وبلاگ در دنیای کتابداری: موقعیت ها و کاربردها

● چکیده
کتابداران به عنوان متخصصان اطلاعاتی برای به روز ماندن و رشد حرفه ای خود،لازم است در جریان تازه ترین پیشرفتها و فن آوری های مرتبط با علوم کتابداری و اطلاع رسانی قرار گیرند،از این رو وبلاگ که پدیده ای جدید در این حوزه است می تواند توانایی های حرفه ای این رشته را ارتقاء بخشد،شبکه ای از کتابخانه های بدون مرز ایجاد کند و مجراهای دسترسی به اطلاعات را افزایش دهد.در این مقاله،ضمن معرفی وبلاگ،تاریخچه وبلاگ در ایران و جهان،سرویس دهنده های وبلاگ،یک برداشت کلی از وبلاگ در دنیای کتابداری و اطلاع رسانی ارائه شده و سپس کاربردهای وبلاگ در کتابخانه بررسی شده است.در پایان چند پیشنهاد به عنوان راهکار برای فراگیر کردن پدیده وبلاگ در دنیای کتابداری ارائه شده است.
● مقدمه
اینترنت پدیده شگفت انگیز عصر حاضر،لحظه به لحظه در حال گسترش است و هر روز شگفتی تازه ای خلق می کند و با معرفی رسانه های جدید راه را برای اطلاع رسانی وسیعتر و سریعتر هموار می سازد.یکی از رخدادهایی که اخیرا در دنیای جادویی اینترنت غوغایی به پا کرده،ظهور وبلاگ[۱] است، این پدیده آنقدر بدیع،جذاب و تاثیر گذار است که توجه بسیاری از افراد و اقشار مختلف جامعه را به خود جلب نموده است.وبلاگ از آن جهت برای کتابداران مهم است که بر خلاف دیگر فن آوری ها، نیازی به تخصص در دیگر حوزه ها ندارد و کتابداران با هر میزان آگاهی از اینترنت و رایانه می توانند نویسنده وبلاگ باشند و از آن برای معرفی منابع و خدمات کتابخانه خود استفاده نمایند.در این مقاله پدیده وبلاگ و کاربردهای آن در دنیای کتابداری و اطلاع رسانی بررسی شده است.
● واژه وبلاگ
وبلاگ از دو کلمه «وب»و«لاگ»تشکیل شده و به معنی«ثبت روزانه وقایع در وب»و«به اشتراک گذاشتن وب»می باشد(یعسوبی،۱۳۸۳)یعنی فضایی که در آن هر یک از کاربران اینترنت می توانند به صورت پیوسته[۲]اطلاعات،افکار،عقاید،یادداشت های شخصی، مقالات و عکس خود را به اشتراک بگذارند(بهبهانی،۱۳۸۲)
● وبلاگ چیست؟
از وبلاگ تعریف های مختلفی ارائه کرده اند،اما شاید ساده ترین تعریفی که بتوان از وبلاگ ارائه داد بدین صورت باشد:
«وبلاگ،سایت اینترنتی است که توسط مردم معمولی مثل من و شما راه اندازی می شود و آنها داستان، شعر،قطعه ادبی،عکس و یا مطالبی شبیه سایر وب سایتها را به وبلاگ خودشان پست می کنند.» به عبارت دیگر،وبلاگ محیطی در وب است که به شما اجازه می دهدافکار،عقاید اشعار،داستانها،مقالات و کلا آنچه را که دوست دارید دیگران بخوانند،در اینترنت منتشر کنید.معمولا نوشته های یک وبلاگ نویس،برگرفته از ذهنیات او پیرامون مسائل مورد علاقه اش است بدون اینکه نوشته ها به طور کامل بررسی شده باشد.وبلاگ نویسان حرفه ای هر چه که به ذهنشان می آید،بدون اینکه روی کاغذ بیاورند در وبلاگ خود می نویسند و وقت خود را صرف ویرایش آن نمی کنند.(یعسوبی،۱۳۸۳)
در ضمن وبلاگها،اطلاعات دسته بندی شده و قابل جستجو را برای گروه زیادی از کاربران قابل دسترس می سازند و در واقع نوعی اجتماع اطلاعاتی فراهم می کنند،در وبلاگ مکانی برای درج نظرات خوانندگان نیز تعبیه شده که می تواند در ارزیابی نوشته ها و یا آمارگیری راجع به یک مسئله به وبلاگ نویسان کمک کند.(carver , ۲۰۰۳)وبلاگ اغلب و نه همیشه،توسط یک فرد اداره می شود و او نوشته های خود را در فواصل زمانی مختلف روی وبلاگ منتشر می نماید،که این زمان نوشتن در وبلاگ می تواند بسیار متغیر باشد:از چند بار در یک روز یا یک بار در روز گرفته تا یک بار در هفته و شاید هم دیرتر(Gyford ,۲۰۰۳).
