یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا

احمد فردید


احمد فردید
سیداحمد فردید، فیلسوف و اندیشمند ایرانیاحمد فردید با نام واقعی سید احمد مهینی یزدی (۱۲۸۹[۱] یزد - ۲۵ مرداد ۱۳۷۳ خورشیدی تهران) فیلسوف و اندیشمند معاصر ایرانی است.
احمد فردید در دوران حیات خود هیچ کتابی منتشر نکرد، کتاب دیدار فرهی و فتوحات آخرالزمان مجموعه‌ای است از درس‌گفتارهای وی که پس از مرگ وی منتشر شد. بسیاری از هواداران فردید این کتاب را به دلیل غلط‌های فراوان چاپی و محتوایی (به زعم آنان) فاقد اعتبار و اصالت می‌دانند.[نیازمند منبع]
● بررسی آثار
فردید بعد از جنگ دوم جهانی در فرانسه و آلمان به مطالعه فلسفه معاصر اروپایی مخصوصا اگزیستانسیالیسم و فلسفه مارتین هایدگر در آلمان پرداخت. فردید در دهه پنجاه و شصت در دانشگاه تهران به طرح اندیشه هایدگر در درس‌گفتارهای خود در رشته فلسفه دانشگاه تهران پرداخت و تا آن زمان کسی با اندیشه‌های او در ایران چندان آشنایی نداشت. او در ترجمه برخی از اصطلاحات هایدگر به زبان فارسی برابرهای تازه‌ای پیشنهاد کرد که برخی از آن‌ها هنوز در میان فلسفه‌دانان رایج است، و برخی دیگر رواجی نیافت و به همان حلقه شاگردان او محدود ماند.
● فردید و هایدگر
احمد فردید شیفته هایدگر فیلسوف آلمانی بود و معتقد بود که خود وی با هایدگر همسخن و در بسیاری از موارد یکسخن است و به دانشجویان خود توصیه می‌کرد که خود راسا زبان آلمانی را فرا گرفته و به مطالعه آثار هایدگر بپردازند و از خواندن ترجمه‌ها که نارسا می‌باشند بپرهیزند.
فردید نظیر هایدگر کاپیتالیسم و سوسیالیسم را اشکال متافیزیک نیست‌انگار غرب و اشکال فلسفی اسارت انسان در دوره معاصر می‌دانست و این نظر مخالفت بسیاری را در اروپا با تفکر هایدگر و در ایران با تفکر فردید به همراه داشت. مخالفت هایدگر با دو جریان فوق ناشی از مخالفت او با تکنیک به مثابه چوب‌بست قرن بیستم و به عبارتی چنبر اسارت انسان در این قرن ناشی می‌شد.
● برابرنهادهای واژگان فلسفی در نوشتار فردید
فردید بر این باور بود که برای ترجمه یا برابرنهادی واژگان فلسفی باید دقیقا با معنی آنها در زبان اصلی یعنی آلمانی مطالعه داشت و سپس با انتقال آنها به زبان و فرهنگ فارسی و عربی و تبیین معانی آنها در این دو زبان به ترجمه مفهومی آنها پرداخت و این کاری بود که هنوز هم از کمتر کسی ساخته‌است.[نیازمند منبع] فردید بر این نظر بود که فلسفه به معنی فلسفی محض هنوز وارد ایران نشده و آنچه ما در ایران فلسفه مینامیم کلام, عرفان, تصوف و نظایر آن است.[نیازمند منبع] بر این اساس نظیر هایدگر بر این نظر بود که حکمای ایرانی و اسلامی نیز مانند قرون وسطی مسیحی از طرح فلسفه به معنی اونتولوژی غافل مانده و تاریخ فلسفه غرب بعد از افلاتون تاریخ متافیزیک و فراموشی از وجود است. به نظر فردید همچنانکه فکر می‌کرد بعد از سقراط با ظهور افلاطون و ارسطو تا زمان فریدریش نیچه وجود به معنی اوسیا یا آینای و اونتولوژی به فراموشی سپرده شده و آنچه مطرح شده موجود یا اونتوس یونانی است. به زعم فردید، نیچه علیرغم تلاش زیاد نتوانست از متافیزیک بگذرد و همچنان مانند اسلاف خود در متافیزیک باقی ماند. [نیازمند منبع]


[ویرایش] کتاب‌شناسی
منبع : ویکی پدیا