چهارشنبه, ۲۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 15 May, 2024
مجله ویستا
محمد سلطانعلی مشهدی
جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۸۴۱ -۹۲۶) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: خطاط و شاعر
ملقب به قبلهالکتاب و سلطانالخاطین. در میان خوشنویسان نستعلیق هیچ یک به اندازهٔ سلطانعلی مشهدی ، در دورهٔ زندگی خود ، شهرت کسب نکرده است. پدر و مادر وی ساکن شهر مشهد بودند و او در هفت سالگی یتیم مانده بود و در حمایت و دامان تربیت مادر خود روزگار گذرانده بود. سلطانعلی از طفولیت به خوشنویسی علاقه داشته و مدتها بدون معلم مشق کرده و در بیست سالگی به حدی رسیده بود که شهرۀشهر شد و عدهای از ترک و تاجیک برای تعلیم خط نزد وی آمدند و او بدون اطلاع از قواعد خوشنویسی ، به سلیقهٔ خود شاگردان را تعلیم میداده است. چون آوازۀ خوسنویسی سلطانعلی به اطراف خراسان رسید. سلطان حسین بایقرا وی را به هرات خواند و او را در کتابخانهٔ خویش به کار گماشت و بههمین علت عنوان کاتبالسلطانی رقم میکرد. او همچنین در آنجا با وزیر هنرپرور ، امیر علیشیر نوائی و نیز با عبدالرحمن جامی دوستی به هم زد و بسیاری از آثار جامی را کتابت کرد. سلطانعلی در غزلسرائی نیز دست داشته و منظومهای در خط به نام "سراطالسطور" سروده است. دربارهٔ استاد و معلم خط سلطان علی ، غالب مورخان و تذکره نویسان گفتهاند که اظهر تبریزی معلم وی بوده است ولی برخی نیز معتقد هستند که استاد بیواسطه او ، حافظ حاجی محمد ، شاگر اظهر بوده است. سلطانعلی در طول زندگی خود القاب مختلفی از جمله: قبلهٔ الکتاب ، زبدهٔ الکتاب و سلطانالخطاطین داشته و در جائی نیز لقب نظامالدین با اسم او قرین شده است. او پس از مرگ سلطان حسین بایقرا ، از هرات به زادگاه خود ، مشهد رفت و در همانجا انزوا گزید. سرانجام در سن هشتاد سالگی درگذشت و در مقابل پای مزار حضرت امام رضا (ع) به خاک سپرده شد. از شاگردان بیواسطه و معروف او سلطان محمدنور ، سلطان محمد خندان ، محمد ابریشمی و زین الدین محمود در خور ذکر هستند. آنچه از آثار خطوط وی اکنون به جا مانده سه قسم است: کتیبهها ، کتابها ، قطعات و مرقعات. الف) کتیبهها: کتیبهای روی سنگ مرمر در طرف غربی مزار خواجه عبدالله انصاری در بیرون شهر هرات که به قلم یک دانگ کتیبه است ، با رقم: "این صفّهٔ بدیعالبنیان....بهتاریخ سال هشتصد و هشتاد و دو...حررهالعبد سلطان علی مشهدی". ب) کتابها: یک نسخه "دفتر پنجم" از شش دفتر "مثنوی" مولانا ، به قلم کتابت خوش ، با رقم: "سلطان علیالمشهدی" و تاریخ جمادیالثانیهٔ سنهٔ ۸۶۵ یک نسخه "گوی و چوگان" (حالنامهٔ عارفی) به قلم کتابت خفی خوش ، با رقم: "وفّق بکتابهٔ هذهٔ النسخه...سلطان علی بن محمدالمشهدی...سنهٔ اربع و سبعین و ثمانمائهٔ بدارالسلطنهٔ هراهٔ..."؛یک نسخه "دیوان" حافظ ، به قلم کتابت خوش ، با رقم: "سلطان علیالمشهدی" در سن پنجاه و پنج سالگی به تاریخ ۸۹۶؛ یک نسخه "تحفهٔالاحرار جامی ، به قلم کتابت خوش ، با رقم: "کتبه العبد ...سلطان علیالمشهدی...سنهٔ ۹۲۱". ج) مرقعات و قطعات: "۴۷۰ قطعه از مرقعات ، به قلمهای پنج دانگ تا غبار عالی و خوش و متوسط ، با تاریخهای سال ۸۸۵ تا ۹۰۳ق". و چندین اثر دیگر.