‌●وبلاگر کیست؟
به عمل ایجاد و روز آمد کردن یک وبلاگ،وبلاگینگ [۳] یا بلاگینگ[۴]،دارنده و روز آمده کننده وبلاگ را وبلاگر[۵] یا بلاگر[۶] می نامند.(Adelaide , ۲۰۰۳)
بلاگرها افرادی هستند که مرتبا در وب به جستجو پرداخته و از سایت های مختلف اطلاعات جدید کسب کرده و در وبلاگ خود یادداشت می کنند و یا در سطح گسترده تر،اطلاعات عمومی کسب کرده از داخل و خارج وب را در وبلاگ خود ثبت می کنند.به عبارت دیگر بلاگرها،همانند صیادانی هستند که در شکارگاه اینترنت به جستجوی شکار جدید و گردآوری اطلاعات می پردازند.
خانم«Meg pikard»وبلاگ نویس انگلیسی و یکی از برندگان جایزه بهترین وبلاگ سال است.در پاسخ به سئوال خبرنگاری که پرسید،جاذبه وبلاگ نویسی را در چه می بینی؟ گفت:«در حال حاضر تجربیات و اطلاعات من پیرامون وب نسبت به چند سال پیش خیلی بیشتر شده و آنرا مدیون وبلاگ نویسی هستیم.داشتن وبلاگی که خود را مجاب به به روز نمودن روزانه آن کرده ام راهی جالب را برای آشنایی با سایتهای جدید،تکنولوژی، روشهای نوین ارتباطات،خاطرات و هزاران سوژه دیگر در پیش روی من قرار داده است. خصوصا نظرات دیگران نسبت به نوشته هایم در بالا بردن دانشم کمک زیادی به من کرده است،من به دنبال یک شخصیت وبی نمی گردم.سایت من تنها محل خوشگذرانی من است مثل زمانی که با دوستانم به کلوپ می روم اما به شکل دیجیتالی آن و من سایتم را برای کنجکاوی خودم حفظ خواهم کرد،زیرا آنجا محل فکر کردن من است.
● واژه معادل وبلاگ
طبق یک نظرسنجی که در یکی از وبلاگ های فارسی به عمل آمد،واژه معادل فارسی «تارنگاشت»بیشترین رای را در بین سایر واژه های پیشنهادی ارائه شده به خود اختصاص داد و برای وبلاگ نویسی واژه«تارنگاری»و برای بلاگر واژه«تارنگار»در نظر گرفته شد.اما هنوز فرهنگستان واژه مشخصی را برای آن در نظر نگرفته است.(یعسوبی،۱۳۸۳)
● تاریخچه وبلاگ نویسی در جهان
در مورد اینکه چه کسی اولین وبلاگ را ایجاد کرده است بحث وجود دارد و به جرات می توان درباره آن اظهار نظر کرد،اما اکثر بلاگرها معتقدند که اولین وب سایت با آدرس«http://info.cern.ch»که توسط برنرزلی[۷] (یکی از مخترعان وب)در سال۱۹۹۲ ایجاد شده،در واقع اولین وبلاگ است و در این صفحه برنرزلی به همه سایت های جدید که بصورت پیوسته در می آمدند اشاره می کرد.(winer , ۲۰۰۲) گفته می شود که اولین صفحه وبلاگ مانند با اظهار نظرهای شخصی و پیوندها،در سال ۱۹۹۳ توسط اندریسن[۸]ایجاد شده است.(بینش،۱۳۸۵)در مورد نام وبلاگ و اینکه واژه وبلاگ را اولین بار«یورن بارگر» [۹] در دسامبر۱۹۹۷ به کار برده است اتفاق نظر کامل جود دارد.