یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا
معیارهای فضاهای شهری و میادین در شهرهای ایران
خیابان هایی كه در الگوی شبكه ای یا در الگوی توزیعی قرار داشتند، شبكه ای را تشكیل می دهند كه خیابان های اصلی آن، چه از نظر كاربردی و چه از نظر معماری و مهندسی، گسترش یافته به عنوان ستون بافت فیزیكی و اجتماعی شهری محسوب می شوند. در این طرح، میدان اغلب بخشی از محور اصلی است كه این محور بخش یا منطقه حاكم را در ارگ به هم متصل می كند.
در دوره اسلامی یك میدان عمومی در برخی از شهرها وجود داشت. در اصفهان قدیم، در وسط شهر، میدانی قرار داشت كه در اطراف آن مساجد، مدارس، قصرها، بازارها و قیصریه قرار گرفته بود. این میدان به عنوان میدان اسبدوانی استفاده می شد و در اطراف بسیاری از شهرهای ایران، اینگونه میدان ها احداث می شد كه بسیاری از آنها كاربرد تجاری داشت.
در بسیاری از شهرها همچون بخارا، یك میدان به ارگ و شهر متصل می شد، جایی كه امكان ملاقات شهروندان با حاكم فراهم بود. همین میدان حكم مركز اداری شهر را پیدا می كرد و برای جشنها هم كاربردی بسزا داشت. الگوی احداث یك میدان اصلی در وسط شهر، به عنوان یكی از اجزای اصلی در بسیاری از شهرهای ایران باقی ماند. از دوران صفویه، این الگو در اصفهان بسیار مدرن و پیشرفته شد، به طوری كه اطراف آن با بناهای یادبود متشكل از یك قصر، دو مسجد و ورودی اصلی بازار احاطه شده بود. سمبل های قدرت سیاسی، زندگی مذهبی و فعالیت های اقتصادی نیز در این الگو دیده می شد.
این میدان از قصر رویال كه در سال ۱۶۱۵ میلادی كامل شده بود، الگوبرداری شده بود. قصر رویال، اولین و بزرگترین میدان عمومی در پاریس محسوب می شد و به الگویی برای میدان های لندن و دیگر شهرهای غربی تبدیل شد. میدان امام اصفهان، در زمان شكسپیر هم میدانی شناخته شده در لندن بود و تا اواسط قرن بیستم به عنوان بزرگترین میدان عمومی در دنیا باقی ماند (البته به استثنای میدان سرخ در مسكو).
شكل دیگر میدان شهری نیز در محوطه ساختمان های مركزی دیده شده است. تكیه به عنوان مكانی برای تشریفات مذهبی، میدانی محصور در وسط بافت شهری با امكان ورود از مسیرهای مختلف محسوب می شد.
اگرچه عموما مسجد یا تكیه اصلی شهر در بازار قرار داشت، اما گاهی از میدان غیر مذهبی كه به ارگ متصل بود، مجزا می شد. این فضاهای باز بیش از آنكه نشانگر قدرت مادی باشند، قدرت مذهبی را نشان می دادند. فضاهای كوچكی را كه تقریبا به طور اتفاقی در تقاطع خیابان ها قرار داشتند نیز باید به عنوان شكل دیگری از میدان مورد توجه قرار داد. البته از این فضاها امروزه بیشتر از فضای ذكر شده قبلی میدان نامیده می شود، در حالی كه این فضاها كم كم و به ناگزیر به دلیل افزایش حجم تردد خودروها باید حالت میدانی خود را از دست داده و به تقاطع های بزرگ تبدیل شوند.
در دوره اسلامی یك میدان عمومی در برخی از شهرها وجود داشت. در اصفهان قدیم، در وسط شهر، میدانی قرار داشت كه در اطراف آن مساجد، مدارس، قصرها، بازارها و قیصریه قرار گرفته بود. این میدان به عنوان میدان اسبدوانی استفاده می شد و در اطراف بسیاری از شهرهای ایران، اینگونه میدان ها احداث می شد كه بسیاری از آنها كاربرد تجاری داشت.
