وضعیت اجتماعی و اقتصادی استان ، استان سمنان

براساس آمارگیری جاری جمعیت سال 1370،‌ جمعیت استان سمنان 241‚457 نفر بود كه از این تعداد 000‚282 نفر (61/7 درصد) در مناطق شهری و 000‚175 نفر دیگر (38/3 درصد) در مناطق روستایی سكونت داشتند.
شهرستان شاهرود در چهار دوره سرشماری (70-66-55-1345) بیشترین تعداد جمعیت را، نسبت به سه شهرستان دیگر، داشت. در این چهار دوره به ترتیب 43/4، 44/1 و 44/33 درصد از كل جمعیت استان سمنان در شهرستان شاهرود جای داشتند. در رتبه دوم از نظر تعداد جمعیت، شهرستان سمنان با 24/2، 24/4، 25/7، 26/26 درصد از كل جمعیت استان قرار داشت. شهرستان دامغان و گرمسار به ترتیب در رتبه سوم و چهارم از نظر تعداد جمعیت نسبت به كل جمعیت استان قرار داشتند.
از نظر تراكم نسبی جمعیت، در سال 1370 در هر كیلومتر مربع در كل استان پنج نفر زندگی می‌كردند. كم‌ترین تراكم مربوط به شهرستان شاهرود با 3/94 نفر و بیشترین تراكم مربوط به شهرستان گرمسار برابر 7/03 نفر در هر كیلومترمربع بود. با توجه به آمارهای ارائه شده در خصوص تراكم نسبی جمعیت، مشخص می‌شود كه اولاً توزیع جمعیت و تراكم آن در این استان یكسان نیست و در ثانی، آهنگ افزایش آن با مقایسه تراكم نسبی سال‌های گذشته از میزان مساوی تبعیت نمی‌كند، بلكه توزیع آن در شهرستان‌های مختلف بیشتر تابع عوامل طبیعی، اقتصادی و متأثر از عوامل اجتماعی، اداری و سیاسی است.
در سال 1370 نسبت جنسی جمعیت استان 105/4 بود. در این سال پائین‌ترین نسبت جنسی در گروه‌های عمده سنی در گروه 29-25 ساله و برابر 98 بود و بالاترین نسبت جنسی در گروه‌های عمده سنی در گروه سنی 65 ساله و بیشتر، برابر 120 نفر بود. كم‌ترین تعداد زن در گروه سنی 65 ساله به بالا نسبت به تعداد مردان بود. همچنین كم‌ترین مرد در گروه عمده سنی 29-25 ساله نسبت به تعداد زنان بود.
استان سمنان از نظر اقتصادی جایگاهی در خور توجه را در اقتصاد كشور دارد. این استان به خاطر موقعیت جغرافیایی، اقلیم بیابانی و نیمه‌بیابانی و محدودیت‌های دیگر مانند آب و خاك، از موقعیت كشاورزی مطلوبی برخوردار نیست. از كل 800‚153‚9 هكتار مساحت استان‌، اراضی مستعد كشاورزی معادل 220 هزار هكتار است. اراضی زیر كشت معادل 600‚186 هكتار (83/2 درصد آبی و 16/8 درصد دیم) است كه این رقم تنها دو درصد مساحت استان است. از این مقدار در حدود 596‚172 هكتار زیر كشت محصولات سالانه است كه عمده‌‌ترین آ‌ن‌ها به ترتیب گندم و جو، سیب‌زمینی، پنبه (وش) بومی و ورامینی، یونجه، اسپرس، شبدر و چغندرقند است.
استان سمنان با 5/5 میلیون هكتار مرتع و 2/5 میلیون واحد دامی یكی از قطب‌های دامپروری كشور است. هر خانواده دامدار در استان طبق آمار سال 1367 به طور متوسط 80 رأس گوسفند و بره یا بز و بزغاله داشت كه تقریباً دو برابر شاخص مذكور در سطح كشور (38 رأس) بود.
بخش صنعت استان به خاطر نزدیكی به استان تهران، دارا بودن شبكه ارتباطی پیشرفته و راه‌آهن با استان‌های تهران،‌ خراسان، مازندران و جنوب كشور (به ویژه راه جدیدالاحداث استان سمنان به استان اصفهان) و كشف ذخایر معدنی مهم، طی سال‌های اخیر از اهمیتی ویژه برخوردار شده است.
استان سمنان یكی از قطب‌های صنعتی كشور است. براساس اطلاعات موجود علاوه بر واحدهای صنعتی در حال تولید، نزدیك به 1390 واحد دیگر در دست احداث است. در حال حاضر 505 واحد صنعتی با اشتغال 728‚13 نفر در سطح استان مشغول تولید هستند كه از این تعداد، 285 واحد در شهرستان سمنان (56 درصد)، 86 واحد در شاهرود (17 درصد)، 68 واحد در گرمسار (13 درصد) و 67 واحد دیگر در دامغان (13 درصد) مستقر است.
از كل واحدهای در حال تولید، صنایع كانی غیرفلزی با 182 واحد و 4185 نفر اشتغال در مقام اول و صنایع سلولزی با 21 واحد و اشتغال 201 نفر در مقام آخر قرار دارند. در ضمن بیشترین اشتغال مربوط به صنایع نساجی و چرم با تعداد 4612 نفر است.
استان سمنان از نظر تنوع مواد معدنی یكی از مناطق غنی كشور به شمار می‌آید. این استان در سال 1368 دارای 61 معدن بود كه از نظر تعداد بعد از خراسان و تهران و از نظر میزان استخراج (2443 هزار تن) در مقام پنجم كشور قرار داشت. براساس اطلاعات مربوط به سال 1370 تعداد معادن در حال بهره‌برداری استان به 73 فقره با میزان استخراج 2675 هزار تن رسید. معادن فعال استان را زغال‌سنگ، كرومیت، گچ، نمك، سیلیس، سولفات دوسود، دولومیت،‌ پتاس، خاك‌های صنعتی، مس، سرب، روی، بوكسیت، منگنز، گوگرد، فسفات و غیره تشكیل می‌دهند.