تا ژوئیه۱۹۹۹ افزایش وبلاگها به نحو یکنواختی ادامه داشت و تعداد وبلاگهای اینترنتی بسیار اندک بود.اما زمانی که سروکله پیتاس[۱۰] (اولین ابزار رایگان وبلاگ نویسی- در ژوئیه۱۹۹۹)پیدا شده ناگهان صدها وبلاگ ساخته شد.در آگوست همان سال شرکت«پیرا» [۱۱] نیز بلاگر را که هنوز پر استفاده ترین ابزار وبلاگ نویسی است عرضه کرد،با سهولتی که این ابزارها ایجاد کردند موج وبلاگ نویسی به نحو سرسام آوری بالا گرفت(کرمی،۱۳۸۵) به طوری که سال۱۹۹۹ را اوج شکوفایی وبلاگها نامیدند.زیرا قبل از ایجاد ابزارهای تولید وبلاگ،وبلاگها توسط افرادی تهیه می شدند که با زبانHTML کــه برای طراحی وب به کار می رفت آشنا بودند،اما ظهور بلاگر و سایر نرم افزارهای رایگان تولید وبلاگ،این امکان را فراهم ساختند که هر فردی بتواند حتی بدون داشتن دانش گسترده فنی و تخصصی در زمینه رایانه و زبان برنامه نویسی با داشتن حداقل پیش زمینه در این مورد به ایجاد یک وبلاگ و روزآمد سازی و نگهداری آن بپردازند و ظهور همین ابزارها و نرم افزارها بود که سبب انفجار در تولید وبلاگها گردید.(Blood,۲۰۰۰)
● تاریخچه وبلاگ نویسی در ایران
وبلاگ نویسی در ایران عمر درازی ندارد،از عمر وبلاگ نویسی در ایران حدود۵سالی است که می گذرد.وبلاگ نویسی از سال۱۳۸۰ در ایران شروع به رشد نمود،اما از آن تاریخ تا کنون رشد فزاینده ای داشته و روز به روز به علاقه مندان آن افزوده می شود. (یعسوبی،۱۳۸۳)
اولین وبلاگ نویس ایرانی،سلمان جریری دانشجوی دانشگاه شریف است که وبلاگ خود را در ۱۶ شهریور ۱۳۸۰ به راه انداخت،او با وبلاگ ساده و بی سروصدای خود،نخستین وبلاگ نویس ایرانی است که البته وبلاگ او به دلیل عدم علاقه وی به موضوعات عمومی و توجه ویژه اش به مسائل تخصصی فناوری کمتر مورد توجه قرار گرفت.دو ماه بعد یعنی در ۱۴ آبان۱۳۸۰،حسین درخشان وبلاگی با نام«خود بزرگ بینی»را راه انداخت که بعدها به نام «سردبیر:خودم»تغییر نام یافت.
به تدریج تعداد بیشتری از افراد شروع به راه اندازی وبلاگ های شخصی کردند،در خرداد ۱۳۸۱نخستین سرور راه انداز بلاگ فارسی آغاز به کار کرد و این سرور پرشین بــلــاگ[۱۲] نامیده شد.قبل از راه اندازی پرشین بلاگ،بلاگر بی تردید محبوب ترین سرویس دهنده وبلاگ در بین ایرانیان وبلاگ نویس بود اما بعد از راه اندازی پرشین بلاگ،این سرویس فارسی محبوبیت خاصی پیدا کرد.(بینش،۱۳۸۵)
● تفاوت وب سایت و وبلاگ
▪ مهمترین تفاوتهای وبلاگ و وب سایت عبارتند از:
ـ ایجاد یک وبلاگ به تخصص و دانش خاصی نیاز ندارد و این مهمترین تفاوت وبلاگ و وب سایت به حساب می آید،همین امر باعث شده است که افراد زیادی به وبلاگ نویسی روی آورند.
