چرا ما را از هوای پاک محروم می کنید؟

سال ها است که درباره آلودگی دهشتناک هوای شهر تهران فریاد زده شده و از دولت خواستار توجه به این موضوع حاد شده ایم. آیا دغدغه مرگ انسان ها، بیماری های روانی و عقب افتادگی های ذهنی اطفال که معلول آلودگی هوا و سایر آلودگی های شهر تهران است برای دولتمردان وجود دارد؟
گسترش نارسایی ها و نابسامانی ها نشان می دهد که نزد دولت و سیاست و برنامه ریزی های آن اولویتی برای این چنین مسائل وجود ندارد. برای بیان دلایل روشن این نظر به این موضوع بسنده می کنیم که دولت توجهی به ظرفیت جمعیتی تهران از نظر جغرافیایی ندارد و با ایجاد امکانات و تخصیص بخش عمده یی از سرمایه ملی در تهران روزانه به تخلیه روستاها کمک می کند به طوری که روستا و روستاییان در محاق فراموشی قرار دارند.
نبود توجه به نیازهای روستاها با ترک محیط زندگی و هجوم به شهرها و حاشیه شهرها همراه است. به گزارش رئیس شورای شهر تهران دو و نیم میلیون کپرنشین در حاشیه این شهر ساکنند و برآورد کاملی از این جمعیت در تهران صورت نگرفته است. این تجمع غیرمعقول یکی از علل آلودگی شهر است.
برای حل چنین مسائلی NGOها می توانند نقش برجسته یی را در کنار دولت ایفا کنند. به عنوان مثال NGOها با شناسایی افراد مهاجر به شهرهای بزرگ و اولویت بندی روستاها و شهرستان های فرستنده آنها می توانند لیستی از روستاها را در اختیار دولت قرار دهند به طوری که دولت با قرار دادن سرمایه هایی خاص و تمرکز در این روستاها زمینه را برای بازگشت اهالی فراهم سازد و NGOها با ترغیب این افراد به بازگشت به کاهش تمرکز جمعیت در شهرهای بزرگ کمک کنند. همان طور که گفته شد سیاست برای کاهش هجوم جمعیت به شهرها وجود دارد اما سوال این است که دولت تا چه حد برای این هدف تلاش جدی می کند.
خالی شدن روستاها علاوه بر ایجاد ازدحام و آلودگی در شهرها موجب کویرزایی و از بین رفتن پتانسیل های متفاوت کشور خواهد بود. انتقال کارخانه ها به مناطق دور از شهرها از یک سو ایجاد شغل برای روستاییان و از سوی دیگر پراکنده کردن این مراکز آلودگی را به دنبال خواهد داشت.
آمارها بیانگر مرگ روزانه بیست و هفت نفر از شهروندان تهرانی بر اثر آلودگی است و این آمار روز به روز در حال افزایش است. چنان که به گزارش شهردار تهران سالانه ده هزار نفر از شهروندان تهرانی بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند. ثابت شده است که هوای آلوده باعث بسیاری از کج رفتاری های اجتماعی از جمله بزهکاری است.
تنفس هوای آلوده ضریب هوشی کودکان را کاهش می دهد. جایگزین کردن سرب بنزین خودروها شاید خطرات ناشی از ورود این ماده به سیستم بدنی انسان را کاهش دهد اما مواد افزوده شده کماکان دارای اثرات سرطان زا و کشنده هستند. این انجمن سال ها است پیشنهاداتی برای حل چنین مشکلاتی ارائه داده است. از آن جمله ندادن اجازه عبور به خودروهای تک سرنشین که حدود پنجاه درصد آلودگی را باعث می شوند و طرح زوج و فرد اتومبیل ها که هم اکنون در محدوده یی از شهر تهران در حال اجرا است می تواند طرحی فراگیر و مفید باشد. اکنون که گفته می شود تهران به پارکینگ ماشین ها تبدیل شده چرا باید همچنان روزانه بیش از هزار و چهارصد خودرو شماره شوند؟
چرا بودجه گسترش مترو به جای افزایش، کاهش می یابد؟ به راستی تعریض خیابان ها با قطع درختان منطقی است؟ این طور به نظر می رسد که آمارهای تکان دهنده حاکی از عوارض جبران ناپذیر آلودگی در تهران اعم از انواع عقب افتادگی ها، بیماری های روانی و قلبی و عروقی و حتی مرگ ومیرهای ناشی از این آلودگی مورد توجه و اولویت دولت نیست.
آنچه تحت بررسی قرار می گیرد همواره معلول است در حالی که جویا شدن علت مطمئناً کارسازتر است. تنفس هوای پاک حق هر موجود زنده است. چرا ما را از آن محروم می کنید؟

مه لقا ملاح
موسس جمعیت زنان مبارزه با آلودگی های محیط زیست

منبع : روزنامه اعتماد