، فرانسه، نیوزیلند و قبرس حضور دارند اما هیچ فیلمی را از ایران دعوت نکرده اند تا مبادا جایزه های شان را درو کند.
۴۹ فیلم برگزیده بخش های اصلی جشنواره کن از میان ۱۶۰۰ کاندیدا از ۹۵ کشور انتخاب شده اند. در مجموع ۳۹۸۳ فیلم، با احتساب فیلم های کوتاه، برای شرکت در جشنواره کن ۲۰۰۷ ثبت نام کرده اند که تعداد آنها نسبت به سال گذشته ۲۲ درصد افزایش نشان می دهد.
هیات داوران بخش مسابقه بین المللی عبارتند از استفن فریرز، کارگردان انگلیسی فیلم «ملکه» در مقام ریاست هیات داوران، مارکو بلوکیو کارگردان ایتالیایی، عبدالرحمان سیساکو کارگردان موریتانیایی، مگی چیونگ بازیگر هنگ کنگی، تونی کولت بازیگر استرالیایی، ماریا دو مدیروس بازیگر پرتغالی، سارا پولی بازیگر کانادایی، میشل پیکولی بازیگر فرانسوی و اورهان پاموک نویسنده ترک برنده جایزه نوبل ادبی ۲۰۰۶. داوری بخش نگاه خاص بر عهده پاسکال فران، کارگردان فرانسوی، به عنوان ریاست هیات داوران، کنت جونز، نویسنده امریکایی، کریستی پویو، کارگردان رومانیایی و یاسمین ترینچا، بازیگر ایتالیایی است.
هیات داوران دوربین طلایی عبارتند از پاول لانگین، نویسنده روس، در مقام رئیس هیات، رناتو برتا فیلمبردار سوئیسی، جولی برتوچلی، کارگردان فرانسوی و کلوتیلد کورو بازیگر فرانسوی. بخش سینه فونداسیون و فیلم کوتاه را جیا ژانگ که، کارگردان چینی در سمت ریاست هیات داوران، نیکی کریمی، بازیگر و فیلمساز ایرانی، ژان ماری لو کلزیو، نویسنده فرانسوی، دومینیک مول، کارگردان آلمانی و دبورا نادولمن، طراح لباس امریکایی داوری می کنند.
تقریباً اسم هر کسی که می شناختیم و نمی شناختیم در فهرست وجود دارد و اینطور که پیداست فقط من و شما مانده ایم که به کن نرفته ایم. با این حال لازم نیست به خودتان زحمت بدهید و در این پنج - شش روزی که تا ششم خرداد و مراسم اختتامیه جشنواره کن مانده است، به آنجا سفر کنید. اکثر فیلم های نمایش داده شده در جشنواره کن را تا دو - سه هفته دیگر می توانید به لطف دستفروش کنار خیابان و سر کوچه خودتان تماشا کنید. خدا خیرشان بدهد.

ساسان گلفر

منبع : روزنامه اعتماد