خانواده‌ها نکات ایمنی را رعایت کنند

تعداد خودروها در شهرها و جاده‌ها هر روز رو به افزایش است. خودروسازان داخلی سالی یک میلیون دستگاه انواع خودرو را تولید می‌کنند و امسال هم واردات خودرو از شرکت‌های مختلف خارجی افزایش چشمگیری دارد. اغلب خودروهای جدید پرسرعت و با امکانات جدید هستند. اعضاء خانواده‌ها نیز تمایل بیشتری برای گرفتن گواهینامه و خرید خودرو از خود نشان می‌دهند. تعداد زیادی از شرکت‌های لیزینگ، امکان عرضه خودرو به‌صورت لیزینگی و قسطی را فراهم کرده‌اند و خلاصه سرمایه‌گذاری در ساخت خودرو، سود سرشار تولید و واردات خودرو، چشم و هم‌چشمی خانوارهای ایرانی و... باعث شده که فروش و تردد خودروها افزایش یابد اما به همان میزان در آگاهی از قوانین و مقررات، آشنائی با نکات فنی و مراجعه به تعمیرگاه‌های فنی شاهد رشد و آگاهی مصرف‌کنندگان نیستیم.
یکی از مشکلاتی که خانواده‌ها در طول سفرهای درون‌شهری و یا در طول سفر به نقاط مختلف کشور با آن روبه‌رو هستند و عامل اصلی بسیاری از تصادفات، ایجاد عصبیت و خستگی و کاهش مطلوبیت سفرهای تفریحی و نوروزی است، موضوع سرعت بالای خودروهائی است که بدون توجه به علائم راهنمائی و رانندگی و توصیه‌های مربوط به حداکثر سرعت در جاده‌ها شاهد هستیم.
سرعت بیش از حد در پیچ‌های خطرناک، جاده‌های باریک و نقاطی که سبقت ممنوع است باعث بروز تصادف، نگرانی خانواده‌ها و بالا بردن هزینه‌های سفر است.
ناصر امیری کارشناس صنعتی در این زمینه می‌گوید: تکنولوژی خودرو هم می‌تواند رفاه برای خانواده بیاورد و هم در صورت عدم رعایت قوانین و ضوابط راهنمائی و رانندگی خطرناک و هزینه‌ساز است و اگر سرعت مناسب، تنظیم به موقع موتور و بررسی چرخ‌ها، سیستم کلاج و ترمز و فرمان را مورد توجه قرار ندهیم با هزینه‌ها و خطرات مختلفی روبه‌رو خواهیم شد.
وی افزود: کسانی‌که می‌خواهند با خودرو به سرعت و امور ورزشی بپردازند و انرژی و نیروی جوانی خود را تخلیه کنند باید به پیست‌های مسابقه و نقاط خلوت و مطمئن بروند. اما در داخل شهر و جاده‌های بین‌شهری و به‌خصوص در جاده‌های باریک شمال کشور و نقاط دیگر که جاده‌های مناسبی نداریم نباید به سرعت فکر کنند چون حادثه در کمین است و یک لحظه غفلت هزینه‌ها و خطرات بسیاری را دربر خواهد داشت.
آمار مربوط به تصادفات و حوادث در جهان نشان می‌دهد که میزان تصادفات رانندگی و مرگ و میر و آمار مجروحان در ایران نسبت به میزان خودرو و جمعیت کشور در مقام اول جهانی است و متأسفانه هر سال بالای ۲۶ هزار کشته را در نتیجه تصادفات رانندگی شاهد هستیم.
در حال حاضر که تعداد خودروهای موجود در کشور به بالای ۵ میلیون خودروسواری، حدود ۵/۴ میلیون موتورسیکلت رسیده و آمار تولید خودرو سالانه به یک میلیون دستگاه خواهد رسید و حدود ۵۰ درصد خودروها و موتورسیکلت‌های موجود فرسوده هستند و ایمنی لازم را ندارند. ضروری است که خانواده‌ها برای استفاده مطلوب از خودرو و ایجاد امنیت و تأمین سلامت افراد خانواده به رعایت ضوابط راهنمائی و رانندگی، توصیه‌های کارشناسان و علائم رانندگی در جاده‌ها و اطمینان سلامت و ایمنی خودرو قبل از سفر توجه کنند تا مشکلی برای آنها پیش نیاید و آمار تلفات و مجروحان و هزینه‌های بسیار تصادفات کاهش یابد.
