پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

زلزله‌های ۱۰۰ سال اخیر


زلزله‌های ۱۰۰ سال اخیر
طی ۱۰۰ سال اخیر، زلزله‌ در مناطق مختلف جهان، جان صدها هزار نفر را گرفته و پیشرفت‌هایی که بشر در زمینه زلزله شناسی کسب کرده، به میزان ناچیزی از شمار قربانیان این فاجعه طبیعی کاسته است پایگاه اینترنتی بخش فارسی بی.بی.سی تاریخچه‌ای از زلزله‌های یکصد سال اخیر جهان ارائه کرده که با استناد به گزارش این پایگاه، روزشماری از آن را می‌آوریم.
● زلزله در ایران
بزرگترین زمین‌لرزه یک‌صد سال اخیر ایران، زلزله استان گیلان بوده که ۲۱ ژوئن ۱۹۹۱ برابر با ۳۱ خرداد ۱۳۶۹ روی داد و در اثر آن حدود ۴۰ هزار نفر کشته شدند.
در زلزله بم نیز که ۲۶ دسامبر ۲۰۰۳ برابر ۵ دی ۱۳۸۲ روی داد نزدیک به ۳۰ هزار نفر کشته شدند. در این زمین لرزه همچنین تقریبا تمام ارگ تاریخی بم ویران شد.
در زمین‌لرزه ۲۲ فوریه ۲۰۰۵ برابر با ۳ اسفند ۱۳۸۳ نیز که به بزرگی ۴/۶ درجه به مقیاس ریشتر در منطقه‌ای دور افتاده در نزدیکی شهر زرند در استان کرمان روی داد، صدها نفر کشته‌شدند.
در ماه می ۱۹۹۷ نیز بیش از هزار و ۶۰۰ نفر در بیرجند در شرق ایران در اثر وقوع زلزله ای به بزرگی ۱/۷ درجه در مقیاس ریشتر، کشته شدند.
زمین لرزه طبس نیز که ماه سپامبر ۱۹۷۸ برابر با شهریور ۱۳۵۶ در شمال شرق ایران روی داد، هزاران کشته بر جای گذاشت.
زلزله سپتامبر ۱۹۶۲ در منطقه بوئین زهرا در نزدیکی قزوین در ایران بیش از ۲۰ هزار کشته داشت.
● زلزله در جهان:
بزرگترین زمین‌لرزه در جهان، زلزله‌ای بود که در آبهای اقیانوس هند روی داد و سونامی یا تسونامی نام گرفت. در اثر این زمین‌لرزه که ۲۶ دسامبر ۲۰۰۴ برابر با ۵ دی ۱۳۸۳، به بزرگی ۹ درجه در مقیاس ریشتر روی داد، امواجی عظیم سواحل بسیاری از کشورهای آسیایی مجاور اقیانوس هند را درنوردید و به کشته شدن صدها هزار نفر و ناپدید شدن افراد بسیاری انجامید.
زمین‌لرزه ۲۸ مارس ۲۰۰۵ که به بزرگی ۷/۸ درجه در مقیاس ریشتر سواحل جزیره نیاس در اندونزی واقع در غرب سوماترا را لرزاند، حدود ۱۳۰۰ نفر کشته شدند.
ـ ۲۴ فوریه ۲۰۰۴: در اثر وقوع زمین لرزه در شهرهای مدیترانه‌ای کشور مراکش، دست کم ۵۰۰ نفر کشته شدند. الجزایر شاهد شدیدترین زلزله در بیش از دو دهه تاریخ خود بود. وقوع زلزله در ۲۱ مه ۲۰۰۳ در این کشور ۲۰۰۰ کشته و بیش از ۸۰۰۰ مجروح بر جای گذاشت. ۱
ـ مه ۲۰۰۳: در اثر زمین لرزه در منطقه جنوب شرق ترکیه، بیش از ۱۶۰ نفر از جمله ۸۳ کودک در یک خوابگاه کشته شدند.
ـ ۲۴ فوریه ۲۰۰۳: زمین لرزه در منطقه شین جیانگ در غرب چین به کشته شدن بیش از ۲۶۰ نفر و تخریب حدود ۱۰ هزار خانه منجر شد.
ـ ۳۱ اکتبر ۲۰۰۲: زلزله، تمامی شاگردان یک کلاس درس را در دهکده ای در جنوب ایتالیا به کام مرگ فرستاد. در این زمین‌لرزه ساختمان مدرسه در اثر زلزله بر سر کودکان فرو ریخت.
بزرگترین زمین‌لرزه هند نیز در ۲۶ ژانویه ۲۰۰۱ روی داد. این زمین‌لرزه‌ که به بزرگی ۹/۷ درجه در مقیاس ریشتر بود، بخش اعظم ایالت گوجرات در شمال غرب هند را نابود کرد و ۲۰ هزار کشته برجای گذاشت. در اثر این زلزله، بیش از یک میلیون نفر بی خانمان شدند. شهرهای بوج و احمدآباد متحمل سنگین ترین خسارات ناشی از این زلزله شدند. ۱۲
ـ نوامبر ۱۹۹۹: در اثر وقوع زلزله ای به قدرت ۲/۷ در مقیاس ریشتر در شهر "دوچه" در شمال غرب ترکیه، حدود ۴۰۰ نفر جان باختند.
ـ ۲۱سپتامبر ۱۹۹۹: زلزله ای به بزرگی ۶/۷ درجه در مقیاس ریشتر در تایوان رخ داد و حدود دوهزار و ۵۰۰ نفر را به کام مرگ فرستاد. تمامی شهرهای این جزیره در اثر زلزله خسارت دیدند.
ـ ۱۷ اوت ۱۹۹۹: زلزله ای به بزرگی ۴/۷ درجه در مقیاس ریشتر شهرهای "ازمیت" و "استانبول" ترکیه را به لرزه درآورد و بیش از ۱۷ هزار کشته بر جای گذاشت. ۳۰
ـ مه ۱۹۹۸: وقوع زمین شدید در شمال افغانستان به کشته شدن بیش از چهار هزار نفر منجر شد.
ـ ۲۷ مه ۱۹۹۵: جزیره دورافتاده ساخالین در روسیه صحنه وقوع یک زلزله شدید به بزرگی ۵/۷ درجه در مقیاس ریشتر بود که یک هزار و ۹۸۹ روس در اثر آن کشته شدند.
ـ ۱۷ ژانویه ۱۹۹۵: زلزله در شهر کوبه ژاپن که کشوری زلزله‌خیز است و این امر در آنجا امری عادی محسوب می‌شود به کشته شدن ۶ هزار و ۴۳۰ نفر منجر شد.
ـ ۳۰ سپتامبر سال ۱۹۹۳: در اثر وقوع زلزله در غرب و جنوب هند، حدود ۱۰ هزار نفر کشته شدند.
ـ ۷ دسامبر ۱۹۸۸: زلزله ای به بزرگی ۹/۶ درجه در مقیاس ریشتر مناطق شمال غرب جمهوری ارمنستان را به لزره درآورد و ۲۵ هزار کشته بر جای گذاشت.
ـ ۱۹ سپتامبر ۱۹۸۵: مکزیکوسیتی، پایتخت مکزیک، شاهد زلزله ای شدیدی بود که ساختمان ها را با خاک یکسان کرد و بیش از ۱۰ هزار کشته بر جای گذاشت.
ـ ۲۸ ژوئیه ۱۹۷۶: در شهر تانگشان چین زلزله ای رخ داد که شهر را به ویرانه ای تبدیل کرد و جان دست کم ۲۵۰ هزار نفر را گرفت.
ـ ۲۳ دسامبر ۱۹۷۲: در شهر "ماناگوآ"، پایتخت نیکاراگوئه زلزله ای به بزرگی ۵/۶ درجه در مقیاس ریشتر رخ داد و تا ۱۰ هزار نفر را به کام مرگ فرستاد. ساختمان های بلندی که بدون رعایت اصول ایمنی ساخته شده و به راحتی فروریختند، عامل فاجعه ای خوانده شد که آغازگر آن زلزله بود.
ـ ۳۱ مه ۱۹۷۰: زمین‌لرزه رشته‌کوه‌های "آند" در کشور پرو، باعث رانش زمین شد، شهر یونگی را مدفون کرد و ۶۶ هزار را به کام مرگ فرستاد.
ـ ۲۶ ژوئیه ۱۹۶۳: زلزله ای به بزرگی ۹/۶ درجه در مقیاس ریشتر شهر "اسکوپیه"، مرکز مقدونیه را به لرزه درآورد و یک هزار نفر را کشت.
ـ ۲۲ مه ۱۹۶۰: شدیدترین زلزله ای که تاکنون در جهان ثبت شده به بزرگی ۵/۹ درجه در مقیاس ریشتر کشور شیلی را ویران کرد.
بزرگترین زمین‌لرزه یکصد سال اخیر ژاپن نیز اول سپتامبر ۱۹۲۳ در توکیو روی داد و به کشته شدن ۱۴۲ هزار و ۸۰۰ نفر منجر شد.
ـ ۱۸ آوریل ۱۹۰۶: در سانفرانسیسکو، یک رشته زمین‌لرزه‌های شدید به وقوع پیوست که تا یک دقیقه ادامه یافت. در پی وقوع این زمین لرزه، بین ۷۰۰ تا ۳۰۰۰ نفر یا در اثر فرو ریختن ساختمان ها و یا بروز حریق کشته شدند.