ـ وبلاگ ها پویاتر از وب سایت می باشند.اکثر وب سایت ها ماهیتی ایستا و ساکن دارند و معمولا به سرعت تغییر نمی کنند یا اگر تغییر کنند بخش کوچکی از آنها تغییر می کند (به استثنای سایت های خبری)در حالی که اگر پس از ۱۰ روز به یک وبلاگ فعال مراجعه کنید اثری از نوشته های قبلی نمی بینید.(محمدی فرد،۱۳۸۵)
ـ تازه ترین مطلب در وبلاگ همیشه در بالا قرار دارد و مطالب کهنه به تدریج وارد آرشیو وبلاگ می شوند،در حالی که در وب سایت،مطلب جدیدی که به سایت اضافه می شود بسته به نظر پدید آورنده سایت در همه نقاط سایت می تواند قرار گیرد. (Golds borough , ۲۰۰۳)
ـ واحد وبلاگ،پست و واحد وب سایت صفحه می باشد.وبلاگ مجموعه ای از مدخل ها (پست ها)است که برعکس ترتیب تاریخی آورده می شوند.یعنی جدیدترین مدخل در بالای صفحه و مدخل های قدیمی در پایین صفحه قرار می گیرند،اما وب سایتها مجموعه ای ازصفحات می باشندکه ازطریق وب جهان گستر دردسترس قرار می گیرند.(بینش،۱۳۸۵)
● سرویس دهنده های وبلاگ
سرویس دهنده های وبلاگ،وب سایت هایی هستند که به وسیله آنها می توان به ایجاد و مدیریت وبلاگ اقدام نمود.امروزه دیگر لازم نیست که یک کاربر برای داشتن یک وبلاگ ساده،زبان برنامه نویسی HTML بداند،بلکه با ثبت نام در یکی از سایت های ارائه دهنده وبلاگ می تواند برای خود یک وبلاگ ایجاد کند.
تعدادی از سایت های ارائه دهنده وبلاگ عبارتند از:
۱) http://www.pitas.com/
۲) http://www.blogger.com/
۳) http://www.Grymatter.com/
۴) http://www.live Journal.com/
از میان این سایت ها«pitas»قدیمترین و«blogger»مشهورترین سایت های ارائه دهنده وبلاگ می باشند که بر فراهم آوری رایگان وبلاگ تکیه دارند.(اصنافی،۱۳۸۵)
ایجاد وبلاگ در سایت های غیر ایرانی برای ایرانیان با مشکلاتی از قبیل فونت فارسی و همچنین تاریخ شمسی همراه است اما سایت های ایرانی ارائه دهنده وبلاگ نیز وجود دارند که این مشکلات را مرتفع ساخته و با ایجاد الگوهای متنوع محیط دلپذیری را جهت ساختن یک وبلاگ به ساده ترین روش ممکن و عدم پرداخت هزینه مهیا نموده اند،این سایت ها عبارتند از:
۱) http://www.persianblog.com/
۲) http://www.blogfa.com/
۳) http://www.blogsky.com/
۴) http://www.takblog.com/
از میان سایت های فوق،«persianblog»دارای محبوبیت بیشتری است(اکبرپور،۱۳۸۲) زیرا اولین سرویس دهنده وبلاگ برای فارسی زبانان است که توسعه قابل توجهی داشته و روز به روز به دامنه کاربران آن اضافه می گردد.
● وبلاگ در دنیای کتابداری و اطلاع رسانی
کتابداران به عنوان متخصصان اطلاعاتی،برای رسیدن به پیشرفت های حرفه ای باید دانش خود را به روز کنند و در جریان تازه ترین رویدادها در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی قرار گیرند(اصنافی،۱۳۸۵)از این رو وبلاگ که پدیده ای جدید در این حوزه است می تواند توانایی های حرفه ای این رشته را ارتقاء بخشد.بنابراین وبلاگها سریع جای خود را در کتابخانه ها پیدا کردند و کتابداران از جمله اولین افرادی بودند که از این پدیده جدید استقبال نموده و از آن برای انتشار عقاید،افکار و اطلاعات خود به روش های مختلف استفاده کردند.بلیندا ویور[۱۳] نویسنده خبرنامه«Incite»در انجمن کتابداری و اطلاع رسانی استرالیا می گوید:«هر چه بیشتر از وبلاگ استفاده می کنیم بیشتر به این نتیجه می رسیم که وبلاگ شکل مناسبی برای آگاهی رسانی جاری است.»
