تکمیل کابینه و رویای پابرجای صنعتی شدن

چند سال پیش وقتی مهندس نفیسی با هزاران مشقت کلنگ احداث دانشگاه پلی‌تکنیک (امیرکبیر) را بر زمین زد از آرزویی بزرگ سخن گفت که هنوز جایگاهی دست‌نیافتنی در پیشانی اقتصاد ایران دارد. او همیشه می‌گفت باید ایرانی صنعتی بسازیم با اقتصادی متکی بر اندیشه صنعتی و می‌خواست برای جامه عمل پوشاندن به این رویا حتی اگر لا‌زم باشد خیمه‌ای در دل کبیر برپا کند.
حالا‌ از آن روزها بسیار گذشته است و بسیار این آرزو بزرگ‌تر شده است که <می‌خواهیم صنعتی باشیم> اما همچنان در بر همان پاشنه قدیمی می‌چرخد و اندیشه‌ای از جنس صنعت، گمشده اصلی تاریخ صنعتی کشور است. این مقدمه از این‌رو مطرح شد که دیروز مجلس با رای اعتماد به محرابیان (با عنوان وزیر صنایع) و نوذری (وزیر نفت) آخرین حلقه تکامل کابینه را امضا زد.
اتفاقی که تازه نیست و همواره مجلسیان سهمی انکارناشدنی در فرستادن وزرا به اتاق کابینه داشته‌اند اما حالا‌ به نظر می‌رسد در اوج تجربیات بزرگ بشری برای نوین‌سازی صنعت در میادین جهانی و همچنین بر اساس تجارب نه‌چندان خوشایند اقتصاد ایرانی در ۲ سال گذشته، بیش از هر زمان دیگری لا‌زم است تا نیاز به اندیشه صنعتی در مدار اقتصاد کشور مورد بررسی قرار بگیرد. بدون شک فرستادن رای اعتماد به صندوق‌‌های رای در خانه ملت نباید پایانی برای ایستادن در کنار اقتصاد صنعتی ایران باشد. از این پس به‌طور قطع معاینه رفتار مدیران صنعتی کشور و اندازه‌گیری خاصیت کارآمدی در راهبردهای دولتی ضرورتی غیرقابل انکار است که عبور ساده از کنار آن می‌تواند ضخامت چالش تاریخی <اندیشه صنعتی> را تا چند برابر افزایش دهد.
بررسی اوضاع و احوال صنعت کشور در دو سال قبل نشان می‌دهد که نه‌تنها سهم صنعت در تولید ناخالص داخلی روزهای خوبی را تجربه نکرده است، بلکه منحنی رشد صنعت نسبت به چند سال قبل میل نزولی را نیز به خوبی پذیرفته است. اکنون تمام کارشناسان و تحلیلگران صنعتی می‌دانند که بیماری صنعت در ایران با اضافه کردن ماشین‌‌های بزرگ و کوچک صنعتی و یا دستگاه‌های جدید و فرسوده مرتفع نمی‌شود، بلکه این قافله را اندیشه‌ای می‌طلبد که مسیر صعود آن را در میان استانداردهای اصیل اقتصادی و صنعتی هموار سازد، این نظریه اما تمام حوزه‌های صنعتی را در برمی‌گیرد. بستر نفتی ایران نیز شاید امروز بیش از هر چیز، معضلی به نام سرمایه‌گذاری، رشد و تحول صنعت فیزیکی نفت را به دوش می‌کشد. بخشی که اگر پا نگیرد و مطابق با نیاز زمانه اقتصاد به جلو هدایت نشود تا چند سال آینده درآمدهای ناشی از نفت و گاز نیز به رویایی برای اقتصاد نفتی ایران تبدیل می‌شود. به خلا‌صه می‌توان گفت که از هر زاویه نگاه می‌کنی جایگاه صنعت در اقتصاد ایران مجالی برای آزمون و خطا و یا تحمل ضوابط و روابط ایدئولوژیک را ندارد، چون ما همچنان می‌خواهیم صنعتی شویم؛ آرزویی که وزن آن از روزگار نفیسی تا امروز تفاوتی نکرده است. آیا می‌توان به اندیشه صنعتی برای فردا امیدوار بود؟

منبع : روزنامه اعتماد ملی