کتاب خواندن برای کودک

استعداد خواندن در کودکان خیلی قبل از این که به مدرسه بروند مشخص می شود. برخی از متخصصان معتقدند معلمی که در پایه اول تدریس می کند خیلی کم می تواند با بچه ای که در طول پنج سال اول زیاد درباره یادگیری زبان با او کار نشده است کمک کند و این کار نکردن اثراتی را به دنبال دارد که معلم نمی تواند جبران کند. بچه ای که کلاس اول است بتواند خواندن را به راحتی بیاموزد معمولا بچه ای است که از روی فکر صحبت می کند و کتاب برای او خوانده شده است و نیز می تواند یک داستان را دنبال کند وآن داستان را بازگو کند. معمولا این بچه ها خواندن را یا در مهد و یا در خانه شروع کرده اند مثل آمادگی می باشد که این دوره ها یادگیری زبان را برای کودکان آسان می کند. والدین هم می توانند تجربه های مشابهی را برای کودکان در منزل فراهم کنند. زمان شروع این تجربه ها یک سالگی است. یک کودک خردسال هم، آهنگ یک صدای دوستانه را دوست دارد در صورتی که معنای آن را
نمی فهمند ممکن است برای صحبت کردن خیلی کوچک باشد اما با اداهای مختلف پاهایش را به حرکت درآورده و نیز به این شکل حرف می زند و لذت می برد. در هشت و نه ماهگی بچه ها به اشعار و آهنگ ها و بازی های کودکان علاقه نشان می دهند و صداهایی که دوست دارد اگر بشنود جیغ می زند. هر روز بیشتر بچه به حرف زدن نزدیک می شود تا زمانی که کلمات را نوک زبانی بیان کند بعد از مدتی او از بازی هایی که شعر و آهنگ دارد لذت می برد.
۱) آماده شدن برای خواندن
وقتی شما از بازی های آهنگ دار با کودکتان لذت می برید، ممکن است اصلا به خواندن کتاب ها برای کودکتان فکر نکنید، اما شما در واقع با این بازی ها نقطه شروعی برای خواندن کودک خود ایجاد کرده اید. او هم با در آوردن صداهایی از خودش پاسخگویی به شما را تجربه می کند. بچه هایی که کتابخوان های خوبی می شوند معمولا آنهایی هستند که خوب صحبت می کنند. از اولین روزهای زندگی کودک به او صحبت کردن و فکر کردن بیاموزید. بزرگ ترین لذت برای شما وقتی است که او خوب یاد می گیرد. البته بچه ها متفاوتند، بعضی ها ممکن است خوب صحبت نکنند ولی بعدا کتابخوان های خوبی بشوند. اگر شما در مراحل اولیه رشد بچه با او حرف بزنید به رشد سخنگویی او کمک کرده اید. پس اگر اولین بازی های شما با ( کلمات زیادی همراه باشد و لالایی و شعرهای ساده هم داشته باشد، در سخنگویی او بسیار موثر خواهید بود. اگر اشعار کودکانه را فراموش کرده اید از کتاب های کودکان استفاده کنید.
۲) کودکان دارند با آهنگ کلمات بازی می کنند
بعضی وقت ها بچه ها کلماتی را دوست دارند که در آنها صداهای مشابهی وجود دارد مانند بو، مو، کو، آنها از این کلمات تقلید می کنند وصداهای آنها را بارها تکرار می نمایند. غالبا این تکرار به خاطر این است که بچه ها از آهنگ این کلمات لذت می برند یا سعی
می کنند از صداهای قدیمی، صداهای جدید بسازند بعضی وقت ها ممکن است بچه ها یک ردیف لغاتی که از یکدیگر ساخته می شوند بسازند در این لغات به نظر می آید که بچه ها با آهنگ صداها بازی می کنند و تمام وقت بچه صرف می شود تا یاد بگیرد که صداهای مشابه را از هم متمایز کند .او گوش بسیار تیزی برای تمایز صداها دارد. تمام این کارها به حرف زدن و بعدا به خواندن او کمک خواهد کرد.
۳) بچه ها تکرار صداها را دوست دارند
شاید دلیل این که بچه ها اشعار کودکانه را خیلی دوست دارند همین تکرار صداها باشد. اشعاری که در آنها خیلی تکرار صداها وجود دارد.
۴) برای بچه های خیلی کوچک کتاب را با صدای بلند بخوانید
کودک در سن هشت یا نه ماهگی از اشعار کودکانه والایی لذت می برد. در دواز ده تا پانزده ماهگی به عکس های کتاب موقع خواندن شعر و آواز نگاه می کند. در یک سال و نیم تا دو سال کتاب را ورق می زند و کم کم داستان ها را خوب یاد می گیرد و اگر شما در خواندن کتاب اشتباه کنید او را تصحیح می کند. اگر بچه شما در این سنین مطالعه را دوست ندارد نگران نشوید، هر بچه ای رشد مخصوص به خود را دارد. وقتی برای بچه ها کتاب های زیادی را با صدای بلند می خوانید به تدریج می فهمید که آنها از چه چیزی خوششان می آید اگر منصف باشید قبول می کنید که خودتان هم از خواندن داستان ها لذت می برید. بعضی از فعالیت ها و کارهای جانبی در مطالعه، بیش از خواندن با صدای بلند به رشد فکری کودک کمک می کند نباید انتظار داشت که بچه، هم به شما و هم به کتاب توجه کند همین که شما توجه او را به کلمات وعکس ها جلب کنید احساس رضایت خواهید کرد.
۵) کتاب هایی برای بچه های زیر چهار سال
هیچ کتابی را نمی توان دقیقا برای سن به خصوصی معرفی کرد. مثلا ممکن است کتابی که برای یک بچه سه ساله مناسب باشد برای بچه سه ساله دیگر خیلی زیاد و یاخیلی بچه گانه باشد. غالبا کتابی که در سه سالگی مورد علاقه بچه واقع می شود ممکن است برای سال های بعد هم مورد علاقه بچه قرار گیرد.
معمولا کتاب هایی که دارای کار هنری و نقاشی های ساده و رنگ های روشن هستند برای این بچه ها مناسب می باشند. کتاب های شعر کودکان نیز مورد علاقه این سنین است .کودکان این نوع کتاب ها را دوست دارند و آنها را سریع یاد گرفته و بازگو می کنند. داستان هایی که موقع خواب برای بچه ها می گویید معمولا برای کودک بعد از یک روز بازی جالب و سوال برانگیز می باشند.
هر پدر و مادری باید با توجه به ذوق و کنجکاوی کودکان خود کتاب های مناسب را انتخاب کنند. کتاب هایی که عکس های واقعی از حیوانات دارند نیز مورد توجه و علاقه بچه ها در این سنین می باشد.

لیلا قنبری
منبع: چگونه بچه هایمان را به مطالعه تشویق کنیم
نویسنده: دکتر نانسی لاریک
مترجم: مهین محتاج

منبع : روزنامه جوان