پائولاجی.هین[۱۴]می گوید:«وبلاگ ها برای کتابداران پدیده ای طبیعی هستند.»تعدادی از کتابداران به سرعت وبلاگها را به عنوان منابع مهم عقاید،اطلاعات،تفریح و سرگرمی شناخته اند مدارس و انجمن های کتابداری نیز وبلاگهایی برای اعضاء خود تهیه کرده اند و
کتابداران و دانشجویان رشته کتابداری و اطلاع رسانی هم در ایجاد وبلاگ های شخصی فعال اند.(کرمی،۱۳۸۵)
هر چند هنوز بطور دقیق معلوم نیست که چند وبلاگ کتابداری وجود دارد اما مفهوم وبلاگ و استفاده از آن در کتابخانه ها در حال گسترش است و برخی کتابخانه ها در وب سایت،وبلاگ هایی را ضمیمه کرده اند همانند لایبلاگ[۱۵]در کتابخانه عمومی ردوودسیتی[۱۶] کالیفرنیا و وبلاگ در کتابخانه عمومی گلن ویو[۱۷]در ایلینویز[۱۸]● کاربرد وبلاگ در کتابخانه
وبلاگ وسیله ای برای تطبیق مراجعان کتابخانه با منابع کتابخانه ای است و وبلاگها می توانند شبکه ای از کتابخانه های بدون مرز ایجاد کنند و مجراهای دسترسی به اطلاعات را افزایش دهند.در وبلاگ کتابخانه ای،باید نیاز کار بر شناسایی و به زبانی که برای مخاطب ملموس تر است با وی صحبت شود.(اصنافی،۱۳۸۵)
موارد استفاده از وبلاگ در کتابخانه ها عبارتند از:
▪ روز آمد نگه داشتن وب سایت کتابخانه. کتابخانه ها به کمک وبلاگ می توانند وب سایت خود را مرتب روز آمد نمایند،زیرا برای روز آمد سازی وب سایت می بایست کدهایHTML را تغییر داد اما با استفاده از وبلاگ و بدون نیاز به دانستن زبانHTML ، می توان اطلاعات روز آمد را در اختیار کاربران قرار داد.
▪ تبلیغ خدمات کتابخان. کتابخانه ها می توانند به عنوان خدمات آگاهی رسانی جاری،اطلاعات جدید مربوط به کتابخانه را از طریق وبلاگ در اختیار کاربران قرار دهند،در این راستا کتابداران می توانند کاربران را از تغییرات خط و مشی کتابخانه،سفارشات جدید،منابع جدیدی که در اختیار کتابخانه قرار گرفته است و به طور کلی فراهم آوری های کتابخانه آگاه سازند و در واقع تازه ها و رویدادهای کتابخانه را از راه دور در اختیار جویندگان اطلاعات قرار دهند.
▪ اطلاع رسانی درباره اخبار رو. کتابخانه ها علاوه بر اینکه می توانند تازه های کتابخانه را توسط وبلاگ به اطلاع کاربران برسانند،این امکان را دارند که توسط وبلاگ خود اخبار داغ روز را نیز بیان کرده و پیوندهایی را به سایر سایت ها و منابعی که دارای اطلاعات در آن زمینه می باشند ایجاد نمایند.علاوه بر این کتابخانه هایی که در یک سازمان مادر قرار دارند می توانند اخبار سازمان مادر را نیز در وبلاگ خود بگنجانند.(برای مثال آگهی های کار برای جویندگان شغل)
▪ معرفی منابع جدید. کتابخانه ها و کتابداران می توانند از طریق وبلاگ خود،سایت ها و منابع جالب و مفید را که بعید است کاربران از آنها آگاهی داشته باشند،معرفی نمایند.
▪ همکاری و مشارکت در بین کتابداران. کتابداران می توانند از وبلاگها بعنوان وسیله ای برای با خبر شدن از تازه ترین پیشرفت ها و جریانات در زمینه رشته تخصصی استفاده نمایند و به بحث و تبادل نظر در مورد مسائل رشته خود بپردازند.بنابراین کتابداران در سراسر جهان می توانند از ایده ها و نظرات یکدیگر مطلع شوند و با همفکری گروهی و بحث درباره مسائل مختلف،راه را برای حل مشکلات هموار سازند.
