توقف خط تولید پیکان افزایش توان رقابتی

اسحاق جهانگیری در میان جمعیت حاضر عبارت مورد نظر خود را با ماژیك آبی برروی بدنه آخرین پیكان نوشت «پیكان ارابه ای بود كه بر دوش صنعت خودرو شكل گرفت و امروز به موزه می رود تا نظاره گر اعتلای صنعت باشد.»راهروی منتهی به موزه صنعت خودرو مملو از پوسترهایی بود كه تاریخچه تولید پیكان از ابتدا تا انتها در آنها به تصویر كشیده شده بودند. پس از قرار گرفتن آخرین پیكان در جایگاه تعیین شده برای آن در موزه صنعت خودرو توسط وزیر صنایع و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست و انداختن پارچه ای بر روی آن كه عنوان خداحافظ پیكان بر آن حك شده بود تلاش های۳۸ ساله ساخت این خودرو، ظرف ۳۰دقیقه برای حاضران پخش شد.
تأسیس شركت ایران ناسیونال با سرمایه ای حدود ۱۰ میلیون تومان در سال ،۱۳۴۳ تولید و عرضه اولین سری پیكان پس از انعقاد قرارداد میان شركت ایران ناسیونال و شركت انگلیسی روش در سال ،۱۳۴۶ عرضه خودروی فوق در سالهای بعد در مدل های مختلف «دولوكس» ، «جوانان» و «كار» ، رسیدن تولید پیكان به تیراژ ۷۰ هزار دستگاه در پایان سال ،۱۳۶۲ ادامه حیات شركت ایران خودرو با تعطیلی كارخانجات تالبوت انگلیس در آغاز سال ،۱۳۶۵ تدوین برنامه ۷ساله برای فعالیت های ایران خودرو در سال،۱۳۷۳ تشكیل شركت ساپكو در سال ۱۳۷۷ و رسیدن به خودكفایی در تولید پیكان در این سال و نهایتاً پیگیری استراتژی ۱۰ ساله مبنی بر جهانی شدن از سال ۱۳۸۲.وزیر صنایع و معادن در این مراسم صنعت خودروی كشور را در آینده یكی از مهمترین رشته های صنعتی ایران دانست و اذعان كرد كه این صنعت علاوه بر ایفای سهم عمده در توسعه صنعتی، پیشگام صنعت ایران در بحث جهانی شدن خواهد بود.اسحاق جهانگیری لازمه حضور در بازارهای بین المللی را نیازمند رعایت شاخص های معتبر بین المللی(قیمت، كیفیت، ایمنی، آلایندگی و رضایت مشتری) می داند و می گوید: پیكان در رشد صنعت خودروی كشور سهم عمده ای بر دوش داشته است.وی كنارگذاشتن یك محصول از خط تولید را به معنای رسیدن تولیدكنندگان به درجه بالاتری از رشد و عرضه تولیدات جدید توصیف می كند و می افزاید: تلاش خودروسازان كشور پس از اتمام تولید پیكان، عرضه خودروهایی با قیمت و كیفیت مناسب است كه اكثر افراد توان خریداری آنها را با توجه به سطح درآمدی موجود داشته باشند.جهانگیری كه خود از اظهار نظر های گوناگون پیرامون تأخیر در توقف تولید پیكان مطلع است و می داند اكثر دست اندركاران و حتی عوام علت تأخیر ایران خودرو در توقف خط تولید پیكان را ناشی از سود آوری تولید این خودرو می دانند، به صراحت منكر اندیشه سودمندانه مقامات ایران خودرو در این عرصه می شود و اذعان می كند: «توقف خط پیكان كار بزرگی بود كه برنامه ریزی مربوط به آن از ۲ سال پیش انجام شده بود.»جهانگیری اعتقاد دارد معنای توسعه پایدار فقط افتتاح یك كارخانه جدید نیست بلكه اگر بستن یك كارخانه به توسعه پایدار كشور كمك كند، باید این اقدام صورت گیرد. مسلماً وزیر صنایع می داند كه توقف خط تولید پیكان، هم از جنبه آلایندگی هم از جنبه فقدان استاندارد ایمنی این خودرو، گام مهمی در توسعه پایدار تلقی می شود، گامی كه می توانست حداقل از چند سال گذشته محقق شود. درست همزمان با تولید خودروهایی چون پژو آر- دی و سمند. مگر جز این است كه مقامات مسئول، ۲ خودروی نام برده را بهترین جایگزین های پیكان تا زمان تولید خودروی ال۹۰ (كارینو) می دانند. با گذری بر این اظهار نظر مسئولان می توان گفت وقتی خلأ یك ساله ای بوجود می آید و مردم چاره ای جز خریداری خودروهای دیگر ندارند، پس اگر این خلأ چندین سال هم طول می كشید، مردم ناچار به پذیرش خرید خودروهای جایگزین هر چند گران تر بودند.وزیر صنایع با اشاره به سخت تر شدن استانداردهای آلایندگی برای خودرورسازان در سال جاری می گوید: بر همین اساس بود كه طی ۳ سال گذشته تولید ۶ مدل خودرو به علت همسو نبودن با استانداردهای مورد نظر متوقف شد.وی پیكان با عمر تولید ۳۸ ساله را فاقد زمینه ساز بودن برای صرف هزینه به منظور همسویی با استانداردهای ۵ گانه مورد نظر شورای عالی استاندارد می داند و می افزاید: با راه اندازی مركز تحقیقات و آزمایش آلایندگی خودرو در ایران، از این پس تمامی خودروهای تولید داخل و خودروهای وارداتی باید در مركز فوق تست شده و در صورت تأیید در بازار عرضه شوند.وی اذعان می كند كه اگر سایر خودروسازان استانداردهای مورد نظر را رعایت نكنند به سرنوشت پیكان دچار خواهند شد.دوست حسینی: وزارت صنایع بر این باور است كه هر خودرویی با استانداردهای زیست محیطی منطبق نباشد باید از رده خارج شود
دوست حسینی:
موتور پیكان به تغییراتی نیاز داشت
یكی از نكات مهم در توقف خط تولید پیكان بحث آلاینده بودن موتور این خودروبود. موردی كه از سوی وزیر صنایع در كنار فقدان استاندارد ایمنی پیكان مزید بر علت برای توقف خط تولید آن مطرح شد.
