چه بزرگ شدی کوچولو!

همچنان که کودک شما بزرگ‌تر می‌شود، متوجه می‌شوید که همگام با بلوغ کودکتان، مهارت‌های او ظریف‌تر و دقیق‌تر می‌شوند اما به یاد داشته باشید که سرعت و سهولت کسب مهارت، برای هر کودکی با کودک دیگر متفاوت است و احتمال اینکه کودک شما هر کاری را دقیقا در زمان گفته شده انجام دهد دقیق نیست.
● رشد ذهنی
کودک شما در ۵/۲ سالگی نام خود را بلد است و شروع به «چرا» گفتن می‌کند و چیزهایی مانند «نه»، «نمی‌خوام»، «نمی‌تونم» را به زبان می‌آورد، احتمالا یک یا دو شعر کودکانه بلد است. رنگ‌ها و چند عدد را می‌شناسد. برای کمک به او، نقاشی‌هایش را شرح دهید و جزئیات بیشتری به آنها اضافه کنید. اجازه دهید تا آنجا که علاقه دارد، کار نقاشی و رنگ‌آمیزی را انجام دهد. اعداد را در هر کاری که انجام می‌دهید، بیان کنید و سعی کنید قطعات مختلف اسباب‌بازی‌هایش را بشمارید. مثلاً یک مزرعه با تعدادی گاو و گوسفند درست کنید و حیوانات آن را شمارش کنید. در سن ۳ سالگی کودک شما بدون وقفه سوال می‌کند «چی؟»، «چرا؟»، «کجا؟». او می‌تواند تا ۱۰ بشمارد و با مکعب‌های اسباب‌بازی، ساختمان درست کند. او از جنسیت خود آگاهی دارد و حافظه خوبی داشته و به گذشته اشاره می‌کند. با ذکر کارهایی که قبلا کرده‌اید روی حافظه او کار کنید «ما دیروز به پارک رفتیم، یادت میاد؟». داستان‌هایی بسازید که کودک شما شخصیت اصلی آنها باشد و تعداد کتاب و داستان‌هایی را که برایش می‌خوانید، افزایش دهید.
وقتی انجام کاری برایش مشکل می‌شود، بگویید می‌توانم به تو کمک کنم، این کار را انجام دهی.
برای تقویت استقلال و اتکا به نفس، او را در تصمیم‌گیری‌های ساده دخالت دهید و از او بخواهید لباس‌ها و خوراکش را انتخاب کند.
● رشد حرکتی
در ۵/۲ سالگی کودک شما می‌تواند هر دو پای خود را از زمین جدا کند و می‌تواند روی سر پنجه راه برود. برای تقویت عضلات و چالاکی او، یک اسباب‌بازی چرخدار به او بدهید که روی آن بنشیند و با پاهایش آن را به جلو براند. برای این کار یک سه‌چرخه در اختیارش بگذارید.
در حدود ۳ سالگی کودک شما بسیار چالاک‌تر شده و می‌تواند با گذاشتن هر پا روی یک پله، از پله‌ها بالا برود و حتی دوچرخه‌ سوار شود و دستانش را مانند بزرگسالان، هنگام راه‌رفتن تاب دهد.
به او اجازه دهید با انجام بازی لی‌لی یا به نوبت جهش کردن روی هر یک از پاها در حالی که دست‌هایش را گرفته‌اید، تمرین پریدن کند و اطمینان جسمانی او را با اسباب‌بازی‌های حرکتی مثل تاب، الاکلنگ و سرسره افزایش دهید.
● رشد مهارت‌های دستی
کودک دلبندتان می‌تواند لباس‌هایش را به تن کند و در آورد و دکمه لباس‌هایش را ببندد و در پایان ۳ سالگی می‌تواند یک تصویر قابل تشخیص بکشد و برجی با ارتفاع ۸ یا ۹ مکعب بسازد. همچنین او شروع به استفاده از قیچی می‌کند که پیشرفت بسیار مهمی از نظر هماهنگی مغز با عضلات و مهارت دستی محسوب می‌شود.
سعی کنید به او یاد دهید چگونه به کمک عروسک‌های انگشتی بازی‌هایی را نمایش دهد. شکل‌های پیچیده‌ای به کودک بدهید تا رنگ‌آمیزی کند، دقت کنید رنگ‌ها از خطوط تصویر بیرون نزنند از کودک بخواهید در انجام کارهای ساده منزل به شما کمک کند. مثل مرتب کردن لباس‌هایش و یا چیدن سفره.
● رشد اجتماعی
