چهارشنبه, ۱۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 8 May, 2024
مجله ویستا


فقر در کشورهای‌ در حال‌ توسعه‌: تعریف‌، وسعت‌ و رهنمودها


فقر در کشورهای‌ در حال‌ توسعه‌: تعریف‌، وسعت‌ و رهنمودها
اگر نگاهی‌ بر نوشتارهای‌ در زمینه‌ فقر بیندازیم‌، بی‌ درنگ‌ درمی‌یابیم‌ که‌ توافق‌ عام‌ روی‌تعریف‌ با معنایی‌ از فقر، وجود ندارد. آنچه‌ که‌ تقریبا در همان‌ نگاه‌ نخست‌ متوجه‌ می‌شویم‌تعریفی‌ کلی‌ است‌ که‌ به‌ همین‌ جهت‌ به‌ راههای‌ گوناگون‌ قابل‌ تفسیر می‌باشد. برای‌ مثال‌،"گزارش‌ نهم‌ در مورد سیاست‌ توسعه‌ دولت‌ فدرال‌ آلمان‌" بیان‌ می‌دارد که‌ افراد مبتلا به‌ فقر، قادربه‌ اداره‌ یک‌ سطح‌ قابل‌ قبول‌ و مناسب‌ زندگی‌ نیستند (BMZ ۱۹۹۲، ۱۳). تقریبا هر فردی‌ که‌ درمورد موضوع‌ فقر می‌نویسد، به‌ یقین‌، با این‌ نحوه‌ تعریف‌ موافق‌ است‌. اما طریقی‌ که‌ در آن‌ راستا" زندگی‌ قابل‌ قبول‌ و مناسب" در واقعیات‌ نمود می‌یابد، موضوعی‌ است‌ که‌ بسته‌ به‌ نظامهای‌ارزشی‌ اجتماعی‌، مذهبی‌ و فرهنگی‌، نظرها بسیار متنوع‌ شده‌ و دور از هم‌ قرار می‌گیرند. درگزارش‌ دولت‌ فدرال‌ آلمان‌، جنبه‌های‌ زیر فهرست‌ شده‌اند:
ـ "فقر به‌ معنای‌ کافی‌ نبودن‌ تغذیه‌،نرخ‌ بالای‌ مرگ‌ و میر نوزادان‌، امید به‌ زندگی‌ پایین‌، فرصتهای‌ تحصیلی‌ ناچیز، آب‌ آشامیدنی‌سالم‌ غیرکافی"، بهداشت‌ و درمان‌ ناکافی‌، مسکن‌ نامناسب‌ و فقدان‌ مشارکت‌ در فرایندهای‌تصمیمگیری‌ می‌باشدپ (BMZ ۱۹۹۲، ۱۳). در اینجا نیز می‌بینیم‌ که‌ این‌ فهرست‌ هنوز امکان‌تفسیرهای‌ متفاوت‌ در مورد جزئیات‌ را باقی‌ گذاشته‌ و در عین‌ حال‌ ما را به‌ نتیجه‌ قاطعی‌نمی‌رساند. بنابراین‌ ملاحظات‌ زیر باید به‌ عنوان‌ ملاحظاتی‌ نسبی‌ مورد توجه‌ قرار بگیرند، زیرادر چارچوب‌ یک‌ نظام‌ ارزشی‌ معین‌ که‌ نمی‌توان‌ مدعی‌ معتبر بودن‌ جهانی‌ آنها شد، بسط وتوسعه‌ یافته‌اند. البته‌ مسئله‌ نسبیت‌ از این‌ نوع‌ در بیشتر زمینه‌های‌ مورد بحث‌ اجتناب‌ناپذیراست‌ و مادامی‌ که‌ فرد نسبت‌ به‌ آن‌ آگاهی‌ داشته‌ باشد، مسئله‌ مهمی‌ نخواهد بود. هر تحلیلی‌ از فقر، نوعا بین‌ فقر مطلق‌ و فقر نسبی‌ تمایز قایل‌ می‌شود (UNDP ۱۹۹۰). فقرنسبی‌ هنگامی‌ وجود دارد که‌ موضوعات‌ مورد مطالعه‌ نسبت‌ به‌ پسایرین‌پ - که‌ خود آنها نیزباید به‌ طور دقیقتری‌ مشخص‌ گردند – "فقیر" باشند. از سوی‌ دیگر، فقر مطلق‌ منحصرا به‌وضعیت‌ افراد خاص‌ بدون‌ هیچ‌ گونه‌ مقایسه‌ بین‌ آنها و دیگران‌ اشاره‌ دارد. فقر مطلق‌ زمانی‌وجود دارد که‌ زندگی‌ یا حیات‌ افراد موردنظر، در معرض‌ آسیب‌ نقصانهای‌ جسمی‌ یا اجتماعی‌ -فرهنگی‌
ر. شوبرت‌ برگردان:تیمور محمدی‌
منبع : مجله برنامه و بودجه