بحران نمایی یا عادی نمایی به قلم محمدعلی وکیلی

یکی از ویژگیهای منحصر به فرد کشور ما این است که پدیده هایی ثابت تابع شرایط سیاسی کشور با قرائت های متضاد تفسیر می شوند و گروهها برای گرفتن نتایج دلخواه با استفاده از شرایط موجود از پدیده واحد برداشت های متضاد ارایه می دهند.یکی از آن پدیده ها بحث وجود بحران و شرایط فوق العاده در کشور می باشد. شاید خیلی ها یادشان باشد در سال ۱۳۸۰ زمانیکه قوه مجریه و مقننه در تیول اصلاح طلبان بود ناگهان طرح وجود شرایط فوق العاده در کشور به بحث داغ رسانه ها و محافل سیاسی تبدیل شد.
در آنروزها نشریات منتقد دولت وقت با محوریت روزنامه کیهان در تحلیل های خود در دفاع از وضعیت فوق العاده در کشور، خواهان برخورد با عوامل به اصطلاح «ستون پنجم» دشمن شدند.سرمقاله نویس رسالت در تاریخ ۸۰/۱۲/۱۵ ضمن تحلیلی تاکید داشت که: اکنون با تهدیدات آمریکا، برای انکار کنندگان دیروز مشخص شده که توطئه دیگر توهم نیست و باید از این تجربه خود درس بگیرند.آقای محمد رضا باهنر که آن زمان مسئولیت دبیر کلی جامعه مهندسین را بر عهده داشت و مشغول مهندسی حوزه سیاست برای کسب اکثریت کرسی های مجلس هفتم و ریاست جمهوری نهم بود در دفاع از وجود وضعیت فوق العاده در کشور تاکید می کردند: روزنامه ای که می نویسد آقای رئیس جمهور شما مخالفت خود را با تصمیم شورای امنیت به اطلاع مردم برسانید در واقع زمینه تشنج و بحران سازی را در کشور فراهم می کند و به دشمن بهانه می دهد.به هرحال بحث وجود شرایط فوق العاده آنچنان بالا گرفت که نمایندگان مجلس شورای اسلامی در واکنشی اعلام کرد مجلس طرح شرایط فوق العاده را نخواهد پذیرفت و آقای حسن روحانی که آنروز دبیر شورایعالی امنیت ملی بودند در واکنشی اعلام داشتند مرجع تصمیم گیرنده درباره اعلام وضعیت کشور شورایعالی امنیت ملی می باشد و در همان زمان نیز داوود سلیمانی عضو حزب مشارکت و نماینده مردم تهران با رد شرایط فوق العاده اعلام کردند برای اعلام شرایط فوق العاده دولت می بایست موضوع را در شورایعالی امنیت ملی طرح نماید و در صورت تصویب شورایعالی آنرا به مجلس ارایه دهد.
انصاری راد، چهره برجسته روحانی حزب مشارکت که در آنزمان ریاست کمیسیون قضایی مجلس را بر عهده داشت اعلام کرد شورایعالی امنیت ملی نمی تواند وضعیت فوق العاده در کشور اعلام نماید. آقای پور نجاتی نماینده آن زمان تهران در مجلس نیز ضمن تحلیلی اعلام داشتند: در بخش های از جریانات سیاسی، ایجاد نوعی رکود سیاسی در جامعه ایجاد شده و در فضایی نیمه نظامی آنها می خواهند فرصتی بدست آورند تا آرامش گورستانی ایجاد کنند.بنابراین موج انتقاد از بحث اعلام وضعیت فوق العاده کشور در آنزمان در مطبوعات دوم خردادی و حامی دولت و توسط نیروهای شاخص دوم خردادی که در مصدر مسئولیت های قوه مجریه و مقننه بودند به راه افتاد و در نهایت آقای رمضان زاده عضو برجسته فعلی حزب مشارکت که آنروز در جایگاه سخنگوی دولت بودند اعلام کردند: ما احساس نیازی برای ایجاد وضعیت فوق العاده در کشور نمی بینم و این نظر صریح دولت است.بنابراین در آنروز جریان حامی دولت ادعاهای منتقدین خود در ارتباط با وجود بحران در کشور را تنها نوعی بحران نمایی و بهانه جویی سیاسی تفسیر می کردند و در نقطه مقابل منتقدین دولت اصلاحات نیز وجود شرایط عادی در کشور را عادی نمایی به منظور عدم پاسخگویی تعبیر می کردند و اما امروز هر کسی شرایط فعلی را نیز مقایسه کند همان فعل و انفعال ها حاکم است فقط جای نیروها عوض شده است به این معنا که مردم صبح هر روز از طریق مطبوعات شاهد هشدار وجود بحران و شرایط فوق العاده هستند و بعد از ظهر همان روز از طریق رسانه ملی تکذیب آنرا و تاکید بر عادی بودن شرایط را می شنوند هشدار وضعیت بحران در کشور منحصر به لایه داخلی نیست بلکه در نگاه مدعیان تمام لایه ها حکومت اعم از: سیاست خارجی، سیاست داخلی و اقتصاد را شامل می شود.