▪ کمک به خدمات مرجع مجازی. وبلاگها می توانند در جهت خدمات مرجع مجازی یاری رسان باشند،در صورت استفاده از وبلاگها،زمانی که یک سوال توسط یک کاربر مطرح می شود،افراد زیادی می توانند به آن سوال پاسخ داده و نظر خود را بیان نموده و فرد پرسش گر را راهنمایی نمایند.
▪ تشکیل گروههای بحث. کتابخانه ها می توانند با استفاده از وبلاگ خود گروههای بحث تشکیل دهند.برای مثال بحث کتاب و در اینجاست که کتابداران می توانند مهارت خود را به عنوان متخصص نشان دهند.
▪ بیان موضوعات مورد علاقه توسط کاربران. کاربران می توانند با شرکت،بحث و اظهار نظر در وبلاگ کتابخانه،موضوعات مورد علاقه خود را بیان نموده تا کتابخانه در صورت اجازه دادن خط و مشی خود،در زمینه های مورد نظر اقدام نمایند.در غیر این صورت نیز،کتابخانه قادر خواهد بود که کاربران را قانع نماید به چه علتی قادر به فراهم آوری منابع مورد علاقه آنها نمی باشد.
▪ صرفه جویی در زمان. با توجه به مطالب فوق،وبلاگها می توانند نقش موثری در صرفه جویی در وقت کاربران داشته باشند.زمانی که در وبلاگ کتابخانه اطلاعات مربوط به موضوعات همراه با پیوند به سایر سایت ها و منابع ارائه می گردد،کاربران می توانند در مدت زمان اندکی به منابع مورد نیاز خود دسترسی یافته و بنابراین وبلاگها می توانند در دنیای پر تراکم اطلاعات نقش فیلتر(پالاینده)را داشته باشند.
▪ بهبود نظر. استفاده از وبلاگ و ایجاد آن،تاثیری غیر مستقیم بر تصویر کتابداران و کتابخانه ها می گذارد،چرا که استفاده از وبلاگ بر این مساله دلالت دارد که کتابخانه ها و کتابداران همگام با پیشرفت های فناوری پیش می روند.(Adelaide , ۲۰۰۳)
● وبلاگ های کتابداری و اطلاع رسانی
متاسفانه هنوز هیچ راهنما یا منبع مستندی برای معرفی وبلاگهای کتابداری و اطلاع رسانی وجود ندارد و بنابراین نمی توان تعداد وبلاگهای کتابداری را مشخص کرد،اما پیتر اسکات در وبلاگ«Library weblogs»از ۳۵۵ وبلاگ کتابداری نام برده و همچنین راهنمای معتبر اینترنتیDMOZ در زیر فهرست راهنمای وبلاگهای کتابداری و اطلاع رسانی۱۴۶وبلاگ را معرفی کرده است.از دیگر راهنماهای غیر رسمی می توان از وبلاگ «Blogwithout library. net»نام برد که۴۰۳ وبلاگ کتابخانه ای را لیست نموده است.(کرمی،۱۳۸۵)از آنجایی که امروزه وبلاگهای کتابداری و اطلاع رسانی،افزایش چشمگیری در شبکه اینترنت داشته و به حوزه های موضوعی مختلفی تقسیم شده اند، مطمئنا تعداد وبلاگهای کتابداری و اطلاع رسانی بسیار بیشتر از این تعداد می باشد.
● معرفی چند وبلاگ کتابداری و اطلاع رسانی خارجی
▪ .http//www.libdex.com/weblogs.htm/
این وبلاگ،تحت عنوانLibrary weblogs سیاهه ای از کشورها را به همراه وبلاگ هایی در زمینه کتابداری و اطلاع رسانی لیست نموده است.
