میلیاردرهای دنیای فوتبال

طرفداران باشگاه فوتبال لیورپول پس از آنکه صاحبان ثروتمند و آمریکایی این باشگاه وامی سنگین به نام باشگاه گرفتند، بسیار سرخورده شدند. این باشگاه مجبور خواهد بود آن قدر در زمین بازی خوبی از خود نشان دهد تا بتوانند اقساط سنگین این وام را با بهره زیادش پرداخت کند. بنا بر برآوردها این اقساط سالانه بالغ بر ۳۰میلیون پوند معادل ۳/۵۹میلیون دلار آمریکا خواهد بود.
حامیان تیم لیورپول می‌گویند صاحبان این باشگاه جورج ژیلت و تام هیکس فشار خطرناکی را برآینده این تیم تحمیل کرده‌اند. هم‌اکنون آنها دست به دست هم داده‌اند تا تشکیلاتی را برای خرید سهام این باشگاه به شدت مقروض تاسیس کنند.
اما مسلم است که نمی‌توان روی هواخواهان سایر تیم‌هایی که صاحبان باشگاه‌هایشان ثروتمندند در کمک‌رسانی به این باشگاه حساب کرد. در عوض تیم‌هایی که صاحبان باشگاه‌شان میلیاردر هستند و به سرمایه‌گذاری اشتیاق دارند، می‌توانند به عنوان نیروی پرتوانی در این جریان ظاهر شوند.
برجسته‌ترین مثال در این مورد باشگاه چلسی و مالک آن رومن آبراموویچ است. این روس، غول خرید و فروش کالاها است. با خرید این تیم در سال ۲۰۰۳ بیش از یک‌میلیارد دلار در این باشگاه سرمایه‌گذاری کرد. او با گشاده‌دستی سعی در جذب استعدادهای کم‌نظیر دارد، تجهیزات آموزشی در سطح جهانی برای باشگاه فراهم کرده است و به این ترتیب اجازه داده است آن قدر آزمون و خطا را تجربه کند تا در نهایت در رتبه‌بندی‌ها سیر صعودی را طی نماید.
این سیاست آبراموویچ موثر افتاد. در سال ۲۰۰۵، این باشگاه تاسیس شده در لندن برای اولین بار پس از سال ۱۹۵۵ برنده لیگ برتر شد. سپس توانست این پیروزی را در سال ۲۰۰۶ نیز تکرار کند و یکی از تهدید‌کنندگان جدی پیروزی مجدد در سال جاری است. طی ۲۵بازی در فصل جاری چلسی توانسته است، جایگاه سوم را به خود اختصاص دهد.
به راستی چه چیزی موجب افتراق آبراموویچ از ژیلت و هیکس می‌شود؟ یک مساله این است که مالکان لیورپول ثروتمندند، اما مالک چلسی ابرثروتمند است. وقتی فوربس در ماه مارس سال ۲۰۰۷ ارزش دارایی‌ میلیاردرهای جهان را برآورد کرد، معلوم شد که آبراموویچ دارای ثروتی بالغ بر ۷/۱۸میلیارد دلار است و شانزدهمین ثروتمند جهان است. در حالی که مجموع دارایی‌های هیکس و ژیلت تنها کسری از دارایی‌های آبراموویچ است.
اما موضوع دومی که موجب تفاوت آبراموویچ با ژیلت و هیکس می‌شود، علاقه او به خرج کردن است. آبراموویچ یک طرفدار صادق و با شرافت برای تیم چلسی است و مدام برای آن پول خرج می‌کند. او با این کار امید موفقیت را در تیم روزافزون می‌کند. وی معتقد است این یک سرمایه‌گذاری است که در آینده سودش را دریافت می‌کند. از سوی دیگر ژیلت و هیکس از مالکان قدیمی تیم‌های ورزشی هستند که تاریخچه‌ای مملو از برداشت پول از تیم‌هایشان را در سوابق کاری‌شان رقم زده‌اند. ژیلت در سال ۲۰۰۶ از یک باشگاه هاکی ۷۲میلیون دلار مطالبه کرد.
