یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا

آزادی سبز در راه است


آزادی سبز در راه است
اگر نتایج بررسی پژوهشگران مرکز تحقیقات بین المللی لاس آلموند در سطحی فراگیرتر از یک طرح آزمایشگاهی اجرا شود، می توان دی اکسید کربن را به گازوئیل تبدیل کرد و به یکی از دغدغه های پنجاه ساله بشر پایان داد و یکی از بزرگ ترین آلاینده های زیست محیطی را از بین برد. این طرح، طرح «آزادی سبز» نام دارد.
دکتر «اف جی مارتین» و «ویلیام ال کوبیک» در تلاشند با اجرایی کردن طرح آزادی سبز به صورت گسترده هر چه زودتر آلاینده دی اکسید کربن و گازهای گلخانه یی را از راه تبدیل آنها به گازوئیل از بین ببرند.
● تولد یک رویا...
دکتر «مارتین» و «ال کوبیک» درباره مراحل اجرای طرح توضیح داده و می گویند؛ «هوای تنفسی ما به محلول مایع کربنات پتاسیم دمیده می شود و این محلول، دی اکسید کربن موجود در هوای تنفسی را جذب می کند و پس از آن با انجام برخی واکنش های شیمیایی سوخت حاوی متانول و گازوئیل یا سوخت مورد استفاده برای موتورهای جت به دست خواهد آمد.»
این دو پژوهشگر در ادامه می افزایند؛ «به این ترتیب دی اکسید کربن (یکی از شاخص ترین آلاینده های زیست محیطی) که به طور مستقیم روی تغییرات نامطلوب جوی اثرگذار است، به سوخت هایی قابل استفاده در بخش های مختلف تبدیل می شود. مهم تر اینکه این سوخت به راحتی قابل تجدید است و بدون استفاده از منابع فسیلی می توان به گازوئیل دست یافت.یکی دیگر از فواید این طرح تاثیر استفاده این سوخت ها در خودروها است. به این معنی که زمانی که خودروهای شخصی، خودروهای سنگین و هواپیماها از این سوخت سنتزی استفاده می کنند، دیگر آلاینده یی به نام دی اکسید کربن در هوای تنفسی وارد نخواهد شد و همین گام مهمی برای جلوگیری از تولید آلاینده دی اکسید کربن و در نتیجه جلوگیری از ایجاد تغییرات نامطلوب جوی و زیست محیطی است.اگرچه این طرح هنوز در مرحله آزمایشگاهی است اما بررسی ها نشان می دهد این طرح با پشتیبانی های لازم به راحتی می تواند در سطح وسیع و حتی بین المللی اجرا شود.
پژوهشگران طرح معتقدند در صورتی که از دیگر پژوهشگران به ویژه فعالان علم فیزیک و شیمی برای تکمیل نواقص طرح کمک گرفته شود، طرح با کمترین نقص و هزینه و بالاترین بازدهی اجرا خواهد شد. یکی از نخستین گزینه های همکاری این دو پژوهشگر برای تکمیل و رفع نواقص طرح، جرج ای اولاه برنده جایزه نوبل شیمی و پژوهشگر دانشگاه های کالیفرنیای جنوبی و کلمبیا است.
● موانع پیش رو
شاید یکی از دلایل اجرایی نشدن طرح های ساخت و راه اندازی واحدهای تولید گازوئیل از دی اکسید کربن نیاز به صرف انرژی برای ایجاد این فرآیند است. به همین دلیل پژوهشگران طرح دست به نوآوری هایی زده اند تا این معضل را از میان بردارند.یکی از ابتکارهای آنها استفاده از فرآیندهای الکتروشیمیایی برای جدا کردن دی اکسید کربن بعد از جذب آن توسط محلول کربنات پتاسیم است.پیش بینی ها نشان می دهد استفاده از این فرآیند، تولید گازوئیل به صورت تجاری را تا حدود ۷۵۰ هزار گالن در روز امکان پذیر می کند. برآوردهای اولیه درباره هزینه تولید و عرضه این نوع گازوئیل حاکی از آن است که برای راه اندازی صنعتی- تجاری این واحد تولیدی نیاز به ۵ میلیارد دلار سرمایه است. هزینه تولید هر گالن نیز ۴/۱ دلار و قیمت تمام شده برای مصرف کننده ۶/۴ دلار برای هر گالن برآورد شده است. اما به نظر می رسد با سرمایه گذاری بیشتر و سرشکن شدن هزینه ها قیمت گازوئیل عرضه شده به مصرف کننده تا ۴/۳ دلار در هر گالن نیز کاهش یابد.
