اژدهای ترسناک

كالاهای فاسد چینی موجب ایجاد ترس درباره سلامت كالاها در سرتاسر جهان شده‌اند.چند ماه اخیر برای صادركنندگان چینی دوران سختی بود. در ماه مارس معلوم شد كه غذای فاسد حیوانات كه در چین تولید شده بود، موجب مرگ حیوانات در آمریكا شده است. پس از آن هنگام، محموله‌های خمیردندان‌ها، اسباب‌بازی‌ها و غذاهای دریایی سمی در كنار صدها هزار تایر معیوب موجب ایجاد هراس زیادی درباره سلامت كالاها شدند. كالاهای معیوبی كه مدت‌های طولانی مصرف‌كنندگان چینی را با مشكل مواجه ساخته بود، اكنون در سرتاسر جهان توزیع می‌شود و این روند نگرانی‌ها را در مورد صادرات پررونق چین برانگیخته است.
داستان تولید نامرغوب و خطرناك در داخل چین چیز تازه‌ای نیست. در سال ۲۰۰۴ فرمولی كه به دروغ ادعا شده بود مخصوص كودكان است، موجب مرگ ده‌ها تن از خردسالان شد. به‌تازگی رسانه‌های چین گزارشی منتشر كردند حاكی از آنكه بر اثر یك آنتی‌بیوتیك فاسد، شش نفر كشته و بسیاری بیمار شدند. ۱۱ نفر نیز بر اثر تزریق داروهای فاسد كشته شدند و ۵۶ نفر در نتیجه مصرف گوشت غیربهداشتی، تنقلات سمی و پروتئین تقلبی خون، بیمار و در بیمارستان‌ها بستری شدند. در ماه مه ژنگ زیائویو رییس مركزی كه مسوول غذا و داروی چین است به جرم پذیرش رشوه در ازای صدور مجوز داروها و ابزار پزشكی تقلبی به مرگ محكوم شد.
در هفته جاری نیز گزارشی كه از سوی سازمان نظارت بر كیفیت، بازرسی و قرنطینه چین منتشر شد حاكی از آن بود كه ۲۰درصد محصولات داخلی مورد آزمایش قرار گرفته شده، از استاندارد خارج بوده‌اند.
اما عدم رعایت استاندارد تنها به تازگی توجه خارجیان را به خود جلب كرده است. روز اول ماه جولای، چارلز شومر، یك سناتور آمریكایی كه یكی از منتقدان مشهور چین است، گزارشی منتشر كرده كه در آن اشاره شده است ۶۰درصد كالاهایی كه توسط بخش دولتی نظارت بر كالاهای آمریكا مرجوع شده‌اند، چینی بوده‌اند. در این گزارش آمده است فقط در ماه ژوئن ۶۸۰۰۰ صندلی تاشو، ۲۳۰۰ وسایل اسباب‌بازی كباب‌پزی، ۲/۱میلیون بخاری، ۵۳۰۰ گوشواره، ۵/۱میلیون قطار اسباب‌بازی و ۱۹۰۰۰ گردنبند كودكان به دلیل نقص یا استفاده از مواد سمی در آنها پس داده شدند.
سازمان غذا و داروی آمریكا هم چندین محموله بار غذاهای فاسد شده صادراتی از سوی چین را امسال مرجوع كرد و یك عمده‌فروش در نیوجرسی شكلات‌های چینی حاوی مواد سرطان‌زا را پس فرستاد.
آمریكایـی‌های پــرادا، تنها مصرف‌كنندگانی نیستند كه نگران صادرات كشور چین هستند. در پاناما گزارش شده است كه حدود ۱۰۰ نفر پس از مصرف شربت سرماخوردگی چینی جان خود را از دست دادند. در هنگ‌كنگ مغازه‌ها به‌طور معمول كالاهای مصرفی چون تخم‌مرغ و شیر چین را ارزانتر از تخم‌مرغ و شیر سایر كشورها می‌فروشند این خود شاخص خوبی است كه نشان‌دهنده خطر استفاده از این محصولات است. قوه قضایی چین دولت این كشور را برای ضوابط سهل‌انگارانه استاندارد در روز چهارم جولای مورد سرزنش قرار داد و در واكنش به این موضوع خواستار ایجاد یك «نظام پیگرد» عرضه مواد غذایی شد تا مشكلات در منبع خود یعنی چین، كشف شود. اتحادیه اروپا نیز در این زمینه نگرانی خود را ابراز داشته است.