در سن ۲ تا ۳ سالگی کودک سعی می‌کند خواست خود را به دیگران تحمیل کند. دوست دارد مستقل باشد و ممکن است با کج‌خلقی کردن نسبت به اعمال قدرت واکنش نشان دهد که باید نادیده گرفته شود. در ۵/۲ سالگی از شریک شدن با بقیه ممکن است اکراه داشته باشد و احساس رقابت در او دیده شود و بزرگ‌تر شدن او، در ۳ سالگی احتمالاً خودخواهی او کنار گذاشته می‌شود و دوستی‌های باثبات با سایر بزرگ‌ترها و کودکان برقرار می‌کند و با سخاوت‌تر می‌شود.
برای کمک به او همواره از تلاش‌هایش پشتیبانی کنید از شکست‌ها چشمپوشی کنید و نشان دهید چگونه می‌توان به آرامی مشکلات را حل کرد، هر موفقیتی را تحسین کنید و در هر فرصت ممکن از او تمجید کنید. بازی‌هایی را شروع کنید که حین آن، چیزهایی را به دیگران می‌دهد. به این ترتیب مشارکت با دیگران را یاد می‌گیرد. موجبات تماس مکرر او را با دیگران ایجاد کنید.
همیشه راستگویی و صداقت او را تشویق کنید حتی اگر اعتراف به یک عمل خطا باشد. ابتدا راستگویی او را تحسین کنید و دفعه بعد با رفتار ناپسند وی برخورد کنید. انضباط را به صورت محدود به کار ببرید ولی در مورد آن یکنواخت و عادلانه رفتار کنید انضباط بیش از حد ممکن است منجر به مشکلات رفتاری‌ شود و کمتر از حد لازم نیز می‌تواند سبب رفتار ضداجتماعی شود.
● رشد گفتاری
کودک شما حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ کلمه بلد است و ممکن است به مدت طولانی به تنهایی حرف بزند. تسلط او بر گفتار در حال افزایش است هر چند کلمات را بد تلفظ می‌کند و به احتمال زیاد نوک‌زبانی صحبت می‌کند. معنی ضمیرهایی مثل «من»، «تو»، «او» را می‌فهمد و به درستی از آنها استفاده می‌کند و به تدریج مفهوم گذشته، حال و آینده را درک می‌کند و در صحبت‌های او به چشم می‌خورد. کودک شما با هم سن و سالان خود بیشتر از بزرگ‌ترها صحبت می‌کند بنابراین ارتباط هرچه بیشتر او با بقیه بچه‌ها به رشد توانایی‌های زبانی او کمک می‌کند.این یکی از دلایل اهمیت داشتن حضور
بچه ها در مهدکودک است خوب است در این سن داستان‌های مورد علاقه او را تکرار کنید تا کودک شما بتواند احساسات خود را نسبت به دنیای اطرافش شکل دهد که خوب است در این سن سعی کنید داستان‌های پیچیده‌تر بخوانید و از کلمات جدید و با تکرار زیاد در گفتار خود، استفاده کنید.
● کنترل ادار و مدفوع
در سن ۵/۲ سالگی کودک شما قادر است در اغلب موارد خشک باقی بماند و از شما می‌خواهد در طول روز پوشک به او نپوشانید و انتظار نداشته باشید که شب‌ها خشک بماند و یا خود را زیاد خیس نکند اگر او را قبل از خوابیدن دستشویی ببرید، شب خود را خیس نمی‌کند.
یک لگن کنار تخت‌خوابش قرار دهید تا اگر احساس نیاز کرد از آن استفاده کند. اگر ۳ شب متوالی خود را خیس نکرد، کم‌کم پوشک شبانه او را درآورید هر شب که کودک شما خود را خیس نکرد او را تشویق کنید. آموزش کنترل مدفوع قبل از آموزش کنترل ادرار صورت می‌گیرد. بنابراین مهم است که بین این دو تمایز قائل شوید و هرکدام از این موفقیت‌ها را جداگانه تحسین کنید. در مورد تمایل خود به تمیز ماندن او اضطراب زیادی نشان ندهید. منتظر علامت یا درخواست او باشید. اجازه دهید فقط خواست‌های او راهنمای شما برای آموزش باشد.

الهه متولی

منبع : روزنامه تهران امروز