رمضان در عربستان

بر اساس تقویم "ام‌القری" روز سه‌شنبه آینده مصادف با ‪ ۱۲‬مهر ماه اولین روز از ماه مبارك رمضان است با این حال شورای عالی قضایی عربستان دیروز جمعه از شهروندان این كشور خواست در صورت رویت هلال ماه مبارك رمضان در دوشنبه شب هفته جاری مراتب را به نزدیك‌ترین دادگاه محل زندگی خود اعلام نمایند. در عربستان بر خلاف بسیاری از كشورهای عربی و اسلامی اقدام به چراغانی برای این ماه مبارك نمی‌شود اما از چند روز پیش خیمه‌های ویژه افطاری در نقاط مختلف دایر شده است. در این خیمه‌ها هر شب بدون دعوت از افراد خاص مراسم افطاری برگزار می‌شود و بیشترین میهمانان آن علاوه بر افراد فقیر اتباع خارجی هستند كه به عنوان كارگر در این كشور مشغول به كار هستند. علاوه بر این خیمه‌ها مردم در دسته‌ها و گروه‌های خودجوش بر سر هر چهارراهی اقدام به توزیع افطاری می‌كنند. از چند روز پیش فروشگاههای بزرگ و زنجیره‌ای این كشور از جمله ریاض (پایتخت) مملو از جمعیتی است كه برای تهیه مایحتاج این ماه مراجعه و به طور عمده خرید می‌كنند. فروشگاهها نیز به مناسبت این ایام اقدام به ارایه كالاهای خود با تخفیف‌های ویژه ماه مبارك كرده و همین امر موجب كشیده شدن عده بی‌شماری از مردم به این مراكز شده است. این تخفیف‌ها حتی به فروشگاه‌های خودرو نیز كشیده شده و فروشندگان، خودروهای آخرین مدل و دست دوم خود را با تخفیف‌های ویژه و به صورت اقساط بلند مدت با بهره كم واگذار می‌كنند. در همین حال معمولا به مناسبت این ماه مبارك ساعات كاری ادارات به پنج ساعت در روز كاهش می‌یابد و كارمندان از ساعت ‪ ۱۰‬صبح تا ‪ ۱۵‬بر سر كارهای خود حاضر می‌شوند. بر اساس آماری كه سال گذشته منتشر شد در ماه رمضان میانگین هزینه هر فرد حدود ‪ ۹۰۰‬ریال سعودی (‪ ۲۴۰‬دلار) و هزینه هر خانواده عربستانی ‪۴۹۰۰‬ ریال (‪ ۱۳۰۶‬دلار) برآورد می‌شود. عابر بانكها در عربستان نیز در ماه مبارك رمضان شلوغترین ساعات خود را می‌گذرانند و كارشناسان بانكداری عربستان دلیل افزایش حجم برداشت پول از عابر بانكها را كاهش ساعات كار بانكها می‌دانند. حدود ‪ ۵‬هزار دستگاه عابر بانك در سطح عربستان وجود دارد و این در حالی است كه كمتر از ‪ ۸‬میلیون كارت اعتباری در اختیار شهروندان و افراد مقیم عربستان گذاشته شده‌است. در شهرهای مقدس مكه مكرمه و مدینه منوره نیز سفره‌های افطاری بزرگی بر پا می‌شود و هر كس به میزان توان خود طعامی بر سر آن گذاشته و دیگران را دعوت به مشاركت می‌كند. بخش عمده‌ای از مردم عربستان و شماری از برادران اهل سنت در كشورهای همسایه در دهه سوم ماه مبارك به مكه مكرمه مشرف شده و ده روز باقیمانده این ماه را در كنار خانه خدا می‌گذرانند. همین امر باعث شده كه مكه مكرمه در این ایام پذیرای بیشترین زایر باشد. برخی آمارها نشان می‌دهد كه در این ایام بیش از سه میلیون نفر در مكه مكرمه حضور دارند. از دیگر مراسم برگزار شده در این ماه مبارك انجام نماز "تروایح" است . "تروایح" عبارت است از نمازهایی كه در شبهای ماه مبارك رمضان پس‌از نماز عشاء توسط برادران اهل سنت به جماعت خوانده می‌شود. تراویح جمع ترویحه و معنای اصلی ان نشستن است . بعدها آنرا به نشستن به منظور استراحت پس از چهار ركعت نماز مستحبی در ماه رمضان اطلاق كردند و از آن پس به هرچهار ركعت نماز یاد شده تراویح گفتند البته مجموعه این نماز را هم كه به ‪ ۲۰‬ركعت می‌رسد تراویح می‌گویند. اكثر اهل سنت در هر شب ‪ ۲۰‬ركعت تراویح می‌خواند كه مجموعا در ماه رمضان ‪ ۶۰۰‬ركعت خوانده می‌شود . این نماز از یك روز قبل از آغاز ماه مبارك و تا شب عید فطر هر شب یك جزء از قرآن كریم در آن خوانده می‌شود. در عربستان سعودی اهمیت ویژه‌ای به برگزاری این نماز داده می‌شود به نحوی كه پس از نماز عشاء تمامی مساجد شهرهای این كشور و همچنین در مسجد الحرام و مسجدالنبی (ص) این نماز برگزار و تا پاسی از شب ادامه می‌یابد. این نماز از نظر هیچ یك از مذاهب اسلامی فرض نیست بلكه از نظر شافعیه و حنفیه و حنابله سنت موكد است و خواندن آن به جماعت نیز سنت می‌باشد ولی از نظر مالكیه مستحب موكد است و جماعت در آن هم مستحب می‌باشد. از نظر شیعه نیز این نمازها مستحب است ولی كلمه تراویح درباره آن به كار برده نمی‌شود.

منبع : خبرگزاری جمهوری اسلامی ـ ایرنا