پنجشنبه, ۲۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 16 May, 2024
مجله ویستا


هزار و یک شب


تاریخ نشر : ۸۵۰۴۱۰
تیراژ : ۳۳۰۰
تعداد صفحه : ۶۱۶
نوبت چاپ : ۱
شابک : ۹۶۴-۴۰۵-۵۸۷-X
شماره کنگره : ۸۵۴۱۰۰۲۰
رده دیویی : ۸۹۲.۷۳۳۴
شماره مجلد : ۳
محل نشر : تهران
جلد : گالینگور
قطع : وزیری
زبان کتاب : فارسی
نوع اثر : گردآوری
نویسنده : تقی‌نژاد - علی‌اکبر

شمارگان نخست از این مجموعه براساس نسخه‌ی عبداللطیف طسوجی تبریزی نگاشته شده و دربرگیرنده‌ی داستان‌هایی است ترجمه شده از عربی به فارسی. این داستان‌ها توسط شهرزاد (قصه‌گو) برای پادشاه از شب نخست تا شب سیصد و بیست و ششم روایت شده است. گفتنی است، آن چه توجه خوانندگان غربی را به این داستان‌ها جلب کرده، عموما جنبه‌های غریب و ناآشنای آن است: جن‌ها، قالی‌های پرنده، سفرهای افسانه‌ای، قصرها و باغ‌های سحرآمیز که در آن‌ها عشق‌هایی آتشین شکل‌ می‌گیرد. شاید به گونه‌ای عمیق‌تر، جذابیت دنیایی در این حکایت‌ها آشکار شده است که همه‌چیز در آن ممکن است و پیش‌پا افتاده‌ترین برخوردها در روزمره‌ترین زمینه‌ها ممکن است به ماجرایی غیر قابل پیش‌بینی منجر شود که سرنوشت خوش یا ناخوش آن به بلهوسی مستبدانه یک جن، یک پادشاه یا یک زیباروی بی‌رحم بستگی دارد. از بازارهای قاهره یا بغداد تا سرزمین‌های افسانه‌ای وغ وغ، از لایه‌های فوقانی هوا که جن‌ها و رخ، پرنده‌ی افسانه‌ای، در آن رفت و آمد می‌کنند تا زیرزمین‌هایی که شاهدخت‌های اسیر در آن می‌نالند، جغرافیایی نیمه‌واقعی و نیمه افسانه‌ای گسترده است' در چنین دنیایی، دلاوری و ارزش جنگ‌جویی چندان جایی ندارد و نیرنگ و خاصه اقبال، بقا را تضمین می‌کند، اما مطالعه‌ی دقیق‌تر نشان می‌دهد که این تنوع ظاهری و این فراوانی شخصیت‌ها و موقعیت‌ها قبل از هرچیز، جلوه‌ی هنر است. هنری که عبارت است از بازآفرینی صرف یک قصه‌ی موجود با تغییر دادن ساده‌ی چند نکته‌ی جزیی. برای نمونه داستان 'کدبانوی خانه' با مضمون داستان 'پیرمرد دوم' نگاشته شده با این تفاوت که جنسیت قهرمانان تغییر کرده است: مرد راوی (یا زن راوی) به همراه دو سگ سیاه نر (یا ماده) ظاهر می‌شود که در واقع، برادران یا خواهران کوچک‌تر راوی‌اند. آن‌ها پیش‌تر کوشیده بودند راوی را در یک سفر تجاری، غرق کنند و یک جن به مجازات این خیانت، آن‌ها را به شکل سگ، درآورده است.