دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا


مسجد‌النبی ، قزوین


این مسجد از حیث وسعت و عظمت بنا و شیوه ساختمان و استحكام‌ پی‌ها و حُسن سلیقه‌ای كه در ساخت آن به كار گرفته شده است، یكی از مهم‌ترین مسجدهای قزوین به شمار می‌رود. آغاز بنای این مسجد را به دوره صفویه نسبت می‌دهند. اما چنین به نظر می‌رسد كه پس از انقراض صفویه، در اثر عدم توجه، به صورت ویرانه‌ای درآمده و در دوره قاجاریه از نو بازسازی شده است.
حیاط مسجد به شكل مستطیل و طول آن از شمال به جنوب است. هر یك از جهات چهارگانه مسجد، ایوانی بلند در وسط دارد و دو گوشواره و سپس دو شبستان یا رواق در دو سوی آن بنا شده است. در دو بخش شرقی و غربی بنا، شبستان‌ها باریك‌تر، و دربخش‌های شمالی و جنوبی، پهن‌تر و بزرگ‌ترند. رواق‌ها یا شبستان‌های شمالی و جنوبی، هر یك دارای چهار طاق‌نما و رواق‌های شرقی و غربی دارای نُه طاق‌نما هستند. هر یك از طاق‌نماها دارای اُرُسی سه‌چشمه‌ای بوده است كه امروزه بیش‌تر آن‌ها فرسوده شده‌اند و به جای آن‌ها، درِ چوبی كار گذاشته‌اند. در وسط حیاط مسجد یك حوض بسیار بزرگ سنگی به شكل مربع مستطیل ساخته شده است كه برای وضو گرفتن از آن استفاده می‌شود.
ایوان‌های چهارگانه با كاشی‌های مینایی تزئین گردیده‌اند و در هر ایوان، كتیبه‌ای از كاشی لاجوردی و به خط نسخ كار گذاشته شده است. در بالای ایوان شمالی، مأذنه وسیعی وجود دارد. متصل به ایوان جنوبی، مقصوره‌ بلند مربع شكلی قرار دارد كه ازاره‌سازی آن با سنگ انجام شده و دیگر بخش‌های آن با گچ سفید پوشیده شده است. درِ ورودی مقصوره در جهت شمال آن قرار دارد. در دیوار جنوبی مقصوره محرابی به چشم می‌خورد كه ازاره آن از سنگ مرمر است و با كاشی‌های مینایی رنگارنگ زینت شده است. از میان دو دیوار شرقی و غربی مقصوره، دو راهروی عریض می‌گذرند كه مقصوره را به رواق‌ها یا شبستان‌های دو سوی آن اتصال می‌دهند. طول مقصوره 15 متر و عرض آن 14 متر است. گنبد عظیمی كه این مقصوره را پوشانده است، از داخل با گچ سفید شده، ولی از خارج كاشی‌كاری شده است.
امروزه نماز جمعه قزوین با همراهی انبوه نمازگزاران مسلمان، در محوطه وسیع حیاط این مسجد برگزار می‌شود.