بحران مالی جهان و صنعت خودروسازی

بحران اقتصادی مالی جهان که از بخش مسکن در آمریکا شروع شد، پس از درنوردیدن مرز بازارهای مالی که طی آن بسیاری از موسسات بزرگ مالی ورشکسته شدند، اکنون صنعت خودروسازی که دومین صنعت بزرگ جهان پس از صنعت نفت است را تحت تاثیر قرار داده است. در این نوشتار این تغییرات به صورت اجمالی بررسی می شود.
وضعیت خودروسازی فرانسه
شرکت خودروسازی رنو از بحران اقتصادی مصون نمانده و با بحران کاهش تقاضا رو به رو شده است. پاتریک پلاتا، رئیس این شرکت پیش بینی کرد میزان فروش خودرو در بازار اروپا طی سال ۲۰۰۹ بیش از ۲۰ درصد کاهش خواهد یافت. وی تصریح کرد: رشد فروش خودرو در کشورهای درحال توسعه نیز طی سال آینده متوقف خواهد شد، بنابراین رنو در فرانسه نیز قصد دارد میزان تولید خود را به شدت کاهش دهد و به دنبال کاهش چشمگیر فروش قصد دارد تولید در ۵ کارخانه خود را کاهش دهد. رنو همچنین دو کارخانه خود در فرانسه و دو کارخانه در اسپانیا را حداقل به مدت یک ماه تعطیل خواهد کرد.
بخش خودروسازی که محرک بخش صنعت آلمان به شمار می آید، اولین بخشی است که به آسانی از بحران بخش بانکداری لطمه دیده است. بحران، خودروسازان آلمانی را نیز با وضعیت دشواری مواجه کرده و باعث شده شرکت های مهم خودروسازی آلمان تولیدات خود را کاهش دهند. درحال حاضر خودروسازان آلمانی با شرایط دشواری مواجه هستند و کارخانه هایی مانند اپل ناچار شده به طور موقت تولید خودرو در چندین کارخانه خود را متوقف کنند. کارخانه بی.ام. و هم اوایل این هفته چنین اقدامی انجام داد. کارخانه خودروسازی دایملر که گفته می شود کارخانه مادر بنز محسوب می شود اعلام کرده امسال به علت کاهش تقاضا تولید خود را کاهش خواهد داد. کارخانه فولکسواگن آلمان در عین حال گفته انتظار دارد امسال بتواند به سودی که پیش بینی کرده بود، دست یابد. کارشناسان معتقدند خودروسازان آلمانی در وضعیت کنونی هیچ راهی بهجز کاهش میزان تولید ندارند، زیرا اگر آنها روند تولید خود را به شکل سابق ادامه دهند با افزایش میزان تولید و نبود مشتری مواجه خواهند شد و این وضعیت می تواند به ورشکستگی آنها منجر شود که چنین مساله ای ضربه ای سنگین بر کل اقتصاد آلمان خواهد بود.
سه شرکت خودروسازی بزرگ آمریکا یعنی جنرال موتورز، فورد و کرایسلر نیز از بحران مصون نمانده اند. اتومبیل سازی که قسمت کلیدی بخش تولیدات صنعتی اقتصاد ایالات متحده است و تقریبا یک پنجم اقتصاد آمریکا را تشکیل می دهد، از رکود اقتصادی پس از بحران اخیر مالی شدیدا لطمه دیده است. جنرال موتور که زمانی بزرگترین شرکت خوروسازی جهان بود، اکنون تلاش می کند تا از ورشکستگی کامل نجات یابد. این در حالی است که ارزش سهام این شرکت به شدت پایین آمده و «ریک واگانر»، رئیس شرکت نگران است که در صورت محروم ماندن از کمک های دولتی تا پایان سال جاری ورشکسته شود.
شرکت های خودروسازی آمریکا برای عبور از بحران خواهان برخورداری از کمک دولت شده اند و حداقل خواهان اختصاص ۲۵ میلیارد دلار از بودجه طرح نجات به خود شده اند. در عین حال دولت بوش از ارائه کمک به این شرکت ها خودداری، اما پیش بینی می شود با روی کارآمدن اوباما در ۲۰ ژانویه این کمک در اختیار آنها قرار خواهد گرفت. روسای شرکت های جنرال موتورز، فورد و کرایسلر با حضور در کنگره هشدار دادند یا باید حمایت مالی از آنها انجام شود یا باید در انتظار نابودی این سه شرکت و بیکاری سه میلیون آمریکایی باشند، پس از مخالفت برای تصویب کمک مالی ۲۵ میلیارد دلاری به سه شرکت مهم خودروسازی آمریکا و کمرنگ شدن امیدها برای تصویب این لایحه شرایط نگران کننده ای در صنعت