كشورهای فقیری كه در آنها تولید در حال رونق گرفتن است، اغلب در ابتدا برای دستیابی به استانداردهای كیفی با مشكل زیادی دست و پنجه نرم می‌كنند.
زمانی عبارات «تولید ژاپن» و «تولید كره» هم معنی با كالاهای بی‌كیفیت بود. ژاپن پس از جنگ هم یك فاجعه محیط‌ زیستی محسوب می‌شد.
عكس‌های یوجین اسمیت از قربانیان مسمومیت از جیوه در خلیج میناماتا به سمبل‌های بین‌المللی نگرانی از صنعتی شدن كشورها تبدیل شد. اما شاید عملكرد مرموز دولت چین در كنار فساد مالی فزاینده و سركوب مطبوعات، اوضاع را بدتر كند.
آقای شومر بیم آن را دارد كه بسیاری از اشتباهات هرگز مورد پیگیری قرار نگیرند. گذشته از همه در آمریكا به مانند اغلب كشورها، تنها سهم نسبتا كوچكی از واردات مورد بازرسی قرار می‌گیرد. به علاوه مراكز متعددی قدرت لازم برای نظارت و جلوگیری از محموله‌ها را دارند. این مراكز مهلكه‌ای بروكراتیك را برای كالاهای تقلبی و سمی ایجاد می‌كنند. آقای شومر پیشنهاد انتخاب یك مسوول نظارت بر صحت كالاهای چینی را ارائه كرده است. اما منتقدان این پیشنهاد نگرانند كه چنین اقدامی به منزله فشار سیاسی تلقی و به زودی به نام سلامت كالاها به نفع حامیان صنایع داخلی تمام شود.
به علاوه مشكل كنونی، حل كردن مشكل است. یك تولیدكننده در جنوب چین به خاطر می‌آورد كه چگونه یك كارخانه در دهه ۹۰ میلادی فاضلاب خود را در آب شهر وارد می‌كرد و این امر موجب آبی رنگ شدن همه لباس‌های مردم شده بود. آن كارخانه اكنون تعطیل شده است. مدیر دیگری به یاد می‌آورد كه شكایت از یك كارخانه تولید آبمیوه منجر به تعطیلی آن شد. اما امروز، كارخانجات چینی شركت پپسی كولا از بهترین استانداردها در میان كارخانجات سرتاسر جهان برخوردار است.
شاید امیدواركننده‌ترین جنبه جریان‌های اعتراضات اخیر این است كه چنین جریان‌هایی برای بهبود اوضاع ایجاد شده است. برای اولین بار طی چندین دهه گذشته دولت چین آنقدر پیشرفت كرده است كه متخصصان زبده‌ای را كه عضو حزب كمونیست نیستند به وزارت علوم و بهداشت خود برگزیده است. هر دوی این وزرا تحصیلات و تجربه كاری خود را در اروپا گذرانده‌اند. هر چه آنها كار خود را بهتر انجام دهند، تعداد بیشتری از این پرونده‌های پیگیری و فاش شدن تخلفات برملا می‌شود.
دولت این كشور اعلام كرد كه ۱۸۰ كارخانه تولید مواد غذایی را طی شش ماه گذشته تعطیل كرده است. اگر قرار باشد كیفیت تولیدات چینی بهبود یابد، گام اول به نمایش گذاردن تخلفات است.

مترجم: شادی آذری

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد