پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا

تشریفات - The Ceremony


سال تولید : ۱۹۷۱
کشور تولیدکننده : ژاپن
محصول : کینشیرو کوزوئی و تاکوجی یاماگوچی
کارگردان : ناگیسا اوشیما
فیلمنامه‌نویس : تسوتومو تامورا، مامورو ساساکی و اوشیما
فیلمبردار : -
آهنگساز(موسیقی متن) : تورو تاکه‌میتسو
هنرپیشگان : کنزو کاوارازاکی، آتسوئو ناکامورا، آکیکو کویاما، آتسوکو کاکو، کیوشی تسوچیا، کای ساتو، نوبوکو اوتاوا، شیزوئه کاوارازاکی، سوئه میتوبه، ماکی تاکایاما، هوسئی کوماتسو، فومیو و اتانابه و روکو تورا.
نوع فیلم : رنگی، ۱۲۱ دقیقه.


سال 1971. در شب به خاک سپاری پدر بزرگ، «ماسوئو ساکورادا» (کنزو کاوارازاکی) از «ترومیچی» (ناکامورا)، یکی از اقوامش تلگرامی مبنی بر خودکشی او دریافت می‌کند و با عجله همراه یکی دیگر از خویشانش، «ریتسوکه» (کاکو) راهی جزیره محل اقامت «ترومیچی» می‌شوند. در طول سفر، «ماسوئو» «تشریفات» ازدواج‌ها و به خاک سپاری‌های خانواده را به‌خاطر می‌آورد که باعث گردآمدن خانواده به دور هم می‌شده‌اند. سال 1947، «ماسوئو»ی چهارده ساله با مادرش، «کیکو» (تاکایاما) از منچوری به وطن و ملک خانوادگی باز می‌گردد و متوجه می‌شود که این اولین سالگرد خودکشی پدرش، «کانیشیرو» در نتیجه قبول شکست ژاپن از سوی امپراتور، در پایان جنگ جهانی دوم، است این دو مجبور می‌شوند نزد پدر بزرگ مستبدش، «کازوئومی» (ساتو) زندگی کنند. در مراسم بزرگداشت «کانیشیرو»، مادر مادربزرگ «تومیکو» (شیزوئه کاوارازاکی)؛ مادربزرگ «شیزو» (اوتاوا)؛ خاله بزرگ «چیو» (میتوبه) و پسرش، «مامورو» (تورا) از «کازوئومی»؛ «ایساو» (کوماتسو) پسر «کازوئومی» از محبوبه‌اش؛ «عمه ستسوکو» (کویاما) و دخترش، «ریتسوکو»ی پانزده ساله؛ «تاداشی»، پسر هفت ساله «سوسومو» (واتانابه)، پسر «کازوئومی» که به‌عنوان جنایتکار جنگی در چین زندانی است و بالاخره «ترومیچی» پسر نامشروع «کازوئومی» که نزد «شیزو» زندگی می‌کند، شرکت کرده‌اند. «ماسوئو» با «ترومیچی»، «تاداشی» و «ریتسوکو» دوست می‌شود و به آنان می‌گوید که چطور او و مادرش برادر کوچک‌ترش را در منچوری زنده به‌گور کردند و وقتی «ستسوکو» از استعداد بیس‌بال او تعریف می‌کند، مجذوبش می‌شود. سال 1952، «ماسوئو» از مسابقات سراسری بیس‌بال دبیرستان‌های کشور باز می‌گردد و می‌فهمد که مادرش مرده و بعدتر نیز متوجه می‌شود که «ستسوکو» که فکر می‌کند دل‌باخته‌اش شده، ابتدا نامزد پدرش بوده تا اینکه پدربزرگ او را برای خود برمی‌دارد و سپس با یک چینی پولدار ازدواج می‌کند. او به «ریتسوکو» می‌گوید که ممکن است خواهر و برادر باشند. او در اینجا شاهد مغازله «ترومیچی» با «ستسوکو» است. سال 1956، ازدواج «عمو ایسامو» با آزادی «سوسومو» از زندان همزمان شده است. «تاداشی» (تسوچیا) بیهوده تلاش می‌کند تا پدرش با او صحبت کند. «ماسوئو» عشقش راا به «ستسوکو» ابراز می‌کند و از آرزوی مرگش با او می‌گوید اما «ستسوکو» رد می‌کند. «ماسوئو» به اتاقش برمی‌گردد و «ترومیچی» و «ریتسوکو» را گیر می‌اندازد. صبح روز بعد جسد «ستسوکو» را در قله کوه پیدا می‌کنند و «ماسوئو» به پدربزرگش مشکوک می‌شود. سال 1961، «ماسوئو» به دستور پدربزرگش ازدواج می‌کند ولی مراسم - که افراد سرشناسی به آن دعوت شده‌اند - بدون حضور عروس انجام می‌شود. «تتاداشی» سعی می‌کند با خواندن مانیفستی انقلابی مراسم را برهم زند اما بعدتر در اثر تصادف با اتوبوس کشته می‌شود. در مراسم او، «ماسوئو» به کمک «ترومیچی» پدربزرگش را وادار می‌کند تا جای عروس را در رخت‌خوابش بگیرد. آن شب «ترومیچی» که مخفیانه آزادی‌اش را در قبال ازدواج «ماسوئو» به دست آورده، توکیو را ترک می‌کند. سال 1971، در مرسم در مراسم «کازوئومی» همه سعی می‌کنند «ماسوئو» را ترغیب کنند تا از شغلش به‌عنوان مربی بیس‌بال دست بکشد، و امپراتوری تجاری پدربزرگش را در دست بگیرد. در همین زمان تلگرام «ترومیچی» می‌رسد. در جزیره، آنان «ترومیچی» را مرده می‌یابند با یادداشتی از او که می‌گوید امیدوار است با مرگش خانواده «ساکورادا» را متلاشی کند. در اینجا «ماسوئو» شاهد زهرخوردن «ریتسوکو» و مردن او در کنار جسد خون آلود «ترومیچی» است.
* منتقدان در زمان نمایش فیلم به ویژگی‌های اختصاصاً شرقی و دسترسی ناپذیر آن تأکید کردند: در واقع تشریفات فیلمی بسیار دقیق و چند لایه است، ولی غیرقابل درک نیست. اگرچه مرگ‌ها و پیوندی‌هائی که خط روائی اثر اوشیما را تشکیل می‌دهند قرینه‌های مشخص سیاسی‌شان را در پیمان‌های بین‌المللی و بحران‌های ملی ژاپن پس از جنگ جهانی دوم می‌یابند، این نظام نشانه‌ها و دلالت‌ها نیست که بیشترین تأثیر و کنایه را خلق می‌کند، بلکه تنش شدید میان فرم‌ها و احساس‌هاست که فیلم را برجسته می‌سازد. اوشیما گفته است «به‌هنگام برگزاری آئین‌ها و مراسم، ویژگی‌های نسخه روح ژاپنی آشکار می‌شود» و اوشیما با محدود کردن مشاهدات خود از «خانواده سا کورادا» به مواقعی که برای جشن یا مراسمی گرد هم می‌آیند، می‌کوشد به بیان آزاد و رهای این روحیه ژاپنی درون یک چارچوب فرمال انعطاف‌ناپذیر بپردازد.