اقتصاد نوین و بهره‌وری در ایران

در این مقاله رابطة بین اقتصاد نوین و بهره‌وری کل عوامل بررسی می‌شود. به عبارت دیگر، نقش مؤلفه‌های مهم اقتصاد نوین و سایر عوامل تعیین‌کننده در رشد بهره‌وری کل را توضیح داده و با توجه به مؤلفه‌های یاد شده، راه‌های ارتقای بهره‌وری کل عوامل پیشنهاد می‌شود. بدین منظور ابتدا بهره‌وری کل عوامل از تلفیق دو رویکرد حسابداری رشد و تخمین تابع تولید با بکارگیری تکنیک‌های اقتصادسنجی، محاسبه و سپس رابطة بین مؤلفه‌های اقتصاد نوین نظیر تحقیق و توسعه، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، درجة باز بودن اقتصاد و سایر متغیرها مانند تورم و تغییرات ساختاری با بهره‌وری کل عوامل با استفاده از تکنیک همجمعی برای دورة زمانی ۱۳۸۲ - ۱۳۳۸، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
یافته‌های حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که تحقیق و توسعه و درجة باز بودن اقتصاد بر رشد بهره‌وری کل اثر مثبت، اما تورم و تغییرات ساختاری اثر منفی دارد. همچنین عامل تحقیق و توسعه و درجة باز بودن اقتصاد به ترتیب بیشترین اثر بر ارتقای بهره‌وری کل دارند و این به مفهوم آن است که بهبود تحقیق و توسعه، افزایش صادرات کالاها و خدمات و واردات کالاهای سرمایه‌ای با فناوری جدید در راستای اقتصاد مبتنی بر دانش (اقتصاد نوین) به منظور ارتقای بهره‌وری کل در اقتصاد کشور اهمیت زیادی دارد.

امیر خالصی

منبع : فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین