چگونه کودک خود را بخوابانیم؟

یکی از چالش‌هایی که والدین کودکان نوپا و خردسالان با آن مواجهند، چگونه خواباندن آنها است.
با تنظیم یک برنامه یا عادت خواب مناسب، هم والدین راحت‌تر خواهند بود و هم کودک با مقاومت کمتری به رختخواب خواهدرفت. خواب منظم، باعث می‌شود کودکان در زمان بیداری احساس امنیت و راحتی بیشتری داشته باشند. برای دست یافتن به زمان خواب منظم و استمرار آن تا آینده، اتفاقات قابل پیش‌بینی را که هر شب دنبال می‌کنید، کنار هم قرار دهید به طوری که بتوانید هر شب به طور ثابت و با ترتیب خاصی آنها را انجام دهید. این ثبات و ترتیب باعث می شود که روال برنامه قبل از خواب برای کودک قابل پیش‌بینی باشد. این برنامه، با رشد سنی کودک، تغییراتی خواهد داشت، اما اصل برنامه تغییری نخواهد کرد.
▪ این برنامه در سن نوپایی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
مسواک زدن دندان‌ها، دستشویی رفتن، پوشیدن لباس خواب و خواندن یک داستان مناسب وقت خواب که همگی هر شب با همین ترتیب و نظم انجام می‌شوند، یا مثلا برنامه‌ای به این ترتیب: حمام، شعر‌خوانی، خواندن یک داستان، نوشیدن یک لیوان آب و خواب.
انتخاب برنامه کاملا به خود شما بستگی دارد می توانید برنامه‌ای ساده و سریع برای خواب داشته باشید یا اینکه برنامه‌تان بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول بکشد و به این ترتیب زمانی را به طور خاص و خصوصی با کودکتان باشید، برای او کتاب بخوانید و در کنار او باشید تا خوابش ببرد. در صورتی که ساعتی قبل از آن به انجام بازی‌های آرام و کم‌ افت‌و‌خیز با کودک بپردازید، بهترین نتیجه را خواهد داد؛ زیرا این کار باعث می‌شود سطح فعالیت بچه به طور تدریجی کاهش پیدا کند و سیستم عصبی او آماده استراحت شود. از شوخی‌ها و بازی‌های پرتحرک، تعریف قصه‌های ترسناک و یا هر عملی که به هنگام خواب هیجان کودک را بر‌انگیزد، اجتناب کنید. ضمنا بهتر است وسایل الکترونیکی مانند کامپیوتر، تلویزیون یا بازی‌های ویدیویی را هم در اتاق خواب کودک قرار ندهید. نکاتی که در زیر بیان شده می‌تواند به شما کمک کند که یک برنامه سودمند و نتیجه بخش برای قبل از خواب فرزندتان طراحی و اجرا کنید به نحوی که هم برای شما و هم برای فرزندتان مناسب و عملی باشد.
● تنظیم دمای اتاق خواب کودک
دما و رطوبت اتاق، نقش مهمی در خوب خوابیدن دارند. در زمستان اتاق خواب بچه‌ها را بیش از حد گرم و هوای آن را خیلی خشک نکنید؛ چند ساعت قبل از خواب، شوفاژ یا بخاری را خاموش و هوای اتاق را تهویه کنید. دمای اتاق در طول زمان خواب نباید از ۱۸ درجه سانتیگراد تجاوز کند. در طول شب نیز به اندازه کافی به فکر تهویه هوای اتاق باشید. گوشه پنجره یا در اتاق را باز بگذارید که همیشه هوای تازه در داخل جریان داشته باشد.
● توجه به رنگ‌های موجود در اتاق خواب کودکان
برای ملحفه و رو‌بالشی کودک، از رنگ‌های محرک و تند استفاده نکنید. رنگ‌های بسیار تیره، قهوه‌ای، مشکی و آبی تیره هم تاثیر ترسناک و وحشت‌انگیز دارند و در کودک ترس ایجاد می‌کنند. کوچولوها از ملحفه‌ها و روبالشی‌هایی که طرح‌های گل و اسباب‌بازی یا حیوانات با نمک و کارتونی روی آنها باشد، بسیار خوششان می‌آید. بچه‌های پیش‌دبستانی هم نسبت به رنگ‌های قهوه‌ای روشن، قرمز سیر، سبز ملایم و آبی روشن احساس خوبی دارند. بنابراین تا می‌توانید فضای اطراف محل خواب کودک را از وجود وسایلی با رنگ‌های تند و براق خلوت کنید. یک محیط ساده و عاری از تنوع زیاد، همراه با آرامش، می‌تواند بهترین موقعیت برای خواب کودک باشد.
● تعیین زمانی خاص برای خواب
در صورتی که از یک الگوی سازگار با طبیعت برای برنامه خواب استفاده کنید، ساعت درونی بدن کودک شما خیلی سریع‌تر خودش را با آن وفق می‌دهد. مثلا خواب دیر‌هنگام در شب، الگوی چندان سازگاری با طبیعت کودک نیست.

مهسا میرزاده مرعشی
شادی حاجی باقری

منبع : روزنامه تهران امروز