جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا


مسجد و مدرسه صالحیه ، قزوین


این بنای وسیع در جانب غربی خیابان مولوی قزوین واقع شده است. مجموعه صالحیه یك در از كوچه غربی و یك در از كوچه شمالی كنار خود دارد. درِ شرقی بنا، هم به مسجد و هم به مدرسه راه دارد. در جانب شمال، به جز درِ ورودی، درهای بزرگی با نرده‌‌های آهنی وجود دارد. در طرف جنوب بنا،‌ اُرسی‌هایی تعبیه شده‌ است كه به حیاط مدرسه گشوده می‌شوند. ساختمان مسجد را با آجر، و سقف آن را با تاق‌های آجری پوشانیده و سفید كرده‌اند. حیاط مدرسه از كف مسجد پایین‌تر است و در هر دو طبقه حجره‌هایی برای استفاده طلبه‌ها دارد.
راهروی مدرسه به خارج در گوشه شمال شرقی حیاط است كه با پیچ مختصری به هشتیِ بزرگی منتهی می‌شود و از سمت شمال، به وسیله پلكان به درِ ورودی مسجد متصل می‌گردد. درِ بزرگ مدرسه در جانب شرق آن است كه در كناره غربی خیابان مولوی واقع شده است و بالای سردرِ آن تزئیناتی از كاشی دارد. اشعاری به خط نستعلیق زیبا و به رنگ لیمویی در متن كاشی‌های لاجوردیِ سردر، كتیبه شده كه برخی از ابیات آن افتاده است.
بانی این مسجد و مدرسه،‌ شادروان «حاج ملاصالح برغانی» یكی از عالمان و مجتهدان نامی نیمه اول قرن سیزدهم هجری قمری است كه به پارسایی و پرهیزگاری معروف بوده و تألیفات بسیار دارد.