روابط عمومی نیاز انسان

آنچه یک جامعه انسانی را تشکیل می دهد و چنین جوامعی برپایه آن استوار است، گفت وگو و به عبارت علمی تر ارتباطات است.ارتقای عناصر فرهنگی در هرجامعه ای نیز درگرو همین مسأله است. این ارتباطات زمانی حیاتی می شود که از عامل تأثیرگذاری برخوردار باشد. اما چگونه می توان ارتباطات را تأثیرگذار ساخت؟
زمانی که بحث ارتباط بین دو نفر درمیان است،شیوه بیان هرکدام ازدو سو می تواند درمؤثر بودن این رابطه نقشی بسزا ایفاکند. اما وقتی این رابطه باید بین دو اجتماع به وجود آید، این مبحث باید به گونه ای دیگر پیش رود و دیگر تنها با شیوه بیان نمی توان به نتایج دلخواه دست یافت. دراین مرحله باید تشکیلاتی به وجودآید که به روابطی که درحال شکل گرفتن است، سامان بخشد. در ساختارهای سازمانی به این تشکیلات «روابط عمومی» گفته می شود.«روابط عمومی» در واقع سازمانی است که برای گسترش ارتباطات به وجود آمده است و بنابراین باید مانند هر سازمانی از ویژگی های اثربخشی و توانمندی برخوردار باشد. اما این سازمان چگونه می تواند تأثیرگذار باشد.مؤسسه کارگزار روابط عمومی باتوجه به نقش مهم روابط عمومی ها در ارتباطات سازمان ها با مردم روزهای ۲۴ و ۲۵ آبان ماه امسال در سالن اجلاس سران اقدام به برپایی کنفرانسی تحت عنوان دومین کنفرانس بین المللی روابط عمومی کرده است که همزمان با جشن پنجاه و پنجمین سالگرد روابط عمومی برگزارمی شود.دراین همایش اساتید روابط عمومی از ایران و خارج از کشور حضور خواهندداشت.نخستین پرسشی که درباره بررسی یک تشکیلات به ذهن می رسد، پرسش درباره ویژگی های آن تشکیلات است و اینکه این تشکیلات چه ویژگیهایی داشته است که آن را متمایز از تشکیلات مشابه خود ساخته است.
غلامرضا جعفرپور مقدم، مدیرمسؤول آوای بیرجند است. او که روابط عمومی را بویژه در عصر ارتباطات قلب ادارات و سازمان ها می داند، در برشماری ویژگی های یک روابط عمومی موفق می گوید: روابط عمومی ها با روح و روان انسان سروکار دارند و می توانند نقش بسیارپویایی در اعتلای سازمان ها ایفاکنند. هدایت و جهت دهی افکارعمومی، چاره اندیشی و جلوگیری از بحران ها، اطلاع رسانی سالم براساس واقعیت ها و اجتناب از گزافه گویی و انعکاس گزارش های بدون کم و کاست و تزریق روح صداقت و پاکی به جامعه از اصول یک روابط عمومی توانمند است.افشین شورجه، سردبیر آوای کرمانشاه هم مانند جعفرپور معتقداست برای ورود به دنیای پرشتاب مدرن امروز، نقش تأثیرگذار روابط عمومی را نباید نادیده گرفت. او معتقداست مهمترین مسأله در هر ارتباطی حل مسأله برای مخاطب است که این مهم تنها از عهده روابط عمومی ها برمی آید.ازنظر او روابط عمومی یک تکنیک نیست بلکه همانطور که «ادوارد برنیز» می گوید: مطلع کردن مردم، همگراکردن و متقاعدساختن آنان است. ازنظر شورجه این برداشتی است که درارتباط با مفهوم روابط عمومی کامل و جامع به نظر می رسد. شورجه در ادامه صحبت های خود تأکیدمی کند: روابط عمومی ها درایران وضعیت مطلوبی ندارند چرا که افرادی غیرمشخص و ضعیف در رأس هرم روابط عمومی سازمان ها و ادارات قراردارند که جایگاه و مفهوم روابط عمومی را تنزل داده و موجب شده اند حلقه اتصال این بخش با محیط بیرون نیز متزلزل و نارسا شود.