بازگشت به صف های طولانی

بیش از یک سال از روزهای تغییر ذهنیت ایرانی ها درباره غذای ماشین هایشان می گذرد. سال ها عادت کرده بودیم به افزایش اندک قیمت بنزین در روز چهاردهم فروردین و اندک غرولندی و بعد هم فراموشی. اما بنزین به ناگاه کیمیا شد. بود و نبود و همین ماجرا. از شروع پنجم تیرماه ۱۳۸۶بنزین سهمیه بندی شد. حالا حرف از سهمیه بندی و کارت سوخت و قصه های تکراری سوختن و گم شدن کارت ها گذشته است. به مدد تبلیغات مختلف سرانجام مردم آموختند با کارت به ماشین هایشان غذا بدهند و خبرهای ضد و نقیض میزان سهمیه ها هم دیگر از رونق افتاده است. حرف امروز اما حرف درون است و شلوغی. حتماً شما هم در لحظاتی که از کنار پمپ های بنزین عبور کرده اید با خود اندیشیده اید که این همه ازدحام و طویل بودن صف ها از کجا نشات می گیرد. بنزین که سهمیه بندی است و کسی بیش از آنچه کارتش اجازه می دهد باک ماشین خود را مهمان بنزین نمی کند. آنها هم که راه آزادزنی را پیش گرفته اند هم به یقین بیشتر از روزی یک بار سراغ پمپ ها نمی آیند. پس چرا وضعیت این گونه است؟
● اضطرار تاریخی
آنهایی که کارت سوخت دارند می دانند حتی بعد از پایان هر دوره شارژ کارت ها می توانند از باقی مانده سهمیه شان استفاده کنند اما هستند مراکز و نهادهایی هم که به صورت ماهانه یا دو ماهه کوپن های دریافت سوخت برای کارمندان شان صادر می کنند و اگر این کارمندها بنزین کوپنی خود را مصرف نکنند این سهمیه سوخت باطل می شود. این گونه است که اولین قطعه از پازل شلوغی پمپ های بنزین پیدا می شود. کارکنان دولتی بی محابا خودروهای دولت را می رانند و از سهمیه های ویژه استفاده می کنند. طبیعتاً کمتر کسی حاضر می شود سهمیه رایگان یک خودروی رایگان را از دست بدهد. البته با توجه به تعداد بالای خودروهای دولتی در پایتخت باید این شلوغی را ویژه تهران دانست.
‌● کارت زنی دسته جمعی
قیمت بنزین آزاد لیتری ۴۰۰ تومان است. هر ریال زیر این قیمت یعنی منفعت و همین ماجرا باعث شده هنوز بنزین لیتری ۳۸۰ تومانی تجارت نه چندان زیرزمینی اش را ادامه دهد.وانت ها و تاکسی ها هنوز در رتبه های اول و دوم عرضه بنزین زیر قیمت آزاد قرار دارند. به غیر از چرخه معیوب حاکم بر این نوع تحویل سهمیه به این خودروها حالا تاکسی ها و وانت ها شلوغی صف ها را هم باعث می شوند. شاید به نظر خنده دار باشد اما کافی است در یکی از پمپ های بنزین چند لحظه یی به ماشین ها و راننده ها دقیق شوید. تا قبل از اینکه یک تاکسی یا وانت به جلوی پمپ برسد یکی دو مشتری برای بنزینش پیدا شده است. در واقع باید یکی دیگر از قطعات پازل شلوغی پمپ بنزین ها را به نام وانت ها و تاکسی هایی سند زد که دسته جمعی در پمپ بنزین ها بنزین پخش می کنند و اعتبار بنزینی دارند. آنهایی که در صف هستند به ناچار باید شاهد جابه جایی اعتبار کارت ها و اتلاف وقت خود باشند.
● پمپ تعطیل
از زمان نصب دستگاه های کارت خوان روی پمپ ها مشکلات حتی بیش از پیش گریبان پمپ ها را می گیرد. تا پیش از کارتی شدن سوخت گیری هر پمپی ممکن بود یک یا دوبار در سال دچار نقص و از رده خارج شود اما کارت خوان ها کار را سخت کرده اند و هر چند روز یک بار دچار نقص می شوند. علاوه بر دردسری که نقص این کارت خوان ها ایجاد می کند ماجرای تعمیر آنها هم برای خود حکایتی طولانی دارد. سرویس های پشتیبانی فنی این سیستم ها به علت خرابی مکرر دستگاه ها قادر به حمایت سریع از آنها نیستند و بعد از هر بار خرابی و تماس مسوولان پمپ بنزین یک یا دو روز بعد برای تعمیر مراجعه می کنند. با این اوصاف می توان حدس زد که در یک پمپ بنزین شلوغ با سه یا چهار پمپ وقتی یکی از پمپ ها از رده خارج می شود چه اتفاقی می افتد. البته قرار است سرویس دستگاه های کارت خوانی به وضعیت مطلوبی برسد و اگر دستگاهی خراب شد حداکثر تا پایان وقت اداری روز بعد تعمیر شود.
● حرف آخر، برق
همان طور که ماجراهای دنباله دار بنزین هم کم کم عادی شد، شوک قطعی های برق هم فروکش کرده است. حالا مردم با هر قطعی کمی غر می زنند و بعد هم دو تا چهار ساعت خاموشی را به جان می خرند. یکی از دم دست ترین مشکلات ناشی از قطعی ها را باید در صف های طولانی پمپ های بنزین یافت. هر بار قطعی برق باعث می شود پمپ های بنزین از چرخه خارج شوند، البته نباید فراموش کرد بعضی از پمپ ها به سیستم های تامین برق مجهزند اما این سیستم ها هم به زحمت می توانند برق یک یا دو پمپ را تامین کنند. نتیجه هم همان صف های طولانی است که هر روز شهروندان را آزار می دهد. صف ها یک بار دیگر گریبان مردم را گرفته است. این بار خبری از هجوم مردم مثلاً برای ثبت نام سیم کارت ها یا خرید بلیت های قطار و هواپیما نیست، حرف از بنزینی است که جیره بندی اش هم با صف های طولانی به باک ها می رسد.

منبع : روزنامه اعتماد