اعلام وضعیت بحرانی در شرایط کنونی به ادعای احزاب خلاصه نمی شود.آیت ا... هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام مدتی است بر حساس بودن شرایط و فوق العاده بودن وضعیت کشور تاکید دارند.و در مجامع مختلف نگرانی خود را از این جهت ابراز می کند مدتی پیش فرمودند: شرایط فعلی عادی نیست، شرایط امروز تدبیر خاصی می خواهد و باید در زدن حرف ها سنجیده تر صحبت شود الان در شرایط نسبتا سختی قرار گرفته ایم و آنها در بسیاری از مراکز جهانی توانسته اند علیه ما رای جمع کنند و با همین مضمون بارها هشدارهای ایشان را شنیده و خوانده ایم آقای محسن رضایی نیز شبیه همین تحلیل را چندی پیش ارایه دادند.
محسن امین زاده از مدیران سیاست خارجی دولت اصلاحات طی مقاله ای که در تاریخ ۸۶/۸/۸ در روزنامه اعتماد به چاپ رسید با تحلیل شرایط حاکم بر سیاست خارجی ایران آورده است: سیاست خارجی کنونی کشور یک سیاست خارجی مهاجم و ماجرا جوست که هر روز بخشی از منافع ملی کشور را به هدر می دهد و امنیت ملی کشور را دچار خطر و تهدید می کند آقای محسن آرمین سخنگوی سازمان مجاهدین نیز وضعیت را اینچنین توصیف می کند سازمان با اعلام نگرانی شدید نسبت به روند نامطلوب کنونی تنها راه جلوگیری از خسارت جبران ناپذیر علیه منافع ملی را بازگشت به سیاست های هسته ای گذشته، توقف داوطلبانه فعالیت هسته ای می داند.البته بحث فوق العاده بودن شرایط پس از صدور دومین قطعنامه شورای امنیت شروع شد و با استعفای دکتر لاریجانی شدت گرفته است. اما در نقطه مقابل آقای دکتر احمدی نژاد معتقد هستند تهدیدات جدی نیست و دلیلی ندارد که شرایط را فوق العاده تصور کرد و استدلال می کنند که قدرت بازدارندگی ایران در صورت هرگونه اقدام نظامی نامحدود خواهد بود و صدور قطعنامه شورای امنیت را «کاغذ پاره» نام گذاشت. آقای محمدرضا باهنر اینبار در جایگاه نایب رئیسی مجلس شورای اسلامی با رد وجود بحران مدعی هستند مسایلی که اکنون در کشور با آن مواجه هستیم در مقایسه با وضعیت بحرانی که در گذشته وجود داشت طبیعی است. روزنامه کیهان با تهیه گزارشی از اظهارات نمایندگان که منکر وجود وضعیت فوق العاده هستند.
کوشید با ارایه فهرستی از امتیازات فعلی جمهوری اسلامی در صحنه بین الملل نشان دهد که نه فقط در کشور ما بحران وجود ندارد بلکه بحران در اردوگاه مقابل یعنی آمریکا حاکم شده است.به هر حال تصویر رفتار سیاسی امروز گروه ها چیزی است شبیه آنچه در سالهای نه چندان دور اتفاق افتاد تنها جای مدعی و منکر عوض شده است مدعیان وجود بحران در امروز منکران بحران در دیروز بودند و مدعیان عادی بودن شرایط در امروز منکران عادی بودن شرایط سال ۸۰ هستند بنا بر این باید حق داد که مردم بپرسند چطور می شود پیرامون پدیده های ثابت این همه تضاد در مواضع وجود داشته باشد؟پرواضع است که ایران هسته ای و قدرتمند برای آمریکا و متحدانش غیر قابل پذیرش می باشد و خوشبینانه است اگر فکر کنیم آنها برای ممانعت از این فعالیت ها اقدامی را انجام نخواهند داد قراین گویای این است که مهمترین اقدام آمریکا در این شرایط تشدید تحریم های اقتصادی از طریق قطعنامه ۵+۱ می باشد و تحریم یکجانبه آمریکا و اروپا بدون همراهی روسیه و چین نیز بی تاثیر در وضعیت کشور نخواهد بود و حتی باید این گمانه که در صورت نتیجه بخش نبودن تحریم ها گزینه برخورد نظامی محدود دور از ذهن نمی باشد را جدی گرفت. اما توجه به موارد فوق معنایش این نیست که وضعیت قرمز شده است و ما به شرایط اضطرار رسیده ایم پس اضطرار محلل هر موضعی خواهد بود.
مهم این است که متولیان فعلی کاری کنند که شرایط به نقطه اضطرار نرسد والا اضطرار اجازه انتخاب را سلب خواهد کرد.مخلص کلام اینکه شرایط فعلی در هر وضعیتی که باشد یکصدایی در حوزه منافع ملی را طلب می کند.

نویسنده : محمدعلی وکیلی

منبع : روزنامه ابتکار