▪ .http://www.blog without a library . net
این وبلاگ مربوط به حوزه کتابداری و اطلاع رسانی می باشد و مطالبی را در مورد کاربرد وبلاگ در کتابخانه ارائه می کند.(محمدی فرد،۱۳۸۵)
▪ .http://www.catalogblog.blogspot.com
این وبلاگ در زمینه فهرست نویسی،رده بندی،سر عنوانهای موضوعی،ابزارهای مارک و ... فعالیت می کند و پیوندهای مناسبی را به دیگر وب سایتها و وبلاگهای کتابداری و اطلاع رسانی ارائه می کند.(fichter , ۲۰۰۳)
▪ .http://www.bloglibrarystuff . net/
این وبلاگ یکی از فعال ترین وبلاگ های کتابداری و اطلاع رسانی می باشد که منابعی را
جهت روز آمد نگه داشتن دانش کتابداران و توسعه حرفه کتابداری و اطلاع رسانی فراهم می نماید.
▪ .http://www.newpages . com/weblog/default.htm
این وبلاگ یک راهنما برای کتابها و مجلات جدید است و همچنین اخبار تازه را درباره ناشران،کتابفروشان،کتابداران،خوانندگان و نویسندگان ارائه می کند.
● معرفی چند وبلاگ کتابداری و اطلاع رسانی داخلی
▪ .http:// www.payannameh . persianblog . com
این وبلاگ چکیده پایان نامه های علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید چمران اهواز را پوشش می دهد و هدف آن اطلاع رسانی در حوزه علوم کتابداری می باشد. (محمدی فرد،۱۳۸۵)
▪ .http://www.etelarsan. persianblog . com
این وبلاگ با نام«کتابداران در غربت می میرند»وبلاگ انجمن علمی دانشگاه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شیراز است.(کرمی،۱۳۸۵)
▪ .http://www.librarian . mihanblog . com
این وبلاگ،وبلاگ گروهی کتابداران ایران است که با همکاری کتابداران وبلاگ نویس ایرانی جهت اطلاع رسانی در زمینه های مختلف علوم کتابداری و اطلاع رسانی تهیه شده است.
▪ .http://www.liblog.blogfa.com
یک وبلاگ حرفه ای در زمینه کتابداری می باشد که با نام«وبلاگ کتابداری»در حوزه وبلاگ و وبلاگ نویسی در علوم کتابداری و اطلاع رسانی فعالیت می کند.
▪ .http://www.Asnafi . persianblog . com
این وبلاگ با نام«کتابداران فردا»تمام جنبه های کتابداری و اطلاع رسانی را زیر نظر دارد و مخصوص تمام کتابداران است.هدف این وبلاگ پوشش همه جانبه جنبه های مختلف علوم کتابداری و اطلاع رسانی از لحاظ خبر رسانی،انعکاس اطلاعات علمی و مطرح کردن مسائل انتقادی است.(بینش،۱۳۸۴)
● نتیجه گیری
در پایان چنین می توان نتیجه گرفت که کتابداران،اطلاع رسانان و کتابخانه ها با توجه به عملکرد و نقش شان در یک جامعه اطلاعاتی جزء سازمان ها و افرادی هستند که به بهره برداری از پدیده وبلاگ بسیار نیازمند می باشند.و با وجود اینکه وبلاگهای متعددی توسط کتابداران ساخته شده و پژوهشها و پایان نامه هایی در این رابطه انجام گرفته است اما متاسفانه هنوز تعداد کمی از کتابخانه ها و کتابداران از پدیده وبلاگ نویسی استقبال کرده اند.به همین دلیل کتابداران باید با مطالعه و مشارکت در تهیه وبلاگ سطح آگاهی علمی و تخصصی خود را افزایش دهند. از آنجایی که کتابداران به عنوان متخصصان اطلاعاتی باید دانش خود را همگام با پیشرفت های فن آوری به روز نگه دارند،در پایان چند پیشنهاد بعنوان راهکار برای فراگیر کردن پدیده وبلاگ نویسی در دنیای کتابداری و اطلاع رسانی ارائه می شود.