تولد و وفات: (۸۴۱ -۹۲۶) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: خطاط و شاعر
ملقب به قبلهالکتاب و سلطانالخاطین. در میان خوشنویسان نستعلیق هیچ یک به اندازهٔ سلطانعلی مشهدی ، در دورهٔ زندگی خود ، شهرت کسب نکرده است. پدر و مادر وی ساکن شهر مشهد بودند و او در هفت سالگی یتیم مانده بود و در حمایت و دامان تربیت مادر خود روزگار گذرانده بود. سلطانعلی از طفولیت به خوشنویسی علاقه داشته و مدتها بدون معلم مشق کرده و در بیست سالگی به حدی رسیده بود که شهرۀشهر شد و عدهای از ترک و تاجیک برای تعلیم خط نزد وی آمدند و او بدون اطلاع از قواعد خوشنویسی ، به سلیقهٔ خود شاگردان را تعلیم میداده است. چون آوازۀ خوسنویسی سلطانعلی به اطراف خراسان رسید. سلطان حسین بایقرا وی را به هرات خواند و او را در کتابخانهٔ خویش به کار گماشت و بههمین علت عنوان کاتبالسلطانی رقم میکرد. او همچنین در آنجا با وزیر هنرپرور ، امیر علیشیر نوائی و نیز با عبدالرحمن جامی دوستی به هم زد و بسیاری از آثار جامی را کتابت کرد. سلطانعلی در غزلسرائی نیز دست داشته و منظومهای در خط به نام "سراطالسطور" سروده است. دربارهٔ استاد و معلم خط سلطان علی ، غالب مورخان و تذکره نویسان گفتهاند که اظهر تبریزی معلم وی بوده است ولی برخی نیز معتقد هستند که استاد بیواسطه او ، حافظ حاجی محمد ، شاگر اظهر بوده است. سلطانعلی در طول زندگی خود القاب مختلفی از جمله: قبلهٔ الکتاب ، زبدهٔ الکتاب و سلطانالخطاطین داشته و در جائی نیز لقب نظامالدین با اسم او قرین شده است. او پس از مرگ سلطان حسین بایقرا ، از هرات به زادگاه خود ، مشهد رفت و در همانجا انزوا گزید. سرانجام در سن هشتاد سالگی درگذشت و در مقابل پای مزار حضرت امام رضا (ع) به خاک سپرده شد. از شاگردان بیواسطه و معروف او سلطان محمدنور ، سلطان محمد خندان ، محمد ابریشمی و زین الدین محمود در خور ذکر هستند. آنچه از آثار خطوط وی اکنون به جا مانده سه قسم است: کتیبهها ، کتابها ، قطعات و مرقعات. الف) کتیبهها: کتیبهای روی سنگ مرمر در طرف غربی مزار خواجه عبدالله انصاری در بیرون شهر هرات که به قلم یک دانگ کتیبه است ، با رقم: "این صفّهٔ بدیعالبنیان....بهتاریخ سال هشتصد و هشتاد و دو...حررهالعبد سلطان علی مشهدی". ب) کتابها: یک نسخه "دفتر پنجم" از شش دفتر "مثنوی" مولانا ، به قلم کتابت خوش ، با رقم: "سلطان علیالمشهدی" و تاریخ جمادیالثانیهٔ سنهٔ ۸۶۵ یک نسخه "گوی و چوگان" (حالنامهٔ عارفی) به قلم کتابت خفی خوش ، با رقم: "وفّق بکتابهٔ هذهٔ النسخه...سلطان علی بن محمدالمشهدی...سنهٔ اربع و سبعین و ثمانمائهٔ بدارالسلطنهٔ هراهٔ..."؛یک نسخه "دیوان" حافظ ، به قلم کتابت خوش ، با رقم: "سلطان علیالمشهدی" در سن پنجاه و پنج سالگی به تاریخ ۸۹۶؛ یک نسخه "تحفهٔالاحرار جامی ، به قلم کتابت خوش ، با رقم: "کتبه العبد ...سلطان علیالمشهدی...سنهٔ ۹۲۱". ج) مرقعات و قطعات: "۴۷۰ قطعه از مرقعات ، به قلمهای پنج دانگ تا غبار عالی و خوش و متوسط ، با تاریخهای سال ۸۸۵ تا ۹۰۳ق". و چندین اثر دیگر.
منبع : مطالب ارسالی
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران مجلس شورای اسلامی مجلس دولت سیزدهم دولت رئیس جمهور قوه قضاییه رهبر انقلاب شورای نگهبان صادق زیباکلام قوه قضائیه مجلس یازدهم
هواشناسی قتل تهران پلیس شهرداری تهران آموزش و پرورش بارش باران دستگیری پلیس راهور سیل سازمان هواشناسی حج تمتع
قیمت دلار قیمت خودرو یارانه بانک مرکزی قیمت طلا دلار خودرو سایپا بازار خودرو بورس مسکن ایران خودرو
آلیس مونرو فردوسی کتاب نمایشگاه کتاب همایون شجریان شاهنامه نمایشگاه کتاب تهران سحر دولتشاهی تلویزیون سینمای ایران دفاع مقدس سریال
دانشگاه تهران وزارت علوم تحقیقات و فناوری فضا وزیر علوم
اسرائیل رژیم صهیونیستی آمریکا فلسطین روسیه جنگ غزه حماس نوار غزه ترکیه افغانستان اوکراین طوفان الاقصی
فوتبال استقلال پرسپولیس لیگ برتر رئال مادرید باشگاه استقلال فولاد خوزستان لیگ برتر ایران فولاد مهدی طارمی بازی جواد نکونام
هوش مصنوعی گوگل تبلیغات تلفن همراه دوربین موبایل هواپیما ناسا نوآوری شفق قطبی اپل
وزارت بهداشت زوال عقل کاهش وزن دیابت کودک نمک سلامت روان تجهیزات پزشکی