سه شنبه, ۱۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 7 May, 2024
مجله ویستا


دنیای‌ دیوانه‌ دیوانه‌ دیوانه‌


دنیای‌ دیوانه‌ دیوانه‌ دیوانه‌
كمدی‌ یكی‌ از بزرگترین‌ ژانرهای‌ صنعت‌ فیلمسازی‌ است‌ و انواع‌ مختلفی‌ دارد. فیلم‌ كمدی‌ اجتماعی‌، عادات‌ و رفتارهای‌ مردم‌ در جامعه‌ را مورد انتقاد قرار می‌دهد. داستان‌ این‌ نوع‌ فیلم‌ها اغلب‌ درباره‌ یك‌ رابطه‌ عاشقانه‌ نامشروع‌ یا رسوایی‌های‌ دیگر است‌ اما این‌ داستان‌ معمولا تحت‌الشعاع‌ دیالوگ‌های‌ شوخ‌طبعانه‌ و گاه‌ سخیفانه‌ فیلم‌ قرار می‌گیرد. این‌ نوع‌ كمدی‌ دارای‌ سابقه‌یی‌ طولانی‌ است‌.
نوع‌ دیگری‌ از فیلم‌ كمدی‌ وجود دارد كه‌ آن‌ را «در جایی‌ نامناسب‌» می‌نامیم‌. شخصیت‌ یا شخصیت‌های‌ اصلی‌ فیلم‌ در مكانی‌ غریب‌ و ناآشنا قرار می‌گیرند و این‌ امر اكثر صحنه‌های‌ خنده‌آور فیلم‌ را رقم‌ می‌زند.
فیلم‌های‌ كمدی‌ «تقلیدی‌» ژانرهای‌ گوناگون‌ و فیلم‌های‌ كلاسیك‌ را مورد طنز و شوخی‌ قرار می‌دهند. چنین‌ فیلم‌هایی‌ با به‌ تصویر كشیدن‌ صحنه‌های‌ برخی‌ از فیلم‌ها و به‌كارگیری‌ كنایه‌ و كلیشه‌ صحنه‌ های‌ خنده‌آوری‌ را خلق‌ می‌كنند. فیلم‌های‌ هواپیما (۱۹۸۰) و فرانك‌ اشتاین‌ (۱۹۷۴) نمونه‌هایی‌ از این‌ دست‌ بودند. كمدی‌ سیاه‌ (حزن‌آور) معمولا بر پایه‌، موضوعات‌ تابوگونه‌یی‌ همچون‌ مرگ‌، قتل‌، خودكشی‌ و جنگ‌ شكل‌ می‌گیرد. فیلم‌های‌ قاتلان‌ زن‌ (۱۹۵۵) و جنگ‌ رزها (۱۹۸۹) نمونه‌هایی‌ از این‌ نوع‌ هستند.
كمدی‌ رمانتیك‌ به‌ روابط‌ میان‌ زنان‌ و مردان‌ می‌پردازد. داستان‌ این‌ گونه‌ فیلم‌های‌ كمدی‌ اغلب‌ درباره‌ شكل‌گیری‌ رابطه‌ میان‌ یك‌ زن‌ و مرد، از میان‌ رفتن‌ آن‌ رابطه‌ و سپس‌ شكل‌گیری‌ مجدد آن‌ رابطه‌ است‌ فیلم‌هایی‌ چون‌ زن‌ زیبا (۱۹۹۰)، جهان‌ شگفت‌انگیزی‌ است‌ (۱۹۳۹) و چهار عروسی‌ و یك‌ مراسم‌ خاكسپاری‌ (۱۹۹۴) در این‌ گروه‌ قرار می‌گیرند.
● تاریخچه‌
فیلم‌های‌ كمدی‌ پیش‌ از دهه‌ ۱۹۳۰ در عصر فیلم‌های‌ صامت‌ پا به‌ عرصه‌ ظهور نهادند. این‌ فیلم‌ها معمولا بر پایه‌ شوخی‌های‌ بصری‌ استوار بودند. چارلی‌ چاپلین‌، باستر كیتون‌ و هارولد لوید از برجسته‌ ترین‌ بازیگران‌ فیلم‌های‌ صامت‌ بودند.