در این میان پژو- آر-دی همچنان با موتور پیكان تولید می شود و حتی قرار است امسال با ۲ برابر ظرفیت به منظور جبران خلأ پیش آمده عرضه گردد. جالب این جاست كه بنا به گفته رضا ویسه رئیس سازمان گسترش و نوسازی صنایع، با رسیدن ظرفیت تولید ال ۹۰ به ۱۵۰ هزار دستگاه در سال، این خودرو نیز از رده خارج خواهد شد.
معلوم نیست اگر موتور پیكان آلاینده است پس چرا روی آر- دی نصب می شود و اگر استاندارد یورو۲ را دارد چه دلیلی برای توقف تولید آن وجود داشت؟دوست حسینی معاون امور تولید وزارت صنایع در این زمینه می گوید: وزارت صنایع بر این باور است كه هر خودرویی با استانداردهای زیست محیطی منطبق نباشد باید از رده خارج شود.
وی می افزاید: پیكان از نظر سازمان محیط زیست، بهینه سازی مصرف سوخت و مؤسسه استاندارد با طراحی فوق انطباقی با استانداردهای مورد نظر ندارد، اما اجزای همین خودرو نظیر موتور با تغییر آیرودینامیكی قابلیت انطباق را داراست.وی بر این باور است كه طبق اظهار نظر مسئولان مربوطه (مؤسسه استاندارد و سازمان حفاظت محیط زیست) موتور اصلاح شده پیكان بر روی بدنه پژو آر- دی شرایطی را برای پاس كردن استاندارد یورو ۲ فراهم آورده است. آنچه جای سؤال دارد این است كه اگر موتور پیكان به تنهایی قابلیت تغییر و تبدیل شدن به آنچه مورد نظر سازمانهای مربوطه است را داشت، پس چه دلیلی برای تعطیلی آن وجود داشت؟ مسلماً با تغییراتی در طراحی بدنه پیكان، این خودرو می توانست به خودرویی باب طبع مصرف كنندگان تبدیل شود.
ابتكار: پیكان با یورو۲ منطبق نبود
پیكان دیگر با نیازهای دوران جدید برابری نداشت، لذا باید خط تولید آن متوقف می شد.این جمله را معصومه ابتكار معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست در شرایطی بیان كرد كه با امید به آینده، ساخت خودروهایی با اخذ مجوزهای زیست محیطی، حداقل آلایندگی، مصرف سوخت پایین و قابلیت بازیافت به چرخه اقتصاد و تولید را در ذهن خود و حضار مجسم كرد.
به گفته وی تولید كنندگان پیكان تغییراتی در سیستم موتور این خودرو در سال ۱۳۷۹ دادند كه به دنبال آن تا حد زیادی آلایندگی آن كاهش یافت.سال ۱۳۸۲ نیز موتور آن با استاندارد همراه شد اما با اجرایی شدن استاندارد یورو ۲ امكان انطباق فراهم نشد، لذا باید از رده خارج می شد.وی اعتقاد دارد كه كشور ما نیز همزمان با تدوین استانداردهای جدید محیط زیست باید در صدد همسویی برآمده و از این استانداردها تبعیت كند.ابتكار همگرایی در زمینه محیط زیست را زمینه ورود به بازار جهانی می داند و می گوید: باید استاندارد یورویك خودروهای سنگین به یورو ۲ تبدیل و استاندارد یورو ۲ خودروهای سواری نیز به تدریج به یورو ۳ و یورو ۴ ارتقا یابند.
وی توقف خط تولید پیكان را اقدامی شجاعانه تلقی كرده و آن را در كاهش آلایندگی مثمر ثمر بیان می كند.در نهایت باید گفت در جشن توقف پیكان حرف های زیبایی زده شد.حركات نمادین فراوانی هم انجام گرفت، اما مشاهده تعدادی بدنه پیكان در برخی انبارها و حتی نقاشی برخی از این بدنه ها، این ابهام را در ذهن بوجود آورد كه آیا به راستی پیكانی كه روانه موزه صنعت خودرو شد، آخرین پیكان تولیدی بود؟!

منبع : مجله پرواز