سه شنبه, ۲۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 14 May, 2024
مجله ویستا
هنر دشوار فروتنی
هنرِ فروتنی یا فرو ـ تنی چیست؟ بیشک دشوارترین هنر برای بشر است: ماندن و تنیدن (تن- یدن). خود را از پای درمیاندازد تا چیزی فراتر از خود را برپا دارد: حقیقت. از خود میکاهد، چرا که سر به زیر است. در فلسفهی کاستن آرامش است، رهاییست، عرفان و پاکیزگیست. همهی چیزهایی که برای بودناش لازم است از خود دور میکند. خسته و رنجور باشد بهتر است از تسلیم شدن به دنیا. چشماناش از فرط رد و انکارها و کنار نهادن چروک برداشته و نشان تسلیم شدن در آن نقش بسته است: تسلیم به فروکاستن در معبد فروتنی. آسمان را ستایش میکند و از زمین رنجور است ولی خود را خاکی میپندارد و تن به خاک میساید.
سر به زیر و تنهاست. از گرفتار شدناش در جهان (= دنیا) هراسناک است. گرچه ذهن او پر از موارد مختلط است، آرزوهای دور و دراز دروناش را میکاود اما مردماش چنیناش دوست دارند: «او مرد خیر خواه و پاکیزه است». گرفتاریهای درونیاش را مردم نمیبینند ولی خمیدگی قامتاش نشان درستکاری اوست. نگاههای مردم کنجکاوی و هیجان او را کشته است. برای هیچ تصمیمی خطر نمیکند. در نگاه او کسی که با شتاب امورات زندگیاش را میگذراند، دنیاگرا و گناهکار شمرده میشود. اینان کسانیاند که برای یک وجب خاک جان میبازند: چه کسیست که وارونه میبیند؟
فرو- تنان، این به خود خمیدگان و درونی شدگان به ریش همه چیز خندیدهاند. چون خود را پاک یافتهاند. گلههای گوسفندی که گناهشان بسیار از کارهای نیکشان است، که برگهای تاریخ پر از گلههای گناهکار است. آنان که بسی به خود گرویدهاند خوپسندانه گناه تراوش کردهاند و بشریتی را آلودهاند تا دوزخ پاکدامنان گردد. قربانیانی که برای پاکی آنان آفریده شدهاند.
هر حرکتی که گرد و غبار بلند کند، به لعنت ابدی دچار خواهد شد. خموشی و سکوتِ برون، درون را پرغوغا و پرنیرنگ ساخته است.
ذهنی خالی از هر چیز و مشوش. از هیجان نامی میبرد که هرگز تجربهای نداشته است. احترام به بزرگان، محبت و دوستی رنگی خاکستری و کسالت بار از وضعیتهای همیشگی پیش آورده است. یک چارچوب برای همهی دوست داشتنها. یک خط راست برای همهی نیکیها. یک گونه محبت برای همهی انسانهای فرهیخته. رنگهای یکسان و دلمرده از وضعیتهای مشابه. پردههای جهالتی که نگاه به آن سویش گناهی نابخشودنیست: پردهی فلسفهی فروتنی. میوهی ممنوعهای که کنجکاوی انسانها را به رنگی خاکستری بدل میکند. این میوه حسرت یک گاز زدناش را به تصویری عارفانه بدل کرده: حسرتی که داشتناش کیفر دارد ولی تصویرش متعالیست.
گوشهی اتاق از آن کسانیست که بسیار سر به زیراند و فلسفهی زندگیشان خشن. نگاه گناه نخستین انسان است.
هر آن اندازه که نبینید و نشنوید آسودهترید. آرامش در کاسته شدن است. رد و انکار زندگی. خمیدگی سر به شکم نشانهی فروتنیست و گوز پشتاش نشانهی افتخار. آرامش در طبیعت است چون چیزی به چشم نمیآید. به ستارگان نگاه کن که تکان نمیخورند.
خورشید که همیشه بیادعا فروزان است. ماه که آرامش شب را فراهم میآورد. زمین که انسان را در خاکاش خواهد برد: یک وجب خاک. سیارکی به سوی زمین قد خم کرده است. رهایش بگذارید که هر چه خواهد شود. هر چیز نشانهایست برای رها بودن انسان. در مقیاس قارهها و آسمان و کاه کشانها تو رقمی نیستی که ادعایی بکنی. پس خاموش شو که کار دنیا چندان آسان نیست. همهی چیزهایی که برای نگاه کردن و شنیدن لازم است رنگ خاکستری به خود میگیرند.
موسیقی به عوض حماسی بودن باید آرامش دهنده و سوزناک باشد. روانهای بلند باید به شخصیتهای خمیده و شکسته تغییر یابند. شکست خوردن در زندگی نشان این است که ای انسان، خود را آلوده نکن. بنشین لب جوی و گذر عمر ببین. انسان بیتحرک هیچگاه شکست نمیخورد که مردم به ریشاش بخندند.
در چارچوب تنگ قراردادهای آرامش و رهایی همه چیز به سکون و رخوت میانجامد. هر حرکتی در برخورد با قوانین این هنرِ دشوار کم کم به سکون میرسد. هر آهنگ حماسی به سوز و غم بدل میشود. هر نگاه کنجکاوی بیرمق میافتد. مرد فروتن با جاه طلبی و افزون خواهی به مبارزه برمیخیزد. فساد باید برچیده شود حتا به قیمت جان باختن. هر بلندی و پستی با نیک رفتاری و خیرخواهی باید به یکنواختی برسد و انسانهایی فرمانبردار با صدایی ملایم پدید آید.
نگاه از این دشت به ستوه میآید و تنها بلندی خود را میبیند و صوفی میشود. هیچ بلندی او را تشنه نمیکند. نگاههای خسته هم چون شکست خوردگان به همراه عافیت جویی راحت طلبانه به کنج دیوار میخزد و هستی و طبیعت را به شعر خود زمزمه میکند که هیچ بود و عمری تلف کردیم، حقیقت زیر پایمان بود. نخورده سیر گشته و صاحب فضیلتی برتر.
خلیل غلامی
http://khalil-golami.blogfa.com/
http://khalil-golami.blogfa.com/
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران آمریکا مجلس شورای اسلامی رهبر انقلاب قوه قضاییه مجلس صادق زیباکلام شورای نگهبان دولت سیزدهم انتخابات مجلس مجلس دوازدهم انتخابات
تهران هواشناسی پلیس بارش باران شهرداری تهران فضای مجازی قتل سیل حج تمتع سازمان هواشناسی سلامت زلزله
قیمت دلار قیمت خودرو خودرو قیمت طلا سایپا بورس بازار خودرو بانک مرکزی مسکن حقوق بازنشستگان گاز دلار
همایون شجریان نمایشگاه کتاب فردوسی کتاب نمایشگاه کتاب تهران شاهنامه سینمای ایران نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران تلویزیون دفاع مقدس سریال رضا عطاران
دانشگاه تهران تحقیقات و فناوری
اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه فلسطین جنگ غزه حماس روسیه افغانستان ترکیه نوار غزه طوفان الاقصی اوکراین
استقلال فوتبال پرسپولیس فولاد خوزستان لیگ برتر لیگ برتر ایران مهدی طارمی فولاد رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران بازی باشگاه استقلال
هوش مصنوعی اینترنت گوگل تبلیغات شفق قطبی نوآوری ناسا اپل دبی
خواب سلامت روان شیر تجهیزات پزشکی زوال عقل کاهش وزن درمان ناباروری واکسن