سه شنبه, ۱۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 7 May, 2024
مجله ویستا
توصیف و تصور بشر از ابر و باد تا قبل از قرون اخیر
از روزی كه بشر چشم باز كرده و سر از آغوش مادر بیرون آورده است ، هم باد به تن او خورده و هم ابر در آسمان دیده و حركت آن را هم بزودی متوجه شده است. اما برای ابر در افسانه ها و افكار یونانیان یا در معتقدات مذهبی آریایی و سامی و در ادبیات ایرانی تصورات عجیب و غریب وجود داشته و ابر را یك هیولای اهریمنی، گاوان شیرده یا دختران زیبای آسمانی می پنداشته اند.
در قرن ۱۸ میلادی ، ابر را توده ای از هوای اشباع محتوی ذرات غبار مانند آب دانسته اند، ولی هنوز رابطه ای مابین ابر و باد كشف نگردیده و اعلام نشده بود.
قبل از آن زمان و حتی بعدها تا این اواخر در نظر بسیاری از خواص، این مطلب غیرقابل قبول و بالبداهه محال می آمد كه ابر از جنس بخار و هوا باشد و مع ذلك شكل ثابت اختیار نماید یا از آب باشد و معلق در هوا بماند.
در آستانه قرن ۲۰ بود كه معلوم شد ابر و باد دو جسم جدا و دو پدیده متمایز مستقل نیستند بلكه، ابر منظره ای از هوای وزنده بالارونده در حال تقطیر است. فلات ایران البته نه مانند صحرای حجاز كم بهره و تقریباً بیگانه از ابر و باران بوده است و نه مانند اروپای غربی یا جزایر اقیانوسیه و جنگلهای هندوستان، زیر ابر و بارانهای مداوم قرار داشته است. با وجود خشكی نسبی آن قدر ابر و باران به این سرزمین می آمده است كه شغل گلهداری و زراعت ، چشم و دل مردم را همیشه به سوی آسمان بدوزد و آنها با علاقه و كنجكاوی، اشكال و حركات ابرها و آثار حاصله را نظاره نمایند.
این است كه میبینیم در روایات مذهبی اقوام آریایی كه از هندوستان به ایران و اروپا سرازیر شده اند و در ادبیات فارسی بعد از اسلام ، اشاره و استعاره های فراوان به پدیده های جوی باد و ابر و باران می شود .
اما آنچه گفته می شود، از حدود تصویر وتصورهای عینی و وهمی برای ناظری كه قدم از خاك و خانه خود فراتر نگذارده و از پایین ابرها را تماشا كرده است، تجاوز نمی كند . با آنكه در
بعضی اشعار توأماً نام خورشید و باد و ابر و باران می آید و تا آنجا پیش می روند كه به اقتضای فصل بهار ، تقارن و همزمان بودن باد و باران را ذكر می كنند . مثلاً رودكی ابر را به لشكر و باد را به رئیس و فرمانده تشبیه میكند. مع ذلك نه عنایتی به ترتیب و تأثیر عوامل مذكور دارند و نه نشانه ای از توجه به اینكه ابرهمان هواست و باد مقدمه و لازمه تشكیل ابراست ، به چشـم میخورد .
شاعر جهاندیده و قرآن خوانده و نكته سنج بزرگ ما سعدی، آنجا كه می خواهد فعالیت عوامل طبیعت را در خدمت بشریت در جهت تشویق او به عبادت خدا یاد آورد ، می گوید :
ابر و باد و مه و خورشید و فلك در كارند
تا تو نانی به كف آری و به غفلت نخوری
اما رعایت ارتباط و توالی طبیعی آن ها را نمینماید . حتی ماه را كه نقشی از این جهت ندارد ، در وسط می آورد.
در همان دیباچه عالی شاهكار نثر فارسی ، چند سطر جلوتر از این بیت ، باز از ابر و باد صحبت میكند و میگوید :
فراش باد صبا را گفته تا فرش زمردین بگسترد و دایه ابر بهاری را فرموده تا بنات نبات در مهد زمین بپرورد .
شاعر فرزانه و قهرمان بلند پایه دیگر ادبیاتمان فردوسی طوسی نیز كه دو قرن قبل از سعدی می زیسته، در این زمینه دست پیش نسبت به او نداشته است. دو قطعه از اشعارش را نمونه بیاوریم :
كه از آتش و آب و از باد و خاك
شود تیره روی زمین تابناك
و درجای دگر :
زمانی به باد و زمانی به میغ
زمانی به خنجر، زمانی به تیغ
منبع : آسمان ابری
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران آمریکا رافائل گروسی اصفهان دولت سیزدهم مجلس شورای اسلامی رهبر انقلاب دولت محمد اسلامی شورای نگهبان مجلس رسانه
هواشناسی تهران شهرداری تهران حجاب قتل دادگاه آموزش و پرورش قوه قضاییه وزارت بهداشت فضای مجازی شهرداری پلیس
خودرو مالیات سایپا قیمت خودرو مسکن قیمت طلا قیمت دلار ایران خودرو بازار خودرو بانک مرکزی حقوق بازنشستگان بورس
نمایشگاه کتاب تلویزیون سینما سریال افعی تهران دفاع مقدس تئاتر نمایشگاه کتاب تهران فیلم سینمای ایران کتاب موسیقی
دانشگاه آزاد اسلامی دانش بنیان فضا
رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه فلسطین حماس جنگ غزه روسیه رفح چین نوار غزه طوفان الاقصی اوکراین
استقلال فوتبال پرسپولیس ذوب آهن لیگ برتر نساجی لیگ برتر ایران لیگ برتر فوتبال ایران بازی رئال مادرید سپاهان جواد نکونام
هوش مصنوعی سامسونگ ناسا آیفون مایکروسافت اپل گوگل باتری فضاپیما اندروید ماهواره
بیماران خاص مواد غذایی رژیم غذایی زیبایی بیمه ویتامین کاهش وزن دندانپزشکی