پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا


تاریخ فرهنگی ایل شاهسون بغدادی


تاریخ فرهنگی ایل شاهسون بغدادی
نویسنده : حسنی - عطائ‌الله
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۲/۰۳/۲۵
رده دیویی : ۹۵۵.۹۸۱۷
قطع : وزیری
جلد : گالینگر
تعداد صفحه : ۳۸۲
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
شماره کنگره : DSR۷۲/ش۲۳ح۵
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۳۰۰۰
شابک : ۹۶۴-۹۲۹۳۸-۳-۳

'ایل شاهسون بغدای 'یکی از ایلات استان مرکزی ایران است .این ایل از دو شعبه 'لک 'و 'آرخلو 'و بیست و نه طایفه و دویست و بیست تیره و چند صد زیرتیره تشکیل می‌شود .هسته اولیه ایل بغدادی را نادر در سال 46ـ 1145ه .هنگام نبرد با عثمانیان از نواحی مجاور کرکوک به خراسان کوچاند .علت معروفیت ایل مزبور به 'بغدادی 'هم از این رو بوده است .طوایف و تیره‌های مختلفی از این ایل در مناطق مختلف ایران و عراق و ترکیه و سوریه پراکنده شده‌اند .بدنه اصلی ایل بغدادی پس از انتقال به خراسان با وقوع قتل نادرشاه به نواحی فارس مهاجرت کرد و در اوایل حکومت قاجار در مناطق ساوه, قزوین, همدان و نواحی مجاور استقرار یافت و رشته کوه خرقان طی حکمی رسمی به عنوان محل یورت طوایف آن تعیین شد .ساوه, تفرش, قم, همدان, ملایر, زنجان, قزوین, کرج, شهریار, ورامین, تهران و مناطقی از کردستان و کرمانشاهان از دوران ناصرالدین شاه تا کنون مناطق اسکان و استقرار این ایل بوده است .پژوهنده در این تحقیق به منظور دستیابی به حقایقی درباره 'ریشه‌های تاریخی و وابستگی‌های فرهنگی 'ایل شاهسون از اشعار و ضرب‌المثل‌ها به عنوان شواهد و مدارک تاریخی سود جسته و با طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل آن‌ها تلاش کرده چهره حیات اجتماعی, اقتصادی و فرهنگی ایل بغدادی را ترسیم نماید . کتاب در سه بخش سامان یافته است .بخش اول به اشعار, شاعران ایل و داستان‌ها اختصاص دارد .در این بخش سروده‌هایی در باب 'عشق و جوانی', 'ازدواج و مسائل مربوط به آن', 'مذهب', 'فاصله طبقاتی', 'ارتباط عشایر با روستاها و شهر', 'نقاط جغرافیایی', 'طوایف و تیره‌ها', 'تاثیرات عوامل طبیعی', 'اصطلاحات نجومی ' و 'نامگذاری اشخاص 'بررسی شده, افزون بر آن, خلاصه داستان‌های 'ورقه و گلشاه', 'معصوم و افروز', 'صیدی و پری خانم', 'شاه اسماعیل و گلزار خانم', 'بهرام و گلندام', 'تیلیم خان و مهری', 'کرم و اصلی', 'غریب و شاه صنم', 'محمد و پری ' و چند شعر پندآموز و عرفانی در این بخش درج گردیده است .بخش دوم کتاب به ضرب‌المثل‌ها اختصاص دارد .در این بخش حیات اجتماعی, اقتصادی و فرهنگی ایل بر اساس ضرب‌المثل‌ها شرح و تبیین شده است .مباحث اصلی این قسمت شامل 'ارکان خانواده و روابط درونی و بیرونی آن', 'مسائل اقتصادی', 'باورها و مسائل فرهنگی و اجتماعی', 'خوپذیری و تربیت‌پذیری انسان', 'وحدت و همبستگی', و 'وطن 'است . بخش سوم به فهرست الفبایی واژگان و کلمات ترکیبی اختصاص دارد .در این بخش معانی و کلمات و ترکیبات نیز, نحوه پسوندگیری واژگان نمایش داده شده است .