اخلاق و ورزش

پس از ورود ورزش به دنیای تجارت به نظر می رسد كه اخلاقیات همچون خصیصه ذاتی ورزش است و حتی می توان گفت كه ورزش اساسا اخلاقی است. این نظریه تكیه بر اسطوره های شكوهمند ورزشی است: اسطوره هایی چون اسطوره جاودانگی ورزش در طول زمان، اسطوره ای كه ورزش را از زمان های قدیم با طبیعت انسان هماهنگ می داند و اسطوره ای كه ورزش را به نوعی از راه راست منحرف، انحصاری و ربوده شده می داند. اختلاف نظر در زمینه تفاوت میان ورزش برای ورزش و ورزش به منظور دستیابی به موفقیت و ایده آلی كه به نوعی یك آرزوست بیشترین زمینه مباحث ورزشی است. اما تعریف واقعی ورزش كدام است؟ اگر تعریف ما براساس حس مشترك باشد، این تعریف هر نوع فعالیتی كه تلاش فیزیكی را طلب كند. تفاوت های ورزش امروزی (نوین) با ورزش سنتی كه بیشتر متكی به اخلاقیات بود، بسیار عمیق گشته است.
كانت معتقد است كه شرط لازم اخلاق، وجود خداوند است. پیردوكوبرتن بنیانگذار دوره جدید بازی های المپیك اعتقاد مذهبی را ریشه اخلاقیات می داند. در واقع ورزش با اخلاقیات پیوستگی تنگاتنگی دارد. ورزش نیز اطمینان می بخشد و تسلی می دهد. ورزش در سطح بسیار وسیع، بانی یك دگرگونی عظیم اجتماعی و اخلاقی خواهد بود و قابلیت احیای فرهنگی نوین را به همراه خواهد داشت. ورزش باید نجات بخش جامعه از عوارضی همچون فساد، شرارت، بیكاری، لجام گسیختگی و اعتیاد است، پس اخلاقی است. جوهر اصلی ورزش اخلاق است كه در نهایت درستكاری را ترویج می دهد. درستكاری اصل اساسی ورزش و اجتماع است.
امروزه هم اخلاقیات در ورزش پایه وفاداری به اصل انسان بودن است. اما سئوال این است. آیا اخلاقیات ورزشی واقعا وجود دارد؟ شاید وجود اخلاقیات در ورزش همان بیان اعتقاد به پاكی اصیل و آرمانی ورزش است. اگر همچون مارسل موس به «ایمان ضروری برای جامعه» اعتقاد داشته باشیم باید بپذیریم كه ورزشكاران و تماشاگران به نوعی با اخلاقیات و ورزش جامعه سالم را می سازند.
بحث اخلاقیات در ورزش خودمان نیز همیشه یكی از چالش های این پدیده بوده است. این بار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان تربیت بدنی به این مسئله پرداخته است.
او با تأكید اعلام كرد با هر ورزشكاری كه بخواهد با قیافه زنانه به میادین ورزشی وارد شود، برخورد جدی و مدیریتی می كنم. وی گفته است كه بسیار زننده است كه جوانان ما بخواهند با آرایش و ریخت و قیافه های زنانه به میدان مسابقه پا بگذارند و از همین حالا به شما تكلیف می كنم كه با این روند به شدت برخورد كنید و اگر شما نكنید من برخورد می كنم و آنهایی كه از دستم در بروند در آینده محروم خواهند شد و عذر چنین ورزشكارانی را خواهم خواست.
مهندس علی آبادی در جمع رؤسای فدراسیون های ورزشی همچنین گفت: شركت در مراسم مذهبی از ارزش های بزرگ محسوب می شود، اما باید بدانید كه مسائل فرهنگی تنها حضور در مراسم مذهبی نخواهد بود و همین كه شما در این نشست از مسائل فرهنگی صحبت كنید، اولین قدم در راه اشاعه مسائل فرهنگی خواهد بود.
وی خطاب به ورزشكاران نیز تأكید كرد: انصافا برای ایران با قدمتی ۲۵۰۰ ساله و سابقه ۱۴۰۰ ساله دینی بسیار زننده است كه ورزشكارانش با موهای رنگ شده و آرایش ابرو به میادین ورزشی بروند و این بی احترامی به جامعه است. از روحانیون بخواهید در اردوهای تیم ملی حضور یابند و به هدایت ورزشكاران بپردازند و ممكن است جوانان بدون توجه به انجام كاری بپردازند، نباید آنها را از جمع خود برانیم و باید به نرمی و ملاطفت آنها را ارشاد كنیم.
وی خطاب به رؤسای فدراسیون های ورزشی گفت: شما نگران دو تا سه مدال المپیك نباشید ،مسائل اخلاقی برای ما بیشتر از مدال های جهانی، المپیك و آسیایی اهمیت دارد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره اقتصاد ورزش گفت: فدراسیون های ورزشی به صورت NGO تعریف شده اند و باید در راستای اقتصاد ورزش گام های جدی بردارید. با توجه به بودجه خوب سازمان تربیت بدنی و فدراسیون های ورزشی می توانیم شركت قدرتمندی داشته باشیم كه منابع مالی را كه بلااستفاده مانده است را در آنجا برای انجام كارهای اقتصادی جمع كنیم و در این صورت بخشی از هزینه های سازمان نیز تأمین خواهد شد.
علی آبادی همچنین گفت: دیوان محاسبات با مقوله جذب ۳۰ درصد از اعتبارات دستگاه های دولتی برخورد خوبی داشته است و قرار است در جلسه هیأت دولت این موضوع به شكل دوفوریتی مطرح شود و در صورت تصویب آن مجموع این رقم بیشتر از اعتبارات سازمان تربیت بدنی خواهد بود.
وی همچنین گفت: برای همه ورزشكارانی كه صاحب ركورد جهانی، المپیك و آسیایی می شوند قرار است با اختصاص مبلغ خاصی به صورت ثابت از آنها حمایت شود و این موضوع برای زنان و مردان مساوی است.
علی آبادی همچنین درباره تشكیل كمیته ۱۵ نفره ای خبر داد كه قرار است عملكرد فدراسیون های ورزشی را كارشناسی و ارزیابی كند. این كمیته متشكل از تركیبی از فدراسیون های ورزشی، مسئولان سازمان، كمیته ملی المپیك است و هر سه ماه یك بار این ارزیابی صورت خواهد گرفت و گزارش عملكرد فدراسیون ها هر سه ماه یك بار منتشر خواهد شد و هر نوع تصمیم بستگی به نتایج این عملكردها دارد.

مریم رضایی

منبع : روزنامه همشهری