هر چند استفاده از رآکتورهای هسته یی برای انجام فرآیند تولید گازوئیل با این روش (گازوئیل سنتزی) امکان پذیر نیست، اما بررسی ها نشان می دهد این فرآیند با استفاده از انرژی خورشیدی (سلول های خورشیدی) در آینده یی نه چندان دور قابل اجرا است. به این ترتیب هزینه های تولید و در نتیجه عرضه گازوئیل سنتزی به مصرف کننده کاهش چشمگیری خواهد یافت.
● برای زندگی متحد شویم
با وجودی که در همایش بوناویسا بسیاری از صاحبان صنایع موافقت شان را برای اجرایی کردن طرح اعلام کردند اما سرمایه گذاری برای اجرایی شدن این طرح هر چند ضروری اما کمی دشوار به نظر می رسد. آمارها نشان می دهد در حال حاضر هر سال حدود ۳۰ میلیارد تن دی اکسید کربن به هوای تنفسی ما تزریق می شود؛ که با توجه به این حجم آلاینده دی اکسید کربن جایگزین کردن انرژی هسته یی، خورشیدی و باد یا اجرایی کردن طرح هایی مانند طرح «آزادی سبز» ضرورتی انکارناپذیر است.فعالان محیط زیست معتقدند تبدیل دی اکسید کربن به گازوئیل یا طرح هایی مانند آن که باعث کاهش آلاینده دی اکسید کربن می شوند، طرح هایی موقتی برای کاهش و کنترل میزان این آلاینده مضر است و بی تردید راهکار اصلی جایگزین کردن سوخت های پاک به جای سوخت های فسیلی مثل نفت، زغال سنگ، بنزین و... است. شاید تسریع در تولید و استفاده انبوه از خودروهایی که با انرژی حاصل از سوخت هسته یی یا خورشیدی کار می کنند، یکی از شاخص ترین و مهم ترین طرح ها برای کاهش آلاینده دی اکسید کربن باشد.
بسیاری از پژوهشگران و فعالان محیط زیست، سه راهکار را به عنوان مهم ترین راهکارهای کاهش و کنترل آلاینده دی اکسید کربن اعلام می کنند و معتقدند تمرکز روی این راهکارها و رفع برخی نواقص می تواند تولید و انتشار دی اکسید کربن را کنترل کند. استفاده از سلول های هیدروژنی، جایگزین کردن خودروها با سوخت الکتریکی یا زیستی (که در صدر آنها اتانول و گازوئیل تولید شده از گیاهانی مثل ذرت، چغندر قند و گیاهان علفی قرار دارند) و در نهایت استفاده و حمایت از طرح هایی مانند همین طرح «آزادی سبز» مهم ترین راهکارهای کنترل و کاهش دی اکسید کربن اعلام شده اند. اما در این راه موانعی پیش رو است.طرح استفاده از خودروها با سوخت هیدروژنی، هرچند یکی از راهکارهای مهم کاهش تولید آلاینده دی اکسید کربن عنوان شده است، اما برای تولید هیدروژن به وسیله تجزیه آب یا دیگر واکنش های شیمیایی، نیازمند صرف انرژی فراوان هستیم و اگر این انرژی از نیروگاه های زغالی تامین شود، مشکل انتشار دی اکسید کربن برطرف نخواهد شد. از طرفی ذخیره هیدروژن به مراتب سخت تر است، چرا که نسبت به گازوئیل (گازوئیل سنتزی)، بسیار فرارتر است و برای رفع این مشکلات باید انرژی و هزینه فراوانی صرف شود.
اما درباره خودروهایی که با نیروی الکتریسیته حرکت می کنند، باز هم مساله تولید دی اکسید کربن منتفی نیست. از طرفی مسافت طی شده با این خودروها نسبت به انرژی الکتریسیته مصرفی (در مقایسه با شرایطی که از گاز برای حرکت استفاده می کنند) به مراتب کمتر است.
اما درباره گازوئیل سنتزی؛ اگر هزینه های تولید آن کاهش یابد، می توان آن را جایگزین مناسبی برای سوخت خودروها و با اندک تغییری، برای جت و هواپیما دانست.
به این ترتیب طرح آزادی سبز را می توان یکی از راهکارهای عملی و مناسب برای کاهش و کنترل آلودگی هوا به ویژه از نظر کنترل تولید و انتشار آلاینده دی اکسید کربن دانست. دکتر مارتین و ال کوبیک در تلاشند با اجرای گسترده این طرح از طریق رفع نواقص آن و جلب نظر سرمایه گذاران هرچه زودتر خط تولید گازوئیل سنتزی از دی اکسید کربن را اجرایی کنند و به یکی از دغدغه های دیرینه زندگی صنعتی پایان دهند.
NewYork Times.com
ترجمه؛ مهتاب خسروشاهی
منبع : روزنامه اعتماد