اتحادیه بین المللی گاز

براساس ماده واحده مصوب در تاریخ ۱۳۶۲.۲.۱۸ در مجلس شورای اسلامی به شركت ملی گاز ایران اجازه داده شد كه به عضویت خود در این اتحادیه ادامه دهد و حق عضویت مربوط را بپردازد. این قانون در تاریخ ۱۳۶۲.۲.۲۰ به تأیید شورای نگهبان رسید۳۰. نفر نیز به عنوان اعضای ایرانی كمیته های كاری و برنامه ریزی برای دوره ۲۰۰۶-۲۰۰۳ پس از دریافت حكم از سوی مدیریت شركت ملی گاز به اتحادیه بین المللی گاز معرفی شدند. مطلبی كه پیش رو دارید اهداف و فعالیت های این اتحادیه است.
اتحادیه بین المللی گاز (International Gas Union) در سال ۱۹۳۱ تأسیس شد. این اتحادیه یك سازمان غیر انتفاعی جهانی است كه در ویوو (vevey) سویس ثبت شده است و دبیرخانه آن در شهر Hoer Sholm دانمارك قرار دارد. هدف از تأسیس آن ارتقای سطح فناوری و رشد اقتصادی در صنعت گاز است. برای رسیدن به این هدف IGU در زمینه های مختلف اقتصادی، فناوری، ایمنی، زیست محیطی، تجارت جهانی گاز، قانونمندی، مشتری مداری، ارتباط مؤثر و فعال بین اعضا و سازمان های وابسته فعالیت می نماید.اعضای IGU انجمن ها و شركت های صنایع گاز از ۶۷ كشور می باشند. این اتحادیه با بسیاری از سازمان ها و نهادهای بین المللی همكاری و مشاركت نزدیك دارد.
سازمان كاری IGU تلاش می كند در تحقیقات خود تمامی ابعاد صنعت گاز از اكتشاف تا تولید گازطبیعی (در دریا و خشكی)، انتقال گازطبیعی با خط لوله یا حمل ونقل با تانكر، سیستم های توزیع و احتراق گاز در نقطه مصرف را مدنظر قرار دهد.(World Gas Confrence) از جمله فعالیت های این اتحادیه برگزاری كنفرانس جهانی گاز است كه هر سه سال یك بار در كشورهای مختلف برگزار می شود. اولین كنفرانس جهانی گاز در سال ۱۹۳۱ در لندن و بیست و دومین دوره آن نیز در ژوئن ۲۰۰۳ در توكیو ژاپن برگزار شد. در این دوره هشت نفر از نمایندگان شركت ملی گاز ایران شركت داشتند. موضوع های مورد بررسی در این كنفرانس ها می توانند متفاوت باشند اما برای دوره ۲۰۰۶-۲۰۰۳ (بیست و سومین كنفرانس جهانی گاز) كه قرار است در هلند برگزار شود كمیته های كاری و برنامه ریزی زیر فعالیت خواهند داشت:
• اكتشاف و تولید گازطبیعی
• ذخایر زیرزمینی گازطبیعی
• انتقال گازطبیعی
• توزیع گازطبیعی
• كاربری گازطبیعی
• توسعه پایدار
• استراتژی، اقتصاد و مقررات
• بازارهای در حال توسعه گازطبیعی
• LNG وظایف هر یك از كمیته های اختصاصی فوق به شرح ذیل می باشند:
• اكتشاف و تولید گازطبیعی
موضوع كمیته كاری اكتشاف و تولید گازطبیعی بررسی و گردآوری اطلاعات مربوط به روش های اكتشاف و تولید گاز می شود. در این كمیته آخرین اطلاعات مربوط به توسعه مناطق غنی از گاز برای اكتشاف و استخراج گسترده تر و توسعه تولید گاز و پیگیری پیشرفت های اقتصادی و فناوری تجارت گاز بررسی می شود.به عنوان نمونه مسائلی مانند فناوری كشف غیرمستقیم گاز و توسعه زمین شناسی و فناوری مدل سازی ژئوشیمیایی برای حوضچه های رسوبی باید مورد توجه قرار گیرد. ذخایر هیدارت های طبیعی (Natural Hydrates) فرصت بسیار بزرگی را ایجاد كرده و مناطق وجود آن ها باید شناسایی شوند. به دلیل افزایش هزینه مؤثر و توسعه فناوری تولید و انتقال گاز، منابع گاز دوباره در جهان مورد توجه قرار گرفته اند.امروزه بهینه سازی برداشت از ذخایر گاز و كاربرد فناوری بازیابی گاز نقش مهمی را در تولید گاز ایفا می كند. لازم است كه اطلاعات موردنیاز برای كارآیی فناوری های جدید در تمام صنایع در دسترس باشند.گروه های مطالعاتی این كمیته عبارتند از:
• مهمترین میدان های گازی دنیا
• افق های جدید برای اكتشاف، تولید و تصفیه گاز
• ذخایر زیرزمینی گازطبیعی
این كمیته آخرین اطلاعات مربوط به پیشرفت احتمالی فناوری ذخایر زیرزمینی گازطبیعی را بررسی می كند. ذخایر زیر زمینی یكی از عوامل مهم هزینه در زنجیره گازطبیعی به شمار می رود.كاهش هزینه در فازهای ذخیره یكی از عوامل مهم قابل رقابت است. در بازارهای اروپا و آمریكای شمالی بهینه سازی و كاهش هزینه عملیات و نگه داری اساس فعالیت ها محسوب می شود.در آمریكای جنوبی، آسیا و آفریقا اكتشاف و احداث فعالیت اصلی خواهد بود.فناوری ذخایر زیرزمینی گازطبیعی نقش مهمی را در كاهش انتشار گازهای گلخانه ای ایفا می كند. بنابراین بررسی مداوم و به روز ذخایر زیرزمینی برای كاهش CO۲ ضروری به نظر می رسد.گروه های مطالعاتی این كمیته عبارتند از:
• فعالیت های اصلی UGS
• مقایسه كیفی در UGS
• كاهش اثرات ایمنی و محیط زیست ساختمان و عملیات UGS
• انتقال گازطبیعی
در این كمیته اطلاعات مربوط به وضعیت فناوری و اقتصاد خط لوله انتقال گاز جمع آوری می شود. اطمینان از تأمین گاز (امنیت تأمین)، مسائل ایمنی و زیست محیطی و كاهش هزینه، مواردی هستند كه باید مورد توجه اعضای این كمیته قرار گیرند. نظربه این كه عملكرد از نكات مورد توجه مقررات گذاران در این بخش است واژه «به من اطمینان بدهید» به واژه «به من نشان بدهید» تغییر یافته است.شركت های انتقال دهنده گاز باید بهترین شیوه ها را برای عملیات خطوط لوله به كار ببرند و نكات ایمنی، مسائل زیست محیطی و ملاحظات اقتصادی را در عملكرد شبكه های انتقال بهینه نمایند.گروه های مطالعاتی این كمیته عبارتند از:
• طول عمر شبكه
• بررسی دسترسی شخص ثالث و كدهای بین المللی
• مشكلات روبه افزایش در ایجاد زیربنا
• توزیع گازطبیعی
موضوع كاری این كمیته بررسی و تأمین اطلاعات درباره فناوری و اقتصاد خطوط لوله توزیع گاز است، اطمینان از تأمین گاز، مسائل ایمنی و محیط زیست و هم چنین كاهش هزینه از مواردی هستند كه باید مورد توجه اعضای این كمیته قرار گیرند. شركت های توزیع كننده گاز با مسائل جدیدی مانند آزادسازی، مقررات زدایی و بین المللی سازی بازارها مواجه هستند. مهم ترین نتیجه این روند افزایش هزینه عملیاتی و بهینه سازی سرمایه گذاری با حفظ شرایط ایمنی بالا می باشد.شركت های توزیع كننده گاز باید بهترین شیوه ها را برای عملیات خطوط لوله به كار برند و نكات ایمنی، مسائل محیط زیست را در نظر بگیرند و ملاحظات اقتصادی را در عملكرد شبكه های توزیع بهینه نمایند.گروه های مطالعاتی این كمیته عبارتند از:
• مدیریت یك پارچه خطوط شبكه و توزیع گاز
• اجرای اقدامات پیشرو برای ساختمان، نگه داری و عملیات سیستم توزیع گاز
• كاربری گازطبیعی