در سفرهای نوروز امسال متأسفانه شاهد تعداد زیادی تصادف و مرگ و میر ناشی از آنها بودیم و همه شهروندان در بین فامیل یا همسایه‌های خود خبر فوت عده‌ای از هموطنان را شنیده‌اند که باعث تأسف بسیار ما بود اما نباید نسبت به خطرات آینده غفلت کنیم. اگر پذیرفته‌ایم که تولید خودرو در کشور بالا برود و اعضاء خانواده صاحب خودرو شوند یا در آینده خودرو خریداری کنند حتماً باید به ضوابط و رعایت قواعد نگهداری و استفاده از آن توجه کنیم.
فاطمه سلیمی یکی از شهروندان در این زمینه می‌گوید: وقتی دادن گواهینامه رانندگی توسط آموزشگاه‌ها انجام می‌شود و شرکت‌های بیمه خودرو و تصادفات را بیمه می‌کنند و هزینه‌ها و خسارت را می‌پردازند در نتیجه خانواده‌ها با دقت کمتری رانندگی می‌کنند و این مسائل باعث شده که خطر در کمین بسیاری از افراد باشد.
اما مجتبی جمشیدی کارشناس اقتصادی در این زمینه می‌گوید: بیمه بدنه، بیمه سرنشین و بیمه شخص ثالث در همه جای دنیا مورد توجه قرار گرفته و راننده خودرو باید توجه کند که خود او نیز در معرض خطر است و نباید با اطمینان از پرداخت خسارت تصادفات توسط بیمه با بی‌احتیاطی رانندگی کنیم.
به‌نظر می‌رسد که افراد مقصر در تصادفات و کسانی‌که سرعت‌های مجاز را رعایت نمی‌کنند باید با جریمه‌های سنگین روبه‌رو شوند تا میزان تصادفات کاهش یابد.
مادر ۲ دختر ۲۰ و ۲۱ ساله که در تعطیلات نوروزی فرزندان خود را در جاده ماسوله از دست داده می‌گوید: چرا باید در یک جاده باریک علاوه بر خوردوهای سواری شاهد تردد نیسان باری و کامیون باشیم آیا نباید در تعطیلات نوروزی که مردم برای گردش و تفریح به جاده‌های شمال کشور می‌روند تمهیدات خاصی برای عبور و مرور وضع شود؟
وی افزود: اگر راننده نیسان باری در تعطیلات دقت لازم را داشته باشد نه خود را با مشکل روبه‌رو می‌کند و نه جگرگوشه مردم را تلف می‌کند.
وی افزود: متأسفانه در تصادفات افراد تحصیلکرده و باهوش که سرمایه‌گذاری زیادی برای آنها صورت گرفته و می‌توانند برای آینده جامعه مفید باشند توسط افرادی بی‌احتیاط و غیرحرفه‌ای از بین می‌روند و در مسیر جاده‌ها هیچ تفاوتی بین افرادی که ضوابط و هشدارها را رعایت می‌کنند با آنها که توجهی به قواعد ندارند نمی‌بینیم. اگر قرار باشد در آینده این همه خودرو وارد بازار شود، حتماً باید جاده‌ها را بین خودروهای سنگین و باری با خودروهای سواری تفکیک کنیم و با وضع عوارض، شرابطی را فراهم کنیم که خودروهای سواری در بزرگراه‌ها و جاده‌های دو سه بانده حرکت کنند.
یک کارشناس اقتصادی در این زمینه می‌گوید: اگر بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری خارجی در زمینه ساخت جاده فعال شود و اجازه گرفتن عوارض به آنها داده شود، خانواده‌ها و خودروهای سواری می‌توانند با آسایش و اطمینان نسبی وارد جاده‌های چندبانده و پهنی شوند و از خطر برخورد با خودروهائی که از مقابل می‌آیند و یا در خط سبقت هستند نگران نباشند.
