اثرات کاهش نرخ سود لیزینگ ها

برای بررسی رویكرد شركت های لیزینگ خودرو با توجه به تصمیم اخیر شورای پول و اعتبار، اشاره به این نكته ضروری است كه كاهش نرخ سود تسهیلات پرداختی توسط شركت های لیزینگ ضمن آنكه منجر به كاهش بهای تمام شده محصول و در نتیجه كاهش مبالغ اقساط پرداختی توسط متقاضیان خواهد شد، افزایش سطح درآمد حقیقی و یا به عبارتی افزایش قدرت خرید متقاضیان را در پی خواهد داشت كه این امر در نهایت سطح بالاتری از رفاه و مطلوبیت را برای آنها فراهم می كند.
عامل موثر در رویكرد شركت های لیزینگ خودرو نسبت به تغییر نرخ سود تسهیلات پرداختی، نوع وابستگی مالی آنها می باشد كه در ادامه ضمن بیان انواع آن، نتیجه این فرآیند در فعالیت آنها بررسی می گردد.
شركت های لیزینگ از لحاظ نوع وابستگی مالی به سه گروه طبقه بندی می شوند: ۱- شركت های لیزینگ بانكی (Bank leasing companies)؛ این گروه از شركت ها در مالكیت و كنترل بانك ها اعم از خصوصی یا دولتی می باشند، به طور مثال لیزینگ صنعت و معدن (وابسته به بانك صنعت و معدن)، لیزینگ ایران (وابسته به بانك تجارت) و لیزینگ پارسیان (وابسته به بانك پارسیان) ۲- شركت های لیزینگ وابسته (Captive leasing companies)؛ این شركت ها در مالكیت و كنترل تولیدكنندگان یا توزیع كنندگان دارایی های مورد اجاره قرار دارند. هدف اصلی از ایجاد این شركت های لیزینگ، كمك به فروش محصولات شركت مادر می باشد؛شركت های لیزینگ ایران خودرو و رایان سایپا در این گروه قرار دارند ۳- شركت های لیزینگ مستقل (Independent leasing companies)؛ این شركت ها به عنوان موسسات مالی مستقل عمل می كنند و عملیات لیزینگ آنها متاثر از فعالیت های شركت مادر یا سهامداران عمده نمی باشد.
با توجه به تقسیم بندی مذكور، شركت های لیزینگ بانكی كه در مالكیت و كنترل بانك ها اعم از خصوصی یا دولتی می باشند و شورای پول و اعتبار آنها را ملزم به پرداخت تسهیلات با نرخ حداكثر ۱۴ درصد برای بانك های دولتی و ۱۷ درصد برای بانك های خصوصی كرده است، به موازات كاهش نرخ سود تسهیلات پرداختی بانك ها، با حاشیه سود كمتر و منطقی تر قادر به ادامه فعالیت می باشند. منطقی تر از آن جهت كه با كاهش نرخ سود تسهیلات، با توجه به پایین بودن سطح درآمد غالب متقاضیان استفاده از تسهیلات لیزینگ، توان مالی آنها افزایش یافته و احتمال به تاخیر افتادن و یا سوخت شدن اقساط شركت های لیزینگ كه یكی از دغدغه های اصلی این شركت ها محسوب می شود، كاهش می یابد.
شركت های لیزینگ وابسته نیز همانطور كه گفته شد در مالكیت و كنترل تولیدكنندگان یا توزیع كنندگان دارایی های مورد اجاره می باشند و هدف اصلی آنها كمك به فروش محصولات شركت های مادر می باشد.
پرداخت تسهیلات با توجه به پایین بودن توان خرید نقدی خودرو برای بخش عظیمی از خانوارها در كشور، از جمله محرك هایی است كه شركت های خودروساز برای ایجاد تقاضای موثر از طریق شركت های لیزینگ وابسته (لیزینگ ایران خودرو و رایان سایپا) به كار می گیرند. با این استدلال پرداخت تسهیلات به متقاضیان متوقف نمی گردد و ممكن است با توجه به سطح مختلف تولید و انواع آن، سقف تسهیلات و اولویت در پرداخت تسهیلات به متقاضیان در دستور كار تصمیم سازان و تصمیم گیرندگان این شركت ها قرار گیرد. البته این نكته را باید مدنظر قرارداد كه با شرایط جدید تعداد متقاضیان استفاده از تسهیلات افزایش یافته و با توجه به محدودیت منابع شركت ها، امكان دسترسی همه افراد به این تسهیلات فراهم نگردد.
شركت های لیزینگ مستقل نیز مانند همه بنگاه های اقتصادی به دنبال كاهش هزینه ها و حداكثر كردن سود خود می باشند كه در صورت امكان سرمایه گذاری جانشین با ریسك پایین تر و بازدهی بیشتر از این صنعت خارج می شوند و یا با قبول شرایط جدید به پرداخت تسهیلات ادامه می دهند.
البته با توجه به شرایط جدید و درك این موضوع كه مراحل اداری تحویل خودرو از طریق لیزینگ به زمان خاص نیاز دارد و ممكن است مشتریان در مواردی از ورود به این شیوه مبادله منصرف شوند، شركت های لیزینگ مستقل می توانند به منظور تسریع و تسهیل در روند كار متقاضیان و كسب درآمد برای واحد اقتصادی خود به صورت حق العمل كاری (مذاكره با مشتری، توافق، عقد قرارداد و تكمیل مدارك) با شركت های لیزینگ وابسته و یا شركت های خودروساز همكاری كنند.

حسین آملی

منبع : روزنامه همشهری