اعضای این كمیته موظفند اطلاعات مربوط به فناوری جدید كاربرد گازطبیعی در مصارف خانگی،تجاری و صنعتی را تهیه و بررسی نمایند. مسأله مهم توسعه كاربرد گاز با عملكرد بالاتر و به حداقل رساندن انتشار اكسیدهای نیتروژن است . این مسأله برای انواع كاربری از مصرف گازطبیعی برای مصارف خانگی تا كاربردهای صنعتی و نیروگاه ها صادق است و توجه خاصی به تولید تركیبی برق و حرارت شده است، به خصوص در مواردی كه آزادسازی بازارهای گاز و برق انجام شده و پیش بینی نرخ برگشت سرمایه (Combined Heat and Power)CHP مشكل است این مسأله باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.شایان ذكر است این كاربری گازطبیعی با بازدهی بالا به نحوی كه انتشار گازهای گلخانه ای كاهش یابد استفاده نشده است.ارائه مثال هایی از اجرای موفقیت آمیز CHP صنعتی، Mini CHP در بازارهای تجاری و Micro CHP در مصارف خانگی می تواند عامل مهمی برای توسعه بیشتر و استفاده این وسایل در آینده باشد، هم چنان كه در گزارش های IGU نیز ذكر شده است به دلیل سازگاری با مسائل زیست محیطی گازطبیعی به خصوص برای استفاده در صنایع بسیار مورد توجه است. بنابراین كمیته كاربری گازطبیعی طیف نسبتا متفاوتی از فعالیت های اصلی و ویژه را پوشش می دهد.گروه های مطالعاتی این كمیته عبارتند از:
• كاربری های صنعتی
• كاربری های خانگی و تجاری
• گازطبیعی برای وسایط نقلیه (NGV)
• انرژی های توزیع شده، از CHP تا تولید همزمان میكرو
• كمیته برنامهA: توسعه پایدار
گروه كمیته برنامه A به سیستم مدیریت IGU برنامه های ویژه ای برای شركت در سمینارهای منطقه ای و جهانی كه به وسیله سازمان ملل یا دیگر سازمان های بین المللی برگزار می شود پیشنهاد خواهد كرد، تا برمصرف بیشتر و فعالانه تر گازطبیعی برای توسعه پایدار منطقه ای و جهانی تأكید شود.با توجه به شرایط محیطی و تصمیم گیری های (Coordination commitee) CC كمیته برنامه A برنامه و دستورالعمل هایی برای WGC آینده تهیه خواهد نمود.به این كمیته هماهنگی نمایندگانی از تیم مدیریت IGU (به عنوان مثال دبیركل و سازمان مالی و اجرایی و معاون رئیس كمیته هماهنگی ملحق خواهند شد).گروه های مطالعاتی این كمیته عبارتند از:
• جایگاه وارتقای گاز به عنوان سوخت منتخب پیشگام در سیستم انرژی پایدار
• ارتقا و انتشار دانش فنی و فناوری
• جذب علائق جوامع و اجتماعات به فعالیت های اصلی IGU
• كمیته برنامه B: استراتژی، اقتصاد و مقررات
كار اصلی كمیته برنامه B (WOC سابق) تعیین مقولات اصلی در مورد مقررات گذاری، نقش مقررات گذاران ملی و دیگر عناوین اجتماعی/ اقتصادی است كه در حال حاضر مورد علاقه جامعه جهانی گاز می باشد. بخشی از كار این برنامه جمع آوری اطلاعات درباره ی موارد فوق از اعضای مختلف IGU، طبقه بندی و قراردادن آن ها در اختیار اعضای IGU می باشد كه از طرف internet یا انتشارات IGU عملی خواهد شد.مقررات گذاری بر انتقال و توزیع انرژی به مقوله ای مؤثر بر صنعت گاز در سطح جهان تبدیل شده است. برای صنعت مفید خواهد بود كه از فراز و نشیب سیستم های مختلف مقررات گذاری در دنیا مطلع شود. براین اساس می توان گفت وگوهای میان اعضا و مجامع مربوط در نقاط مختلف دنیا برقرار كود. این امر باعث افزایش آگاهی مقررات گذاران درباره ی نیاز به تحقیقات در ایمنی،محیط زیست و جنبه های كارایی انرژی خواهد بود و در عین حال در خدمت نیازهای مشتریان نیز می باشد. فعالیت جاری جمع آوری اطلاعات درباره توسعه واقعی صنعت گاز در كشورهای عضو به قوت خود باقی خواهد بود. برنامه فوق العاده ICT با نظر ریاست آتی IGU در این كمیته ادامه خواهد یافت، اما جمع آوری آمار توسط IGU كه قبلا توسط ۹Woc انجام می شد دیگر در این كمیته صورت نمی گیرد، زیرا مجامع بین المللی دیگری این كار را به خوبی انجام می دهند. نمایندگانی از تیم مدیریتی IGU می توانند به این كمیته ملحق شوند.گروه های مطالعاتی این كمیته عبارتند از:
• چارچوب مقرراتی و مالیات گذاری در صنعت گاز
• جریان های اصلی و چالش ها در بخش عرضه
• روند بخش ها در صنعت گاز
• كمیته برنامهC : بازارهای در حال توسعه گازطبیعی
كار اصلی این كمیته (۱۰Woc سابق) نشان دادن توسعه گاز در كشورهای در حال توسعه و پیشنهاد و زمینه سازی برای اقدام IGU در كشورهای در حال توسعه برای فعالیت هایی مثل برگزاری سمینار و انتقال فناوری به این كشورها می باشد. كمیته برنامه C باید جمع آوری اطلاعات به منظور حمایت از گازسوز كردن نیروگاه ها را انجام دهد،زیرا هنوز ۳۰ درصد جمعیت جهان به برق دسترسی ندارند. این كمیته باید رویدادهای منطقه ای را نیز به اطلاع اعضا برساند یا پیشنهاد برگزاری آنها را بدهد. كمیته برنامه C نمایندگانی از تیم مدیریتی IGU می تواند به این كمیته ملحق شوند.گروه مطالعاتی این كمیته عبارت است از: پایش و تجزیه و تحلیل توسعه بازار گاز در كشورهای در حال توسعه (چه شروع و چه توسعه گاز)
• كمیته برنامه D: LNG
مبحث LNG برای TF_B دارای اهمیت بسیار زیادی است. برای كمیته های كاری یك تا پنج، هماهنگی با سازمان های بین المللی LNG نیز یك وظیفه مهم است. كنفرانس ها و نمایشگاه های مهم LNG_X هر سه سال یك بار به وسیله كمیته برگزار كننده ویژه، سازمان دهی می شود.كنفرانس ۱۴LNG در ماه مارس ۲۰۰۴ در دوحه قطر برگزار شد و كمیته اجرایی IGU در بهار ۲۰۰۴ در ارتباط با این كنفرانس نشستی داشت. نمایندگانی از مؤسسه فناوری گاز آمریكا (Gas Technology Institute) مؤسسه بین المللی اعضا (International Institution for Refrigeration) و IGU در این نشست حضور داشتند و كمیته هدایت كننده را تشكیل می دادند. دبیر دائمی كمیته برگزار كننده و ریاست كنفرانس های با شماره زوج توسط IGU تعیین می شوند. كمیته برنامه نیز به وسیله «مؤسسه بین المللی اعضا» سرپرستی می شود. داده های ارزشمند در قسمت پایین دستی زنجیرهLNG به وسیله سازان های GII_GNL تهیه می شود. برای جلوگیری از دوباره كاری كمیته برنامه D با دیگر سازمان های LNG هماهنگی می نماید.
اهداف ایجاد كمیته برنامه D عبارتند از:
•تعیین یك یا تعدادی نماینده برای كمیته برنامه كنفرانس LNGX
•پیشنهاد موضوعات و شركت فعال نمایندگان خود در تهیه برنامه كنفرانس آیندهLNGX
•هماهنگی با GII-GNL و دیگر سازمان های مربوط به LNG
•تهیه و ارائه گزارش در آخرین كنفرانس LNG و توسعه فناوری آن در كنفرانس جهانی گاز بعدی
•بررسی LNG در زنجیره گاز در تغییر كمیته های كاری یك تا پنج
•بحث و تحقیق درباره موضوعات LNG كه مورد توجه ویژه اعضای IGU است.بحث های ویژه در رابطه با LNG ممكن است به وسیله دیگر كمیته های IGU و تحت سرپرستی و با هماهنگی Coordination Commitee انجام شود.گروه مطالعاتی این كمیته عبارت است از:
روند تجارت LNG بین فعالان موجود و جدیدالورودها و نیز نقش استراتژیك LNG در توسعه تجارت بین منطقه ای.

نویسنده : نشریه ندای گاز

منبع : پایگاه اطلاع رسانی عسلویه