فرمول پیروزی یک مالک موفق باشگاه که به خرج کردن و سرمایه‌گذاری علاقه‌مند است در یک باشگاه دیگر لندن نیز قابل مشاهده است. سال گذشته پنجمین ثروتمند جهان، لاکشمی میتال، بخشی از سهام باشگاه پارک رنجرز را خرید. این تیم در لیگ دسته دومی انگلستان بازی می‌کند. لاکشمی میتال با این اقدام شریک دوست میلیاردرش که غول مسابقات اتومبیلرانی فرمول یک نیز هست؛ یعنی برنارد اکسلستون شد. مجموع دارایی این جفت ثروتمند بالغ‌بر ۶/۵۴میلیارد دلار است.
مالکان ثروتمند باشگاه‌ها اهداف بزرگی برای خود ترسیم کرده‌اند. مالک دیگر این باشگاه به نام فلاویو بریاتور که ثروت خود را از مسابقات اتومبیلرانی به دست آورده است به یک روزنامه انگلیسی گفته است: «برنامه ما این است که ظرف سه سال به لیگ برتر برسیم و من می‌خواهم ظرف چهار سال در لیگ برتر اروپا حاضر شویم.» این مالکان پولدار به زودی قدرت خود را در لیگ‌های عمده فوتبال آمریکا نیز به نمایش خواهند گذاشت. حداقل پنج باشگاه آمریکال دارای صاحبان میلیاردر هستند.
فیلیپ آنشوتز که مالک گروه آئگ (AEG) است، اداره تیم‌های لس‌آنجلس گلکسی و هوستون داینامو را بر عهده دارد. فعال بخش املاک و مستغلات، استن کروئنکه صاحب تیم کلورادو رپیدز است. رابرت کرافت صاحب شرکت ان‌اف‌ال پاتریوتز، اداره تیم نیوانگلند رولوشن را بر عهده دارد و قرار است پائول آلن از شرکت مایکروسافت در سال ۲۰۰۹ تیم جدید سیاتل را از آن خود کند.
پیش از این یک قانون حداکثر دستمزد در آمریکا وجود داشت که مالکان ثروتمند را از به نمایش گذاشتن ثروتشان بازمی‌داشت، اما این روند با قانونی که در لیگ در سال ۲۰۰۷ وضع شد و به «قانون بکام» شهرت یافت، تغییر کرد. براساس قانون جدید هر باشگاه می‌تواند یک بازیکن داشته باشد که تنها کسری از دستمزدش با حداکثر دستمزدها مطابقت کند. بنابراین چنین قانونی به آنشولتز اجازه داد فوق ستاره‌ای چون دیوید بکام را با قرارداد پنج ساله ۲۵۰میلیون دلاری به تیم لس‌آنجلس گلکسی آورد.
البته دیوید بک ام پا به سن گذاشته است و نمی‌تواند به تنهایی لس‌آنجلس گلکسی را به موفقیت برساند، اما این باشگاه پولدار قصد قطع همکاری با او را ندارد. شرکت AEG با تیم‌ها وارد مذاکره شده است تا خواستار استثناهای بیشتری در پرداخت دستمزدها شوند و یک روزنامه پرتغالی ماه گذشته نوشته بود که این گروه سرگرم مذاکره با بهترین بازیکن جهان در سال گذشته یعنی لوییس فیگو هستند. با ثروتمندترین مالکان باشگاه‌های فوتبال جهان آشنا شوید:
● رتبه ۱
▪ نام: لاکشمی میتال
▪ دارایی خالص: ۰/۵۱میلیارد دلار
▪ نام تیم: کویینز پارک رنجرز
او که مدیرکل یک شرکت بزرگ فولادسازی به نام اکسلور میتال است، بخشی از سهام این باشگاه لندن را در سال ۲۰۰۷ خریداری کرد و با این اقدام شریک دو نفر از غول‌های مسابقات اتومبیلرانی فرمول یک؛ یعنی فلاویو بریاتور و برنی اکسلستون شد. این باشگاه هم‌اکنون در لیگ دسته دومی انگلیس بازی می‌کند؛ اما مالکان آن اهداف والاتری را برای آن در نظر دارند.
