فردریک گائوس

شارل. فردریك گائوس فرزند باغبان فقیری از اهالی «برونشویك» آلمان بود كه در تاریخ ۳۰ آوریل سال ۱۷۷۷ متولد شد. پدرش مردی شرافتمند و مادرش زنی فعال و باهوش بود. گائوس بیش از سه سال نداشت كه پدرش را از اشتباهی كه در حساب ورقه ای بود مطلع ساخت و بدین ترتیب توانست استعداد فوق العاده خود را در محاسبه نشان دهد. هنگامیكه گائوس در مدرسه ابتدایی مشغول تحصیل بود و بیش از ده سال نداشت یك روز معلم او سر كلاس شاگردان را وادار نمود كه مجموعه سلسله ای از اعداد را با هم جمع كنند ولی هنوز صورت مسئله تمام نشده بود كه گائوس ده ساله گفت كه من مسئله را حل كردم او متوجه شده بود كه اختلاف ما بین او عدد از این سلسله مقداریست ثابت و خود به خود دستوری برای مجموع این نوع سلسله اعداد بوجود آورد. معلم او سخت متعجب شد و اظهار داشت كه این كودك از من قویتر است و من دیگر معلوماتی ندارم كه به او بیاموزم گائوس در سال ۱۷۹۵ وارد دانشگاه گوتینگن شد و در ۱۹ سالگی به حل بسیاری از مسائل كه برای اویلر و لاگرانژ لاینحل مانده بود موفق گردید گائوس نیز همچون ارشمیدس و دكارت و نیوتن در كودكی دچار حادثه ای گردید كه ممكن بود ریاضیات را از وجود او محروم سازد وی در اولین سالهای كودكی بود و طغیان آب ترعه ای را كه از كنار خانه محقر ایشان می گذشت سرریز كرده بود. كودك كه در كنار آب بازی می كرد در ترعه افتاد و چیزی نمانده بود كه غرق شود و اگر بر حسب تصادف كارگری كه در آن نزدیكی بود وی را نجات نمی داد زندگانی گائوس به همین جا خاتمه می یافت. روز سی ام مارس ۱۷۹۶ یكی از روزهای تاریخی دوران زندگی گائوس است در این روز یعنی درست یك ماه قبل از اینكه نوزده ساله شود گائوس بطور قطع تصمیم به مطالعه در ریاضیات گرفت. از همین روز بود وی دفتر یادداشت علمی خویش را ترتیب داد كه یكی از ذیقیمت ترین مدارك تاریخ ریاضیات می باشد و اولین مسئله ای كه در آن ثبت شده است همین اكتشاف بزرگ او می باشد.
این دفتر یادداشت فقط از سال ۱۸۹۸ در معرض مطالعه عموم قرار گرفت یعنی چهال و سه سال بعد از وفات گائوس.
گائوس در نهم اكتبر ۱۸۰۵ در بیست و هشت سالگی با یوهانا اشتهوف از اهالی شهر برونسویك ازدواج می كند و در نامه ای كه سه روز بعد از نامزدی خود به دوست دانشگاهی خویش ولنگانگ بولیه نوشته است از خوشبختی خویش چنین گفتگو می كند: «زندگانی هنوز به صورت بهاری ابدی با رنگهای جدید و درخشان در مقابل من است.ظ از این ازدواج سه فرزند نصیب او شد كه یوزف و مینا و لودویش نام داشتند زنش در یازدهم اكتبر سال ۱۸۰۹ بعد از تولد لودویش وفات یافت. اگرچه سال بعد (چهارم اوت ۱۸۱۰) بخاطر كودكانش از نو ازدواج كرد ولی سالها بعد نیز از زن اول خود با تأثر بسیار گفتگو می كرد. زن دوم او كه مینا والدك نام داشت دو پسر و یك دختر برایش آورد.
