مهارت به جای حافظه

در شرایط معمولی ذهن انسان متمایل است مسایل را با استفاده از الگوهای گذشته و ثابت و یا تفكر قدیم بررسی كند، ولی این روند برای پیشرفت انسان كافی نیست. یادگیری طوطی وار بچه ها را برای جهان دیروز آماده می كند، در آینده كسانی از امتیاز برخوردار خواهند بود كه كارهایی را انجام دهند كه ماشین ها نتوانند، از این رو توانایی پرسیدن سوالی خوب اهمیت پیدا می كند.
نقطه تاكید آموزش باید تغییر یافته و شخص توانایی های خاص مانند دانش تفسیری، حل مسئله، خردورزی و نقادی باید داشته باشد.
هزینه كارهایی كه نباید انجام داد بیش از فایده آن است. گسترش اطلاعات به این معناست كه نیاز زیادی به ذهن تركیب كننده وجود دارد كه بتواند حقیقت را از تخیل (بازسازی خاطرات، تجارب گذشته و تصاویر ذهنی) و مربوط را از بی ربط جدا كند. ذهن خلق كننده یك قدم جلوتر از روبات است و این توانایی امكان طرح عقاید تازه را می دهد. ذهن خلاق درصدد آن است كه به بهبود جامعه كمك كند، فلذا اذهان را می توان در قالب انضباطی، تركیبی، خلاق، تكریمی و اخلاقی طبقه بندی نمود.
▪ ذهن انضباطی: در امر یادگیری دروس تاریخ، دانش، هنر و تسلط بر یك حرفه یا پیشه فعالیت دارد.
▪ ذهن تركیبی: از اطلاعات پراكنده معنا استخراج می كند كه درعصر تكنولوژی ارتباطات بسیار خوب است.
▪ ذهن خلاق: سوالات جدید مطرح و پاسخ خلاقانه پیدا می كند.
▪ ذهن تكریمی: فرهنگ های مختلف را درك می كند.
▪ ذهن اخلاقی: انسان را آماده می كند در مقام شاغل و شهروند رفتار مسئولیت پذیر داشته باشد.
جهان فردا با موتورهای جستجو و روبات ها و وسایل كامپیوتری نیازمند توانایی هایی می باشد كه باید از هم اكنون آن را پرورش دهیم. یاد گرفتن مهارت ها و راه های تفكر بیش از پیش برای فرزندان ما ضرورت دارد كه برخی از آنها به زندگی سلامت می بخشند:
۱)مهارت تصمیم گیری:
موجب می شود فرد فعال بوده و با ارزیابی تبعات احتمالی مسئولانه تصمیم بگیرد.
۲) مهارت حل مسئله:
با تجزیه و تحلیل رویكردهای مساله و هیجانات در مواجهه با شكل موارد را تفكیك و رتبه بندی نموده قدم مناسب را بر می دارد.
۳) مهارت تحلیل اطلاعات:
با ارزیابی عوامل موثر در رفتار مثل فشارهای همسالان، اجتماع، از رسانه ها و اینترنت یاری می گیرد.
۴) مهارت تفكر خلاق:
با جستجوی گزینه های متعدد، با مسایل روزمره سازگار و منعطف بوده و نگرش مثبت و لذت بخش را در زندگی ارتقاء می دهد.
۵) مهارت ارتباط گیری:
از طریق كلامی و غیركلامی، متناسب با انتظارات و تناسب ها به بیان و اظهار خود می پردازد به عبارتی توانایی بیان ترس، تمایلات و نیازها كه به ایجاد و حفظ روابط دوستانه، خانوادگی، اعضای مدرسه و همكاران مرتبط است.
۶) مهارت قاطعیت:
احترام به احساسات و حقوق دیگران، احساسات مثبت و منفی را ابراز و منظور خود را صراحتا و شخصا منتقل می نماید، مثلا نه گفتن به مواد مخدر و الكل و...
۷) مهارت همدلی:
زندگی از دریچه چشم فرد دیگر را در موقعیت های ناآشنا درك كند، همدلی به معنای درك و پذیرش (نه تایید) می تواند تعاملات اجتماعی در موقعیت های فرهنگی، مذهبی را تسهیل نماید.
۸) مهارت حل اختلاف:
موقعیت های دشوار را به نحو مثبت و غیرتهاجمی و سازنده رفع و رجوع كند.
۹) مهارت تاب آوری:
تشخیص احساسات خود و دیگران و آگاهی از چگونگی اثرگذاری بر رفتارها و قابلیت واكنش مناسب به احساسات، كه ارتقاء سلامت و بهداشت روانی را به دنبال دارد. این مهارت در پیشگیری آسیب های اجتماعی مثل اعتیاد و قرص های روان گردان و ... بسیار مفید است. در هر حال ذهن به یك جریب زمین شباهت دارد، باید با ایده آن را كاشت، با مطالعه آبیاری نمود، با مراجعه به همكلاسان تقویت كرده و آفت زدایی شود تا محصول را برداشت كنیم.

زهرا احمدزاده

منبع : روزنامه کیهان