خودروسازی این کشور به وجود آمده که دامنه آن نیز تا خارج از مرزهای آمریکا گسترش یافته و فعالیت دیگر خودروسازان بزرگ جهان را نیز تحت تاثیر قرار داده است، به طوری که این مساله باعث شده است ارزش سهام شرکت های خودروسازی مهم آمریکا به شدت سقوط کند به طوری که شاخص بورس نیویورک به پایین ترین میزان خود در پنج سال گذشته رسید. بی نتیجه ماندن تلاش خودروسازان برای جلب حمایت مالی کنگره باعث شده تا ارزش سهام جنرال موتورز با ۹/۷۱ درصد کاهش به پایین ترین رقم خود در ۶۶ سال گذشته برسد. وضع فورد حتی بدتر بود و با سقوط ۲۵ درصدی، ارزش هر سهم این شرکت به یک دلار و ۲۶ سنت رسید. کارشناسان می گویند در صورتی که سه شرکت بزرگ خودروسازی آمریکا سقوط کنند همه شرکت های وابسته به آنها همانند یکی پس از دیگری سقوط خواهد کرد و بر اثر آن میلیون ها نفر بیکار خواهند شد.
همچنین ایران خودرو در وضعیت کنونی از کاهش فروش خود رنج می برد. جواد طالب، معاون فروش ایران خودرو از کاهش احتمالی صادرات سمند به دنبال ادامه روند بحران مالی جهانی خبر داد و گفت: براین اساس ایران خودرو به دنبال بازاریابی محصول جدید با قیمت پایین تر در سطح جهان است. تولید خودروی جدید کیفی و ارزان قیمت برای صادرات در دست طراحی قرار دارد. به دنبال تحولات اقتصادی جهان، قیمت خودرو نیز با کاهش نسبی روبرو شد که ما نیز برای حضور در بازارهای رقابتی جهان ناگزیر از کاهش قیمت ها هستیم.
وی با اشاره به کاهش ۱۵ درصدی قیمت خودرو در بسیاری از کشورهای جهان اظهار کرد: کاهش قیمت سمند صادراتی دردستور کار قرار ندارد; ولی احتمال پایین آمدن میزان صادارت آن وجود دارد. براساس تعهدات صورت گرفته صادرات سمند به کشور عراق تا ۷ هزار دستگاه ادامه می یابد.
معاون فروش ایران خودرو در خاورمیانه پایین بودن تنوع صادراتی محصولات ایران را از عمده مشکلات خودروسازان دانست و گفت: شرکت های بزرگ خودروسازی به دلیل تنوع بالای محصولات صادراتی از تحولات جهانی کمتر تاثیر می پذیرند.
طالب کاهش هزینه های تولید خودرو را از عمده اهداف این بخش اعلام کرد و ادامه داد: در شرایط فعلی کاهش قیمت سمند صادارتی به هیچ وجه برای ایران خودرو امکان پذیر نیست; ولی کاهش میزان صادرات با قیمت سابق در دستور کار قرار دارد. به گفته وی با طراحی محصول جدید و ارزان قیمت قادر به افزایش حضور در بازارهای جهانی خواهیم بود.
سایپا نیز از بحران مالی اخیر متاثر شده است. مهرداد بذرپاش مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا، بحران مالی غرب را بر صنعت خودروسازی ایران بی تاثیر دانست. وی با بیان اینکه صنعت خودروسازی کشور امسال ۱۵درصد رشد داشته است، گفت: این موضوع نشان دهنده وابسته نبودن ما به غربیهاست. مدیرعامل سایپا تصریح کرد: این در حالی است که خودروسازان کشورهای غربی به ویژه در اروپا و آمریکا با رکود شدید مواجه شده اند. خودروسازان اروپایی که برخی محصولات ما تحت لیسانس آنها تولید می شود، تلاش کردند قیمت تمام شده را در ایران افزایش دهند که مقاومت کردیم. شرکت های خارجی قیمت تمام شده محصولات خود مانند رنو، پژو و نیسان را افزایش داده اند. این شرکت ها قصد داشتند، قیمت تمام شده این محصولات را که در ایران هم تحت لیسانس تولید می شود، بالاتر محاسبه کنند، اما اجازه ندادیم.
اکنون شرایط بسیار آسان و بهتری برای خرید اتومبیل های خارجی در ایران وجود دارد. مسلما شرایط خودروسازان جهانی از این وضعیت فعلی هم بدتر می شود و شرایط فروش آنها هم سهل تر و بهتر و مطمئنا این اقدامات روی قیمت خودروهای داخلی هم تاثیر می گذارد.

نویسنده : سیدحسین امامی

منبع : روزنامه مردم سالاری