فقر و تنگدستی گائوس از یك طرف و فوت زنش از طرف دیگر بدبینی عجیبی در او بوجود آورد بطوریكه تا آخر عمر این بدبینی از او جدا نگردید ولی با وجود همه این گرفتاریها و در حالیكه نوشته بود «مرگ بر این زندگی ترجیح دارد» كتاب «تئوری اجسام آسمانی روی مقاطع مخروطی حول خورشید» را انتشار داد و در سال ۱۸۱۱ مسیر ستاره دنباله دار عظیمی را محاسبه نمود و در همین سال یك متیر موهومی را بیان كرد ولی از دیگران مخفی نگهداشت بطوریكه كوشی ریاضیدان معروف دوباره مجبور به كشف آن شد و بدین ترتیب ۵۰ سال علم ریاضی عقب بود. در سال ۱۸۳۳ تلگراف الكتریكی را ساخت و دو كتاب یكی در سال ۱۸۲۷ به نام «تجسسات درباره مسائل مربوط به مساحی عالی» منتشر ساخت و در این هنگام بود كه تمام مردم معتقد بودند كه گائوس بزرگترین ریاضیدان جهان است ولی گائوس به این افتخارات اهمیت نمی داد و هیچ كس را نزد خود نمی پذیرفت و از خانه خارج نمی شد و تنها در مدت ۲۷ سال فقط یكبار برای شركت در كنگره علمی به برلین مسافرت كرد. گائوس فقط با زنی به نام «سوفی ژرمن» اهل فرانسه ارتباط داشت این زن در سال ۱۸۱۶ از طرف آكادمی علوم پاریس به اخذ جایزه بزرگ ریاضیات نائل شد. گائوس به آثار والتر اسكات و ژان پول علاقه فراوان داشت و در هفتاد سالگی به فكر آموختن زبان روسی افتاد. گائوس اكتشافات خود را طی سالهای ۱۷۹۶ تا ۱۸۱۴ در نوزده صفحه كه شامل ۱۴۶ اكتشاف مهم بود در سال ۱۸۹۸ منتشر ساخت این جزوه چند صفحه ای گنجینه بزرگی بود كه دانشمندان را به كلی حیران نمود.
گائوس اكتشافات خود را همیشه بصورت معما یادداشت می نمود و معتقد بود كه فقط برای خود مطالعه می كند. وی هنگامی كه در دانشگاه تحصیل می كرد كتاب خود را به نام «تجسسات حسابی» تمام كرد و تئوری اعداد را كه تا آن زمان شكل واقعی به خود نگرفته بود بصورت دانش حقیقی درآورد. لاگرانژ ریاضیدان معروف در مورد كتاب گائوس چنین اظهار داشته است:
كتابی را كه به عنوان «تجسسات حسابی» منتشر نموده اید مقام علمی شما را تا ردیف بزرگترین ریاضی دانان جهان بالا برده است و قسمتی ازآن كه شامل اكتشافات تحلیلی است تاكنون نظیرش بوجود نیامده مقارن با انتشار كتاب گائوس در سال ۱۸۰۱ «پیازی» ستاره كوچك «سرس» را كشف نموده بود و منجمین در صدد محاسبه مدار آن بر آمدند ولی محاسبه آن به استفاده از اعدادی منجر شد كه چند كیلومتر طول داشتند. گائوس شروع به كار نمود و روش كلی مطالعه این مسائل را به دست آورد در نتیجه این اكتشاف به عنوان یك منجم مشهور شد و ریاست رصدخانه گوتینگن را به دست آورد.
گائوس در سالهای آخر زندگی مورد توجه و محبت عمومی قرار داشت ولی آنقدر كه شایستگی داشت از نعمت خوشبختی بهره مند نبود. در ابتدای سال ۱۸۵۵ كم كم از تصلب عضلات قلب و اتساع حفره های ریوی رنج می برد و آثار آب آوردن در او هویدا شد. آخرین نامه ای كه نوشت خطاب به سر دیویه یوستر (فیزیكدان انگلیسی) و درباره اكتشاف تلگراف الكتریكی بود. در صبح روز ۲۳ فوریه ۱۸۵۵ در سن هفتاد و هشت سالگی با آرامش كامل جان سپرد در قلمرو ریاضیات نام او تا ابد جاوید خواهد ماند..

www.elm۴u.com

منبع : سایت ایران علمی