محمد رجائیان، سردبیر هفته نامه سرچشمه نیز همانند شورجه می گوید: متأسفانه در جامعه امروز ما، در سازمان ها و دستگاههای اجرایی روابط عمومی ها، حتی یک پرسنل تمام وقت کارآزموده و یک دفتر با خط ارتباطی مستقیم وجودندارد و به همین دلیل روابط عمومی که پل ارتباطی یک شخص یا نهاد با افراد طرف حساب و مجموعه های درارتباط است، به دست فراموشی سپرده شده است.اما برای اینکه روابط عمومی ها در ایران به جایگاه شایسته خود دست یابند چه راهکاری وجوددارد؟ رجائیان پاسخ این سؤال را چنین می دهد: اگر روابط عمومی فرهنگ نقد و انتقاد را درجای جای سیستم و سازمان خود باب سازد، آن وقت کارایی رسانه در برخورد با سازمان افزایش یافته و توسعه کشور در حداقل زمان ممکن امکانپذیر می شود.
او درکنار این مسأله تأکیدمی کند: نسبت به نقش روابط عمومی ها بی توجهی شده است. اگر این باور که «روابط عمومی قوی و تأثیرگذار است»، در جامعه تقویت شود، آن وقت تلاش برای ارتقای سطح روابط عمومی آغاز خواهدشد و مسؤولانی بر مسند روابط عمومی تکیه خواهندزد که کارایی لازم برای اداره این نهاد را به لحاظ فنی، کارشناسی و قدرت داشته باشند.او کشف و تقویت ظرفیت و استعدادهای نهفته در بطن جامعه روابط عمومی را عزم ملی برای توسعه سازمان ها و دستگاههای اجرایی و درنهایت کشور می داند و معتقداست روابط عمومی باید به فن روزنامه نگاری مجهز باشد تا زبان مشترک آنان بر همه مشکلات غلبه کند.
جعفرپور، مدیرمسؤول آوای بیرجند هم تعامل رسانه ها و روابط عمومی ها را دو بال پرواز یک پرنده می داند و می گوید: بذر رسانه ها در روابط عمومی ها کاشته می شود و توانمندی رسانه ها در ابعاد سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در واحدهای روابط عمومی متجلی و به جامعه و مردم تزریق می شود و درواقع نمود یکی در دیگری نهفته و موفقیت هرکدام در دیگری خلاصه می شود.
دکترمحمدرضا رسولی، استاد دانشگاه بیشترین کاستی های روابط عمومی ها در ایران را به این علت می داند که چون مسؤولان به مدیران متخصص روابط عمومی معتقد نیستند، بنابراین دست اندرکاران روابط عمومی ها به صورت تجربی کار می کنند.
از نظر او این درحالی است که روابط عمومی ها در سایر کشورها درخدمت مردم بوده و حل مشکلات مشتریان سازمان خود را هدف اصلی خود قرارداده اند درحالی که روابط عمومی های ایران در مشکلات و مسائل سازمان خود، دخالت مستقیم ندارند و مدیران و مسؤولان نیز با مدیران و دست اندرکاران روابط عمومی ها مشورت نمی کنند.
او در پاسخ به این سؤال که روابط عمومی ها برای رسیدن به جایگاه خود چه روشی را باید درپیش بگیرند، می گوید: روابط عمومی ایرانی باید مبتنی بر ساختار جامعه ایران، نظام بوروکراتیک حاکم بر سازمان ها باشد و برپایه معنایی که خارجی ها از روابط عمومی ارائه داده اند، استوار نباشد.
برای آنکه این بخش به استقلال فکری برسد، باید مطالعات و پژوهش های جامع و کاملی درحوزه خود صورت گیرد تا براساس این پژوهش ها، معضلات و مسائل این بخش مشخص شود. پس از آن وقتی علت ها مشخص شد، الگو و مرجع ایرانی تدوین شده و به بدنه روابط عمومی ها تزریق شود.
یکی از راهکارهایی که برای بهبود وضعیت روابط عمومی ها در ایران پیشنهاد شده است، خصوصی سازی این بخش از نهادها، ادارات و سازمان ها است. دکتر رسولی درباره این راهکار ارائه شده می گوید: واگذاری کارها و فعالیت های روابط عمومی به بخش خصوصی موضوع قابل تأملی است. اما کشور ما برخلاف کشورهای دیگر درتحقق چنین امری با مسائل و مشکلاتی روبه رو است.
یکی دیگر از نکاتی که در بحث با اساتید روابط عمومی داخلی مرتب تکرار می شود تفاوت های موجود بین نقش روابط عمومی در داخل و خارج از کشور است.
تیان لی، پژوهشگر روابط عمومی در چین اهمیت روابط عمومی در کشورش را این گونه توصیف می کند: «بازاریابی یک کشور و یا تصویر یک دولت، نوعی بازاریابی منحصر به فرد است. در عصر جهانی شدن اقتصادی، لازم است کشور چین ارتباطات خود را با جامعه جهانی افزایش بخشد و از این طریق تصویر و درک بهتری را ازخود به جهانیان عرضه دارد.
میلنکودی ژوریچ، کارشناس ارشد مشاور روابط عمومی صربستان که تاکنون بیش از ۲۰۰ مقاله در این حوزه منتشرکرده است، نقش روابط عمومی ها در صربستان را بویژه درحوزه اقتصادی، نقشی مؤثر می داند: «تجار و دولت صربستان برای آنکه تصویر موفقی از سیاستمداران عرضه کنند، بیشتر بر روابط عمومی شخصی تأکید دارند تا از این طریق برای اصلاحات اقتصادی و برنامه هایی که دارند، داستان بافی کنند.
رویکرد ملی روابط عمومی در ارتقای صربستان در سطح بین المللی و جذب سرمایه گذاران خارجی، دقیقاً همان چیزی است که فقدان آن احساس می شود.
در شرکت هایی که بر افزایش میزان فروش تأکید دارند، روابط عمومی و تبلیغات مبتنی بر بازاریابی، برفضای کار غلبه دارند. در این قبیل شرکت ها بخش روابط عمومی تابع بخش بازاریابی و تبلیغات است و درواقع زیرمجموعه بخش بازاریابی و یا حمایت کننده فعالیت های تبلیغاتی و بازاریابی به حساب می آید.
هردو کشور چین وصربستان به نقش فناوری اطلاعات در روابط عمومی مدرن اهمیت بسیارزیادی می دهند. میلنکودی ژوریچ فناوری اطلاعات را اسبابی در روش های اجرای کار و ارتباطات مربوط به روابط عمومی می داند تا بیش از پیش تابع معیارهای این حرفه شده وسریع تر انجام شوند و به همان نسبت کارایی شان بالاتر رود.
تیان لی نیز می گوید: فناوری اطلاعات می تواند دیدگاه نوینی برای توجه به مسائل مربوط به روابط عمومی ایجاد کند. ابزاری که عملکرد آن صرفاً در بعد فناوری است، نمی تواند چنین دیدگاهی را ایجاد کند. در روابط عمومی عصر حاضر که به ابزار فناوری اطلاعات مجهز است، باید بیش از پیش به خواسته مخاطبان توجه کنیم.
در کشور چین رشته روابط عمومی به جای آنکه مختص دپارتمان روابط عمومی باشد، شامل دوره های مختلفی از دپارتمان های مختلف است.
تیان لی با اشاره به این امر می گوید: از آنجا که هزینه اداره و آموزش این رشته بسیارکم است، این نگرش در آینده نیز ادامه خواهدیافت.

منبع: روزنامه ایران

منبع : راسخون