▪ دهه‌ ۱۹۳۰:
در اواخر دهه‌ ۱۹۲۰، با اضافه‌ شدن‌ صدا به‌ تصویر و استفاده‌ از شوخی‌های‌ گفتاری‌ در فیلم‌های‌ كمدی‌ پیشرفت‌های‌ چشمگیری‌ در این‌ زمینه‌ روی‌ داد و در دهه‌ ۱۹۳۰ فیلم‌های‌ ناطق‌ كم‌كم‌ جایگزین‌ فیلم‌های‌ صامت‌ شدند. چارلی‌ چاپلین‌ یكی‌ از وفادارترین‌ كمدین‌ها به‌ فیلم‌های‌ صامت‌ بود و فیلم‌های‌ او در دهه‌ ۱۹۳۰ فاقد كلام‌ بودند.
فیلم‌های‌ كمدی‌ در این‌ دوره‌ بیشتر با استفاده‌ از ارزش‌های‌ اجتماعی‌، جهانی‌ آرمانی‌ را به‌ تصویر می‌كشیدند و نوعی‌ خوش‌بینی‌ همراه‌ با رضایت‌ نسبت‌ به‌ زندگی‌ روزمره‌ را در بینندگانشان‌ بر می‌انگیختند. وست‌ و جك‌ بنی‌ از كمدین‌های‌ موفق‌ این‌ دوره‌ به‌ شمار می‌آیند.
▪ دهه‌ ۱۹۴۰:
با ورود ایالات‌ متحده‌ امریكا به‌ جنگ‌ جهانی‌ دوم‌، هالیوود به‌ فیلم‌هایی‌ با مضامین‌ جنگی‌ روی‌ آورد. در این‌ میان‌ ژانر كمدی‌ نیز از این‌ قاعده‌ مستثنی‌ نبود و فیلم‌های‌ كمدی‌ زیادی‌ با درونمایه‌ جنگی‌ در این‌ دوره‌ ساخته‌ شد.
بنیگ‌ كرابی‌، باب‌ هوپ‌، ابوت‌ وكستلو، لورل‌ و هاردی‌ از برجسته‌ترین‌ كمدین‌های‌ این‌ دوره‌ بودند.
▪ دهه‌ ۱۹۵۰:
در دهه‌ ۱۹۵۰ تلویزیون‌ به‌ رقیبی‌ جدی‌ برای‌ صنعت‌ سینما تبدیل‌ شد. و علی‌رغم‌ محدودیت‌ های‌ فنی‌ در ساخت‌ فیلم‌های‌ تلویزیونی‌ در آن‌ زمان‌ هر روز مردم‌ بیشتری‌ تماشای‌ تلویزیون‌ در خانه‌هایشان‌ را به‌ رفتن‌ به‌ سینما ترجیح‌ می‌دادند. در ابتدا هالیوود، تلویزیون‌ را به‌ عنوان‌ تهدیدی‌ جدی‌ قلمداد كرد اما بعد دریافت‌ تبلیغات‌ تلویزیونی‌ می‌توانند بهترین‌ وسیله‌ برای‌ جذب‌ مخاطبان‌ به‌ سینما باشند.
در دهه‌ ۱۹۵۰، فیلم‌های‌ كمدی‌ از مضامین‌ خانوادگی‌ دور شدند و به‌ موضوع‌های‌ اجتماعی‌ واقع‌گرایانه‌ دیگری‌ پرداختند. در این‌ میان‌ تنها والت‌ دیزنی‌ بود كه‌ به‌ ساخت‌ كمدی‌های‌ خانوادگی‌ ادامه‌ داد.
از فیلم‌های‌ این‌ دوره‌ می‌توان‌ به‌ «بعضی‌ها داغشو دوست‌ دارند» با بازی‌ مریلین‌ مونرو اشاره‌ كرد. خلق‌ آثار كمدی‌ در این‌ دهه‌ رو به‌ افول‌ نهاد. در سال‌ ۱۹۴۷، از هر پنج‌ فیلم‌ یكی‌ از آنها كمدی‌ بود اما در ۱۹۵۴ تعداد فیلم‌های‌ كمدی‌ ساخته‌ شده‌ به‌ ۱۰ درصد كاهش‌ یافت‌. برخی‌ از فیلم‌های‌ كمدی‌ در این‌ سال‌ها واقع‌گرایانه‌تر شدند.
كمدین‌های‌ با استعداد كمی‌ در این‌ دوره‌ در هالیوود ظهور یافتند كه‌ از آن‌ جمله‌ می‌توان‌ جودی‌ هالیدی‌ و تیم‌ دو نفره‌ دین‌ مارتین‌ و جری‌ لوییس‌ را نام‌ برد.
▪ دهه‌ ۱۹۶۰:
دهه‌ ۱۹۶۰ با سیل‌ فزاینده‌ فیلم‌های‌ كمدی‌ روبرو شد. جهان‌ دیوانه‌ دیوانه‌ دیوانه‌ دیوانه‌ (۱۹۶۳) و مسابقه‌ بزرگ‌ (۱۹۶۵) نمونه‌هایی‌ از فیلم‌های‌ این‌ دهه‌ هستند.
از اواسط‌ این‌ دهه‌، برخی‌ كمدین‌های‌ امریكایی‌ دهه‌ ۵۰ همچون‌ جری‌ لوئیس‌ رو به‌ افول‌ نهادند و این‌ در حالی‌ بود كه‌ پیتر سلرز در اولین‌ فیلم‌ امریكایی‌ خود «پلنگ‌ صورتی‌» موفقیتی‌ چشمگیر كسب‌ كرد و برای‌ خود مخاطبانی‌ از سراسر جهان‌ به‌ دست‌ آورد.
با نزدیك‌ شدن‌ به‌ پایان‌ دهه‌ ۱۹۵۰، طنز تلخ‌ و موضوعات‌ جدی‌تر كه‌ شامل‌ هجو و بیان‌ مسائل‌ اجتماعی‌ بود، دستمایه‌ فیلم‌های‌ كمدی‌ قرار گرفت‌.
▪ دهه‌ ۱۹۷۰:
از جمله‌ اشخاص‌ برجسته‌ فیلم‌های‌ كمدی‌ این‌ دهه‌، وودی‌ آلن‌ و مل‌ بروكس‌ بودند كه‌ هر دو علاوه‌ بر بازی‌ در فیلم‌هایشان‌، نویسندگی‌ و تهیه‌ كنندگی‌ آنها را نیز بر عهده‌ داشتند.
سبك‌ بروكس‌ عموما دلقك‌بازی‌ و لودگی‌ بود اما وودی‌ آلن‌ بر روی‌ هجو تمركز كرد. از فیلم‌های‌ این‌ دوره‌ می‌توان‌ به‌ آنی‌هال‌ (۱۹۷۷) و منهتن‌ (۱۹۷۹) اشاره‌ كرد.
ریچارد پریور، استیو مارتین‌ و برت‌ رینولدز سایر كمدین‌های‌ برجسته‌یی‌ بودند كه‌ بعدها در این‌ دهه‌ ظهور كردند. در اواخر دهه‌ ۱۹۷۰، گرایشی‌ به‌ سوی‌ فیلم‌های‌ جوان‌ محور به‌ وجود آمد و این‌ گرایش‌ در فیلم‌های‌ كمدی‌ نیز بازتاب‌ داشت‌. چرا كه‌ بیش‌ از نیمی‌ از سینماروهای‌ آن‌ دوره‌ افراد زیر ۲۵ سال‌ بودند و این‌ مساله‌ در فیلم‌هایی‌ كه‌ بین‌ سال‌های‌ ۱۹۷۸ و ۱۹۷۹ ساخته‌ شدند، تاثیر بسزایی‌ گذاشت‌.
▪ دهه‌ ۱۹۸۰:
ستارگان‌ مشهور كمدی‌ دهه‌ ۸۰ را دادلی‌ مور، تام‌ هنكس‌، ادی‌ مورفی‌ و دن‌ آیكروید تشكیل‌ می‌دادند. در این‌ میان‌ ادی‌ مورفی‌ با بازی‌ در فیلم‌های‌ كمدی‌ اكشن‌ همچون‌ ۴۸ ساعت‌ (۱۹۸۲) موفقیت‌ چشمگیری‌ در این‌ عرصه‌ به‌ دست‌ آورد.
▪ دهه‌ ۱۹۹۰:
كمدین‌های‌ مشهور این‌ دهه‌، جیم‌ كری‌، آدام‌ سندلر و مایك‌ میرز بودند. یكی‌ از تحولات‌ مهم‌ این‌ دهه‌ پیدایش‌ دوباره‌ فیلم‌های‌ كمدی‌ رمانتیك‌ بود كه‌ به‌ دنبال‌ موفقیت‌ فیلم‌ «وقتی‌ هری‌، سالی‌ را دید» (۱۹۸۹) به‌ وجود آمد. بی‌خوابی‌ در سیاتل‌ (۱۹۹۳)، چهار عروسی‌ و یك‌ تشییع‌ جنازه‌ (۱۹۹۴)، درهای‌ كشویی‌ (۱۹۸۸) و تپه‌ نوتینگ‌ (۱۹۹۹) نمونه‌هایی‌ از فیلم‌های‌ كمدی‌ رمانتیك‌ دهه‌ ۱۹۹۰ به‌ شمار می‌روند.
منبع : روزنامه اعتماد