زارچ - یزد

منطقه تاریخی زارچ در شمال غربی یزد در یك ناحیه‌ دشتی كویری با آب و هوای معتدل خشك واقع شده است. پیرامون آن را شن‌زاری بنام تل ریگ فرا گرفته است. زبان مردم روستا فارسی است و پیرو مذهب اثنی عشری هستند. بنا به روایتی زارچ از جمله یادگارهای زال زر است. در تاریخ آمده است كه امیر مبارزالدین محمد و فرزندانش، آبادی زارچ را احداث كرده‌اند. آب جوی زارچ در یزد معروف است و از آثار ارسلان خاتون همسر سلطان علاءالدوله كالنجار است.
این منطقه بزرگانی را نیز در خود پرورده است كه از آن جمله می‌توان به لسان‌الحق عبدالوهاب متخلص به محرم را نام برد كه دیوانی در مدح شهدای كربلا دارد.
آثار تاریخی زارچ عبارتند از :
بقعه خواجه خضراله‌آباد، دخمه و آب‌‌انبار اله‌آباد، قلعه‌ تاریخی و بزرگ زارچ، مسجد امیرالمومنین سرده زارچ، آسیاب آبی و آب‌انبار شیر سرچشمه كه زارچ را به یك روستای شگفت‌‌انگیز با ارزش‌های تاریخی، معماری و جهانگردی تبدیل كرده‌‌اند.