لطفاً مقاله آقای هاوکینگ را ویرایش کنید

نقش واقعی اینترنت در دنیای امروز چیست؟ اگر این همان سوالی است که نیمه های شب سرزده به سروقتتان می آید، می توانید برای یافتن پاسخ آن، سراغ لپ تاپ تان رفته و به این نشانی مراجعه کنید؛
www.telegraph.co.uk/connected/main.jhtml?xml=/connected/۲۰۰۷/۱۰/۱۱/dlwiki۱۱.xml
این درست است که قبل از اینکه به پاسخ برسید، باید به بحثی درباره تاریخ مسابقات موش دوانی وارد شوید (یک سرگرمی کوچک اما واقعی در کشور بریتانیا) یا به کنجکاوی درباره اولین گربه یی بپردازید که با کشتی استرالیا را دور زد یا درباره تاریخچه آشپزی در شیکاگو به ویژه درباره وینابیف بخوانید یا یاد بگیرید که قنطورس اسبولوس سیارکی است که در سال ۱۹۹۵ در نزدیکی مشتری کشف شد و به نام Stoody نامگذاری شده است، غیب گویی در اسطوره های یونانی که طالع مردمان را از روی پرواز پرندگان پیش بینی می کرد.
ویکی پدیا یک دایره المعارف آنلاین است که از سال ۲۰۰۱ کار خود را آغاز کرد و برخلاف مثلاً دایره المعارف بریتانیکا هر کس و مطلقاً هرکس را دعوت می کند تا مدخلی بدان افزوده یا مدخل های موجود را ویراستاری کند. در واقع من می توانم چیزی را که احتمالاً «استفن هاوکینگ» به آن وارد کرده است، ویراستاری کنم.
این بدان معنا است که بالغ بر ۱۲۹۳۳۷۸ مدخل در مورد موضوع های مختلف در آن گنجانده شده است( البته این آمار مربوط به دیروز بود و ممکن است امروز تغییر کرده باشد.) اکثر دایره المعارف های قدیمی تر گنجایش این فضا، این تعداد نویسنده و این ابهام مطلق را ندارند. به علاوه بیش از پنج میلیون صفحه مباحثه در ویکی پدیا یافت می شود. امروزه در دانشکده حقوق دانشگاه هاروارد در بوستون، کاربران سایت برای بحث پیرامون اداره ویکی پدیا در آینده گرد هم می آیند. هم اکنون ویکی پدیا هفدهمین وب سایت به لحاظ تعداد مراجعه کنندگان است و رشد بی رویه آن احتمال سوءاستفاده کسانی را که بیش از به اشتراک نهادن اطلاعات، دستورجلسه یی در کار خود دارند، افزایش می دهد.
ویکی پدیا کم و بیش به صورت یک شوخی به وجود آمد. «جیمی ویلز» بنیانگذار آن، از همان زمانی که والدینش کتاب جهانی را از یک فروشنده دوره گرد خریداری کردند، به این کار علاقه مند شد. (اتفاقاً اولین پیشه «پل نیومن» دوره گردی بوده است. این درست یکی از واقعیت های ویکی پدیا است که می توان تا ابد از بحثی به بحث دیگر وارد شد.) دلمشغولی «ویلز» ارجاع های متقاطع به اطلاعات جدید بود که به صورت ضمیمه سالانه به بازار می آمدند.
وی از این امر به نوعی روشن بینی یاد می کند و معتقد است که ناآگاهی، اطلاعات اشتباه و تبلیغات میان تهی بر سر راه بسیاری از مسائل جهانی قرار دارند. اینترنت به عنوان راهی برای دستیابی به اطلاعات رایگان برای همه و ابزاری کامل برای تحقق این امر به نظر می رسد. هم اکنون وی در جست وجوی راهی برای تایید این دیدگاه است. اولین کوشش های «ویلز» برای خلق نوپدیا بود، یک دایره المعارف سنتی با مقالاتی از دانشمندان که در یک فرآیند هفت مرحله یی مرور و بررسی می شدند. این راهی خشک و پر گرد و غبار بود. اما زمانی که در سال ۲۰۰۱ «ویلز» نرم افزاری به نام ویکی را شناخت که امکان نوشتن و ویراستاری مشترک آنلاین را فراهم می آورد، همه چیز تغییر کرد.
«ویلز» با نوشتن این نامه به نویسندگان نوپدیا آنها را به همکاری دعوت کرد. او نوشت؛ «لطفاً به آنجا رفته و یک مقاله کوچک اضافه کنید. پنج یا ده دقیقه زمان می برد.»