در بسیاری از شهرها همچون بخارا، یك میدان به ارگ و شهر متصل می شد، جایی كه امكان ملاقات شهروندان با حاكم فراهم بود. همین میدان حكم مركز اداری شهر را پیدا می كرد و برای جشنها هم كاربردی بسزا داشت. الگوی احداث یك میدان اصلی در وسط شهر، به عنوان یكی از اجزای اصلی در بسیاری از شهرهای ایران باقی ماند. از دوران صفویه، این الگو در اصفهان بسیار مدرن و پیشرفته شد، به طوری كه اطراف آن با بناهای یادبود متشكل از یك قصر، دو مسجد و ورودی اصلی بازار احاطه شده بود. سمبل های قدرت سیاسی، زندگی مذهبی و فعالیت های اقتصادی نیز در این الگو دیده می شد.
این میدان از قصر رویال كه در سال ۱۶۱۵ میلادی كامل شده بود، الگوبرداری شده بود. قصر رویال، اولین و بزرگترین میدان عمومی در پاریس محسوب می شد و به الگویی برای میدان های لندن و دیگر شهرهای غربی تبدیل شد. میدان امام اصفهان، در زمان شكسپیر هم میدانی شناخته شده در لندن بود و تا اواسط قرن بیستم به عنوان بزرگترین میدان عمومی در دنیا باقی ماند (البته به استثنای میدان سرخ در مسكو).
شكل دیگر میدان شهری نیز در محوطه ساختمان های مركزی دیده شده است. تكیه به عنوان مكانی برای تشریفات مذهبی، میدانی محصور در وسط بافت شهری با امكان ورود از مسیرهای مختلف محسوب می شد.
اگرچه عموما مسجد یا تكیه اصلی شهر در بازار قرار داشت، اما گاهی از میدان غیر مذهبی كه به ارگ متصل بود، مجزا می شد. این فضاهای باز بیش از آنكه نشانگر قدرت مادی باشند، قدرت مذهبی را نشان می دادند. فضاهای كوچكی را كه تقریبا به طور اتفاقی در تقاطع خیابان ها قرار داشتند نیز باید به عنوان شكل دیگری از میدان مورد توجه قرار داد. البته از این فضاها امروزه بیشتر از فضای ذكر شده قبلی میدان نامیده می شود، در حالی كه این فضاها كم كم و به ناگزیر به دلیل افزایش حجم تردد خودروها باید حالت میدانی خود را از دست داده و به تقاطع های بزرگ تبدیل شوند.
منبع : روزنامه کیهان
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
امیرعبداللهیان حسین امیرعبداللهیان دولت سیزدهم دولت سیستان و بلوچستان جنگ انتخابات مجلس شورای اسلامی حجاب مجلس افغانستان حسن روحانی
ایران سیل تهران هواشناسی شهرداری تهران بارندگی سازمان هواشناسی باران فضای مجازی آتش سوزی هلال احمر آموزش و پرورش
مسکن بانک مرکزی دلار قیمت خودرو قیمت دلار قیمت طلا تورم ارز سهام عدالت بازار خودرو حقوق بازنشستگان ایران خودرو
مسعود اسکویی ایتالیا صدا و سیما تلویزیون بی بی سی دفاع مقدس مهران غفوریان موسیقی صداوسیما سریال سینمای ایران سازمان صدا و سیما
رژیم صهیونیستی فلسطین اسرائیل جنگ غزه حماس روسیه آمریکا انگلیس اوکراین نوار غزه ایالات متحده آمریکا جنگ اوکراین
فوتبال پرسپولیس استقلال سپاهان لیگ برتر رئال مادرید باشگاه استقلال جواد نکونام بازی علی خطیر باشگاه پرسپولیس بایرن مونیخ
اینستاگرام خواب آیفون دیابت اپل ناسا عکاسی تبلیغات موبایل گوگل
سلامت کبد چرب فشار خون گرما