● رتبه ۲
▪ نام: آمانسیو اورتگا
▪ دارایی خالص: ۰/۲۴میلیارد دلار
▪ نام تیم: دپورتیوو دلاکورونا
اورتگا که هشتمین ثروتمند جهان است، ثروت خود را از شرکت ایندیتکس به دست آورده است. این گروه مالک نام‌های تجاری معروفی چون زارا است. اورتگا صاحب بخشی از سهام باشگاه فوتبال اسپانیایی دپورتیوو لاکورونا است. این تیم که سوابق چندان درخشانی در سابق برای خود رقم نزده بود، امسال برای پیشرفت، تلاش‌های جدیدی را آغاز کرده است.
● رتبه ۳
▪ نام: رومن آبراموویچ
▪ دارایی خالص: ۷/۱۸میلیارد دلار
▪ نام تیم: چلسی
این ثروتمند روس که در زمینه کالاها به یک غول شهرت دارد، از زمانی که این باشگاه انگلیسی را در سال ۲۰۰۳ خریداری کرد، هزینه‌های هنگفتی برای آن کرده است. براساس گزارش نشریه دیلی‌ تلگراف، آبراموویچ برای خرید این باشگاه ۴۴۰میلیون پوند معادل ۵/۸۶۸میلیون دلار آمریکا پرداخت کرده است و استعدادهای نو و مرکز تمرینات جدیدی را در آن گردهم آورده است. به علاوه او ۲۷۰میلیون پوند دیگر معادل ۰/۵۳۳میلیون دلار برای جبران ضررهای قبلی به باشگاه پرداخت کرده است.
● رتبه ۴
▪ نام: پائول آلن
▪ دارایی خالص: ۸/۱۶میلیارد دلار
▪ نام تیم: سهامدار تیمی که در ۲۰۰۹ در سیاتل تاسیس خواهد شد.
این میلیاردر شرکت مایکروسافت با شروع بازی‌های تیم سیاتل در سال ۲۰۰۹، یکی از سهامداران آن خواهد بود. او شریک دروکری در مالکیت این باشگاه خواهد بود. برای آلن مالکیت باشگاه ورزشی، داستانی آشنا است. او هم‌اکنون مالک سیاتل سیهاوکز از لیگ ملی فوتبال و سندیکای بسکتبال ملی پورتلند تریل بلیزرز است. فروش بلیت‌های این تیم هم‌اکنون شاهد افزایشی قابل توجه است.
● رتبه ۵
▪ نام: فرانس پینالت
▪ دارایی خالص: ۵/۱۴میلیارد دلار
▪ نام تیم: استید رنایس
پینالت سهامدار بخش اعظم سهام گروه کالاهای لوکس پی‌پی‌آر است که در سال ۱۹۹۸ منافع خود را متوجه ورزش فوتبال کرد و باشگاه فرانسوی استیدرنایس را خرید. او نقشی فعال در باشگاه ایفا می‌کند و ماه گذشته جلسه‌ای با مدیر باشگاه گذاشت تا در مورد یک سرمربی جدید مذاکره کند. این باشگاه تغییری را نیز شاهد است. پس از ۲۳ بازی در لیگ دسته یک فرانسه هم‌اکنون در جایگاه یازدهم است.