او انتظار چیز زیادی نداشت. اما در طول یک سال بالغ بر ۶۰۰ مقاله وارد سایت شده بود. سال بعد تعداد مدخل ها به ۲۰ هزار رسید. اما چه کسی برای این کار وقت صرف کرده بود؟ این می تواند هم زیبایی این سایت و هم نقیصه آن باشد. هر کسی می تواند مدخلی به آن بیفزاید؛ از بچه مدرسه یی ها گرفته تا استادان آکسفورد (حدود ۸۰ درصد نویسندگان را که بدون نام نیز هستند، مردان تشکیل می دهند.)
ویژگی جالب توجه ویکی پدیا پس از افزودن آزادانه مدخل ها، امکان ویراستاری همگانی است. پس از آن این متن ویرایش شده را می توان دوباره ویراستاری یا کاملاً از نو دگرگون کرد. این آشفتگی غیرقابل تصور است.
از این رو قوانینی وجود دارند؛ قانون اول این است که متاسفانه، قانونی وجود ندارد. قانون دوم این است که هر مدخل باید دیدگاهی بی طرف را ارائه دهد و قانون سوم این است که موضوعات باید قابل اثبات بوده و قبلاً به چاپ رسیده باشند. جای تشکر دارد، چرا که این امر راه را برای جست وجوی شخصی در اینترنت باز می گذارد. اما همچون هر اجتماعی در اینجا هم مشکلات در پیش رو هستند. ممکن است احساسات بالا بگیرد و مشاجرات برای ماه ها ادامه یابد. به دلایلی «پنیر» یکی از مورد اختلاف ترین مدخل ها است. اما همچنین ممکن است موضوعاتی را ببینید که به لحاظ سیاسی از حساسیت بالایی برخوردارند. مدخل مربوط به درگیری اسرائیل و لبنان، فقط شش ساعت پس از اسارت دو سرباز اسرائیلی توسط حزب الله در ۱۲ ژوئیه فرستاده شد اما تاکنون به وسیله بیش از چهارهزار نویسنده ویراستاری شده است.
«ویلز» که از ایالت فلوریدا این سایت را راه اندازی کرده است، در آغاز با محدود کردن سیل موضوعات بی اساسی که به سایت روانه می شد، مخالف بود. اما با ادامه این جریان، نیاز به نظارت جدی تری احساس شد. مدخل های متنوعی وجود دارند که غیرقابل تغییر هستند؛ یکی از آنها مدخل مربوط به «جرج دبلیوبوش» است که بارها تخریب شد تا جایی که اغلب برای چند روز روی ویراستاران بسته مانده است. سایر صفحاتی که از سوء استفاده محافظت می شوند، مربوط به پودل، پرتقال و شوپن هستند. اما آیا ویکی پدیا با تمامی این مقررات و سختگیری ها قابل اعتماد است؟ آیا حقیقت را می گوید؟ بدون یک فرآیند بررسی و نظارت به چه میزان از این اطلاعات باید با دیده تردید نگریست؟ ویراستاری از دایره المعارف بریتانیکا پیشنهاد می کند؛ «ما می توانیم پاسخ غلط به سوال خود را سریع تر از آنکه پدر و مادرهایمان می توانستند قلم و خودکار را پیدا کنند، بیابیم.»
ویکی پدیا یک سازمان غیرانتفاعی با کارکنان اندک است که فاقد هرگونه آگهی تجاری است و هیچ کمک مالی هم دریافت نمی کند، اما درصدد است در نهایت به این نقطه برسد. سال گذشته، پیمایشی درباره طبیعت در ویکی پدیا صورت گرفت. در اینجا در یک چهارم موارد خطا صورت گرفت، حال آنکه این رقم در دایره المعارف بریتانیکا به یک خطا به ازای هر سه مورد می رسد. آیا این نتیجه به اندازه کافی خوب نیست؟ «ویلز» این طور فکر می کند، اما دیگران چندان مطمئن نیستند.
«لاری سانجرز»، یکی از کسانی که به ابداع ویکی پدیا کمک کرده، یک سایت رقابتی را به نام پروژه جهان دیجیتالی راه اندازی کرده است که اساساً می تواند راهنمای برگزیده صاحبنظران برای دستیابی به بهترین های وب در هر موضوعی باشد. برخلاف ویکی پدیا تمرکز این سایت بر قابل اعتماد بودن اطلاعات بود و دیدگاه های استادان را بر بچه مدرسه یی ها ترجیح می دهد. دقت و حقیقت هر دو بسیار خوب است، اما مردم پسند بودن ویکی پدیا به گونه یی پاسخی است برای پرسش آغازین من که اینترنت واقعاً برای کیست؟ به عقیده من اینترنت برای ارتباط، بیان خود، جست وجو و آزادی ابراز چیزی است که دوست دارید و درست یا غلط بودن آن اهمیتی ندارد.

www.telegraph.co.uk
توبی کلمنتز
ترجمه؛ زهرا عباسپورتمیجانی

منبع : روزنامه اعتماد