● راهکارها
▪ تمامی گروههای کتابداری و اطلاع رسانی ایران که دارای مقطع کارشناسی ارشد و بالاتر می باشند باید به ایجاد یک وبلاگ برای چکیده پایان نامه های خود اقدام نمایند. مانند وبلاگ مربوط به چکیده پایان نامه های علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید چمران اهواز
www.//payannameh .persianblog.com
▪ کتابخانه هایی از قبیل کتابخانه های عمومی،آموزشگاهی،دانشکده ای و تخصصی کوچک که قادر به تهیه وب سایت اختصاصی برای کتابخانه خود نیستند،باید از وبلاگ برای معرفی خدمات و منابع کتابخانه خود استفاده نمایند.
▪ از آن جایی که وبلاگ ها دارای کاربرد بسیار زیادی در کتابخانه و کتابداری هستند و اهمیت آنها در دنیای کتابداری بسیار بیشتر از دروسی مانند مبانی کامپیوتر،word و ... است،بنابراین پیشنهاد می شود که وبلاگ و وبلاگ نویسی در کتابداری بعنوان یک درس اختیاری در برنامه درسی دانشجویان کارشناسی کتابداری گنجانده شود.
▪ انجمن های علمی کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاههای ایران باید یک وبلاگ اختصاصی برای انجمن علمی خود داشته باشند.مانند وبلاگ انجمن علمی دانشجویان دانشگاه شیراز www.//Ettelarasan.persianblog.com

محمد کریم صابری
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی واحد علوم و تحقیقات
نرگس شجاعی مهر
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی واحد علوم و تحقیقات
پانوشت ها:
۱. weblog
۲. online
۳.webloging
۴.Blogging
۵.weblogger
۶.bologger
۷.Bernerslee
۸.Andreesen
۹.yorn Barger
۱۰.pitas
۱۱.pyra
۱۲.persianblog
۱۳. Belinda weaver
۱۴.paula J. Hane
۱۵.Liblog
۱۶.Red wood city
۱۷.Glenview
۱۸.Illinois
فهرست منابع
۱. اصنافی،امیررضا(۱۳۸۴).«وبلاگ،ارمغان جدید اینترنت به کتابخانه ها».فصلنامه کتاب شماره۶۱
۲. اکبرپور،نیما(۱۳۸۲).«شما هم شروع کنید:بررسی سیستم های انتشار وبلاگ». دنیای کامپیوتر و ارتباطات،ویژه نامه وبلاگ،شماره۳۰
۳. بهبهانی،رضا(۱۳۸۳).«پدیده وبلاگ».کتاب ماه.شماره۱۲
۴. بینش،سیده مژگان(۱۳۸۵).«وبلاگ ها و نقش آنها در توسعه خدمات کتابخانه ای». مجله الکترونیکی پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران،دوره۶،شماره۲
۵. کرمی،طاهره(۱۳۸۴).«وبلاگ:دریچه ای نو در دنیای کتابداری و اطلاع رسانی»علوم و فناوری اطلاعات،دوره۲۱،شماره۱
۶.محمدی فرد،داوود؛ایرانشاهی،محمد(۱۳۸۵).«وبلاگ برای کتابداران و اطلاع رسانان». تهران:نشر چاپار،نشر لنجوان
۷. یعسوبی،حسین(۱۳۸۳).«راهنمای ساخت وبلاگ».انتشارات ناقوس
۸.Adelaide , Joyce(۲۰۰۳).”weblogs and Libraries”. Retrieved from: http://www.topicalbrief.com
۹.Blood,R(۲۰۰۰).”weblogs : a history and perspective”. Retrieved form http://www.rebeccablood.net/essays/web-history.html
۱۰.carver,B(۲۰۰۳).”Is it time to get blog ging? Retrieved from http://proquest.umi.com/pqdweb
۱۱.fichter,darlene(۲۰۰۳).”Blogs as a library Marketing Tool”
Retrieved from http://www.infotody.com/mls/infotody.com
۱۲.Golds borough , R(۲۰۰۳).”Blogs: the latest option in raising your voice online”. Retrieved from http://infotoday.com/linkup/ludo۵۱۵۰۳-goldsborough.htm
۱۳. Gyford , phil(۲۰۰۳)”An introduction to weblog terms for weblog readers “Retrieved from http://www.gyford.com/phil
۱۴.winer , D(۲۰۰۲)”The history of weblogs”. Retrieved from http://newhom.weblogs.com/historyofweblogs

منبع : نما مجله الکترونیکی پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران