حیات وحش جزایر دریاچه ارومیه ، استان آذربایجان شرقی

بدون شك پرندگان، بارزترین و باارزش‌ترین نشانه‌های حیات دریاچه ارومیه به شمار می‌آیند. این موجودات زیبا و پرتحرك هیچگاه به صورت گروه‌های بسیار بزرگ در جایی گرد نمی‌‌‌آیند مگر اینكه كلیه احتیاجات زیستی آنان فراهم شده باشد.
پرواز جمعی فلامینگوها، پلیكان‌ها، تنجه‌ها و كاكایی‌ها یكی از بدیع‌ترین دیدنی‌های طبیعت ایران است. این تجمع جانوری در دریاچه ارومیه نشانه بارزی است از وفور غذای طبیعی و شرایط مناسب زیستی در منطقه و دریاچه.
اغراق نخواهد بود اگر بگوییم دریاچه ارومیه با وسعت زیاد، جزایر متعدد، سواحل كم عمق و از همه مهم‌تر امنیت و آرامشی كه به میهمانان خوش پرواز خود ارزانی می‌كند، یكی از مهم‌ترین زیستگاه‌های پرندگان مهاجر است كه در سطح قاره آسیا از نظر تنوع و زیبایی كم نظیر است.
در فصول بهار و تابستان، دریاچه ارومیه تبدیل به بزرگ‌ترین منطقه زاد و ولد برخی پرندگان مانند فلامینگو (مرغ آتشی)، پلیكان سفید (مرغ سقا) و تنجه بادكوبه‌ای می‌شود.
علاوه بر این پرندگان، پرندگان دیگری مانند كاكایی نقره‌ای، كاكایی صورتی، آنقوت، كفچه نوك تیز در دسته‌های چند هزار تایی در جزایر مختلف تولیدمثل می‌كنند كه از میان آن‌ها كاكایی نقره‌ای،‌ نقش بسیار مهمی در كنترل جمعیت فلامینگوها و پلیكان‌ها دارد؛ به این صورت كه از منابع تغذیه كاكایی نقره‌ای، تخم و جوجه‌ فلامینگو و پلیكان است.
چهره دریاچه ارومیه در فصل‌های پاییز و زمستان به كلی دگرگون می‌شود. پهنه آب‌های لاجوردی كه در بهار و تابستان شاهد جنب و جوش و لانه‌سازی و جوجه‌‌آوری هزاران هزار پرنده رنگی پَر و فعال است، سكون و آرامشی دلپذیر به خود می‌گیرد. فلامینگوها، پلیكان‌ها، كاكایی‌ها و حتی بسیاری از تنجه‌ها و آنقوت‌ها به سوی نقاط جنوبی و گرمسیر پر می‌كشند، ولی این آرامش چندان دوامی ندارد و تقریباً بلافاصله پس از مهاجرت پرندگان تخمگذار. گروه‌های پرندگان آبزی مهاجری كه دوران جوجه‌آوری خود را در سرزمین‌های سردسیر شمالی سپری كرده‌اند از راه می‌رسند تا زمستان را در دریاچه ارومیه به سر آورند. به این ترتیب، دریاچه در فصول مختلف به عنوان زیستگاه و محل تغذیه پرندگان گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر جزایر دریاچه، در حاشیه‌ها، به خصوص حاشیه‌های جنوبی، نیزارها و تالاب‌های آب شیرین كه آب آن‌ها از چشمه‌ها، یا رودخانه‌ها تأمین می‌شود، میزبان گروه كثیری از پرندگان نظیر غاز پا خاكستری، غاز كله سبز و نوك پهن، اردك سر حنایی و اردك سر سفید می‌شوند.
زندگی در جزایر دریاچه ارومیه (پارك ملی) منحصر به پرندگان نیست. جزیره قویون داغی به عنوان بزرگ‌ترین جزیره غیرمسكونی،‌ زیستگاه انواع پستانداران وحشی مثل موش صحرایی، قوچ، میش و پلنگ است.