وی افزود: ساخت جاده‌هائی با دست‌اندازهای کمتر، زیرسازی مناسب، فقدان نقاط کور، نور مناسب و عرض مناسب نیازمند سرمایه‌گذاری کلان و مشارکت مردم است. مردم حاضر هستند برای آنکه سفری مطمئن و سلامت داشته باشند هزینه بپردازند و پرداخت این عوارض آنها را در مقابل روبه‌رو شدن با خطرات و مرگ و میرها بیمه می‌کند.
وی تصریح کرد: وقتی در کشور ما آمار مرگ و میر و تصادفات رو به افزایش است نباید با این استدلال که ساخت جاده توسط بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری خارجی هزینه‌هائی را به مردم تحمیل می‌کند جامعه را با هزینه‌های بیشتر روبه‌رو کنیم. هر کس که علاقمند است می‌تواند در جاده‌هائی حرکت کند که ایمنی بیشتر را در کنار پرداخت عوارض عرضه می‌کند.
● در تعمیر خودرو با حوصله باشید
وقتی که خودروی شما خراب و یا متوقف می‌شود ابتدا ممکن است تصور کنید که مشکل موتوری دارد و ممکن است خرج بالا بیاورد و اگر آگاهی از امداد خودرو توسط شرکت‌های مرتبط با سایپا و ایران خودرو نداشته باشید و شماره تلفن‌های آنها را نداشته باشید و دسترسی به تلفن ثابت و یا تلفن همراه نداشته باشید در نتیجه به فکر استفاده از نزدیک‌ترین تعمیرگاه خواهید افتاد و بستگی به شانس شما دارد که تعمیرکار مجاز باشد یا غیرمجاز و اینکه شما در چه بخشی از جاده و یا استان‌های مختلف کشور، بیرون شهر و خارج از محدوده باشید و یا داخل شهر و محدوده شهری که معمولاً دسترسی بهتری به تعمیرگاه‌های مجاز دارند.
اما اگر به هر علت یا دلیلی یا تعمیرگاه غیرمجاز روبه‌رو شدید در آن‌صورت ممکن است از نتایج کار و دستمزد و هزینه‌های تعمیر خودروی خود در آخر کار راضی نباشید.
اکبر ظاهری راننده یک خودروی ۱۵ ساله می‌گوید وقتی در ایام نوروز به یکی از تعمیرگاه‌های غیرمجاز نزدیک یک روستا در یکی از روستاهای استان‌های اطراف تهران رفتم. شاگرد مغازه گفت: دیسک و صفحه تمام کرده‌ای، برو یک دیسک و صفحه نو بخر. به نقاط مختلف یک شهر کوچک در آن منطقه مراجعه کردم و چند ساعتی مشغول پرس و جو و یافتن دیسک و صفحه بودم و پس از چند مغازه و چند ساعت اتلاف وقت بالاخره یکی از مغازه‌ها دیسک و صفحه را با قیمتی بالاتر از آنچه انتظار داشتم ارائه کرد. دیسک و صفحه آکبند را خریدم و به تعمیرگاه غیرمجاز برگشتم و روی میز سیاه آهنی و پر از چربی و سیاهی گذاشتم و در مورد قیمت بالای قطعات یدکی گلایه کردم. شاگرد تعمیرکار نیز با من همدردی کرد و از بازار نامناسب قطعات یدکی در آن منطقه و بی‌انصافی فروشنده و قیمت بالا و کم بودن قطعات صحبت کرد و قرار شد فردا برای تحویل خودرو به تعمیرگاه بروم.
فردا صبح برای تحویل خودرو که رفتم شاگرد تعمیرگاه توضیح داد که چند کار کوچک مربوط به تنظیم قسمت‌های مختلف موتور را انجام داده و یکی دو هزار تومان هم تخفیف داد و من بالاخره با خوشیحالی خودرو را تحویل گرفتم و راه افتادم.
چند روز بعد دوباره با مشکل روبه‌رو شدم و این‌بار در تهران به سراغ یکی از دوستان رفتم. مکانیک مربوطه در یکی از تعمیرگاه‌های مجاز تهران پس از بررسی خودرو بر روی چاله تعمیرگاه به من گفت: ”دیسک و صفحه شما کهنه است“! با تعجب گفتم اما من چند روز پیش دیسک و صفحه نو خریده‌ام.
تعمیرگاه مجاز با تعویض دیسک و صفحه قطعات کهنه را نشانم داد و من یاد همدردی شاگرد تعمیرکار در آن تعمیرگاه غیرمجاز افتادم که چگونه از قیمت بالای قطعات، کمبود قطعه و بی‌انصافی برخی فروشندگان گلایه می‌کرد.
یکی از کارشناسان خودرو در این زمینه می‌گوید: در این مواقع نباید زیاد نگران باشید ممکن است خودرو مشکل جزئی و کم‌خرجی داشته باشد، اگر شما خود را بی‌تاب و بی‌حوصله نشان دهید افراد سودجو سوءاستفاده می‌کنند. باید خونسرد باشید و با پی‌گیری و تماس با تعمیرگاه‌های مجاز و تلفن‌های امداد خودرو ایران و امداد خودرو سایپا مشکل را حل کنید. اگر حتی یکی دو ساعت منتظر بمانید بهتر از این است که یکی دو روز وقت بگذارید و نقره داغ شوید و دست آخر نیز خودروی شما درست نشود.
● به تعمیرگاه مجاز مراجعه کنید
یکی دیگر از مشکلاتی که خانواده‌ها در سفر با آن روبه‌رو می‌شوند، احساس راننده از مخلوط شدن آب و روغن خودرو است و برای تشخیص این امر و جلوگیری از تبعات نامطلوب بعدی آن باید به اطلاعات کافی دست یابیم تا اقدام لازم را انجام دهیم.
حمید صالحی تعمیرکار خودرو در این زمینه می‌گوید: گاهی خانواده‌ها در سفر بیرون از شهر خود متوجه روغن‌ریزی قاطی شده در این مواقع باید به تعمیرگاه مجاز مراجعه کنند تا مسائل بعدی، هزینه‌های تعمیر و تعویض قطعات به درستی صورت گیرد. اما اگر به افراد غیرحرفه‌ای و تعمیرکاران غیرمجاز مراجعه کنند ممکن است با هزینه‌های بالا، اتلاف وقت و مشکلات بعدی و نارضایتی مشتری روبه‌رو شویم.
صمد رسولی در این زمینه می‌گوید: وقتی با مشاهده روغن‌ریزی در سفر نوروزی مواجه شدم از ترس مشکلات بعدی و از کار افتادن خودرو فوراً به اولین تعمیرگاه در یکی از شهرستان‌های اطراف مراجعه کردم، تعمیرکار دستور تهیه قطعه را صادر کرد و ۶۰ هزار تومان نیز دستمزد گرفت اما چند روز بعد باز هم شاهد اندکی روغن‌ریزی بودم که با مراجعه به تعمیرگاه، توضیح دادند که به خاطر جمع شدن روغن در سینی زیر خودرو در روزهای قبل این اتفاق افتاده و کم‌کم رفع می‌شود.
اما چند روز بعد با اسیدی بودن روغن و گرمای شدید موتور و کم شدن دوباره روغن مواجه شدم در نتیجه به تعمیرگاه دیگری رفتم و پس از بررسی موضوع با کمال تعجب شاهد بودم که تعمیرکار قبلی با چسب قطره‌ای درزهای لوله را چسبانده و قطعه را عوض نکرده است و برای این‌کار ۶۰ هزار تومان اجرت گرفته است.
وی تأکید می‌کند: به‌نظر من تعمیرگاه‌های مجاز، حرفه‌ای و مسئولیت‌پذیرتر هستند و خانواده‌ها باید یک یا چند تعمیرکار مورد اعتماد خود را در رشته‌های مختلف مرتبط با خودرو بیابند تا با بی‌انصافی، هزینه‌های بالا و سودجوئی عده‌ای غیرمعتمد روبه‌رو نشوند.
نباید از تعمیرکار ناآشنا و تأییدنشده استفاده کنیم. در جاده‌ها و شهرستان‌ها و در طول سفر نیز باید از امداد خودرو و تعمیرگاه‌های مجاز استفاده کنیم و حتی‌الامکان قبل از سفر از بازدید تخصصی خودرو، بررسی رادیاتور، روغن، گیریکس، چرخ‌ها، ترمز و ... توسط تعمیرگاه‌های مجاز مطمئن شویم.

فاطمه امینی‌پور

منبع : ماهنامه اقتصاد خانواده