● رتبه ۶
▪ نام: اولگ در یپاسکا
▪ دارایی خالص:‌ ۳/۱۳میلیارد دلار
▪ نام تیم: کوبن کراسنودار
این میلیاردر روسی فعال در زمینه آلومینیوم در سال ۲۰۰۴ توافق کرد تا باشگاه استان زادگاه خود یعنی کوبن را خریداری کند. اما دریپاسکا قادر نبود که از نوسانات یویو مانند درآمد این باشگاه جلوگیری کند. در سال ۲۰۰۳ این باشگاه موفق شد به لیگ دسته یک روسیه ارتقا یابد. اما سال بعد از آن تیم نزدیک به آخر مسابقات شد و به لیگ دسته‌ دومی بازگشت. این تیم همین سرنوشت را در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ دوباره تجربه کرد.
● رتبه ۷
▪ نام: سانیل میتال
▪ دارایی خالص: ۵/۱۲میلیارد دلار
▪ نام تیم: همکاری با فدراسیون فوتبال هندوستان برای بهبود تیم ملی این کشور
میتال از طریق تاسیس یک امپراتوری تلفن همراه در هندوستان به ثروت رسید. او هم‌اکنون سعی دارد کشور زادگاه خود را به نیروگاه فوتبال جهان تبدیل کند. گروه بهارتی او سرمایه‌گذاری هنگفتی در برنامه‌های بهبود تیم ملی فوتبال هندوستان انجام داده است. او قصد دارد این تیم را به حدی برساند که در جام جهانی ۲۰۱۸شرکت کند. این کار آسان نیست، چون هندوستان از سال ۱۹۵۰تاکنون به این مسابقات بین‌المللی راه نیافته است.
●رتبه ۸
▪ نام: سیلویو برلوسکونی
▪ دارایی خالص: ۸/۱۱میلیارد دلار
▪ نام تیم:‌ آث میلان
برلوسکونی این نیروگاه فوتبال ایتالیا را در سال ۱۹۸۶ خرید و به ریاست باشگاه نایل آمد. سال گذشته سالی مملو از موفقیت برای باشگاه او بود و دو پیروزی بزرگ را برایش رقم زد. میلان برنده بازی‌‌های جهانی جام فیفا و لیگ برتر اروپا شد. جیب‌های برلوسکونی برای جذب استعدادهای جدید بسیار مناسب است. گفته می‌شود این باشگاه به دنبال جذب رونالدینهو است. انتقال او هزینه‌ای بیش از ۱۵۰ میلیون دلار در پی خواهد داشت.
● رتبه ۹
▪ نام: فیلیپ آنشوتز
▪ دارایی خالص: ۶/۷میلیارد دلار
▪ نام تیم: لس‌آنجلس گلکسی، هوستون داینامو، هماربای
فیلیپ آنشوتز شاید پرکارترین مالک تیم فوتبال جهان باشد. تنوع کاری او در گروه AEG مشخص می‌شود. این شرکت سرگرمی‌‌ها صاحب سهام تیم‌های گلکسی و هوستون داینامو است. ممکن است آنشوتز به دنبال ترک داینامو برای تمرکز بر تیم گلکسی به رهبری دیوید بکهام باشد. بوکسور قدیمی اسکار دلاهویا، خریدار بالقوه تیم هوستون داینامو است. به علاوه گروه شرکت‌های AEG صاحب باشگاه سوئدی هماربای است.
● رتبه ۱۰
▪ نام:‌ جان‌فردریکسن
▪ دارایی خالص: ۰/۷میلیارد دلار
▪ نام تیم: والرنگا
این قبرسی با خرید شرکت‌های کشتی‌سازی، حفاری فراساحل و شیلات مشغول است و زمان زیادی را نمی‌تواند صرف باشگاه نروژی خود یعنی والرنگا کند. او پس از سه‌سال توانست برای اولین‌‌بار در یک مسابقه این تیم شرکت کند. گفته می‌شد که او قصد دارد باشگاه انگلیسی تاتنهام هاتسپور را بخرد؛ اما یکی از نزدیکان فردریکسن می‌گوید برای این میلیاردر یک تیم کافی است.

شادی آذری

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد