دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا


ایران باستان در ۲۷۴۴ مترمربع


ایران باستان در ۲۷۴۴ مترمربع
موزه ایران باستان با زیربنای ۲هزار و ۷۴۴ مترمربع نخستین موزه ملی ایران و موزه مادر است و همزمان با مجموعه كاخ دادگستری شهربانی، وزارت امور خارجه، وزارت جنگ و سر در باغ ملی بنا شد. ساخت این بنا زیر نظر آندره گودار در سال۱۳۱۴ هـ .ش آغاز شد و در سال۱۳۱۶ گشایش یافت و مورد بهره برداری قرار گرفت.
در طبقه اول این موزه، آثار پیش از تاریخ و تمدن وهنر ایرانی از هزاره ششم پیش از میلاد و نیز كتیبه های سنگی، آثار سفالی، زیلوها و لوح های گلی، نقوش برجسته، مجسمه های فلزی و سنگی، تابوت های سفالی و سفال لعاب دار، یادگار عهد هخامنشیان، پارت ها، اشكانیان، سلوكی ها و ساسانیان به نمایش گذاشته شده است. از مشهورترین آثار این بخش، پلكان تخت جمشید، مجسمه سردار اشكانی، جام طلایی هخامنشی و قطعه ای سرامیك از كاخ آپادانای شوش با نقش سرباز پارتی است.
طبقه دوم موزه به آثار دوره اسلامی اختصاص دارد و در آن آثار هنری، نسخه های خطی، سكه های دوره های مختلف، نقاشی و قطعات پارچه و فرش بازمانده از دورترین اعصار حفظ می شود.
این موزه دارای تأسیسات جنبی شامل تالار سخنرانی، تالار نمایش، كتابخانه و... است و در خیابان امام خمینی (ره)، ابتدای خیابان ۳۰ تیر قرار دارد.
موزه ایران باستان كه ساختمان آن كمتر از صد سال پیش بنا شده، تنها دارای یك سالن U شكل است كه اشیای مختلف را به ترتیب تاریخی (از ابتدا تا ورود اسلام) در آن چیده اند. این موزه تنها موزه باستان شناسی تهران است كه البته اشیای قابل توجهی هم در آن وجود دارد.
ظروف سفالی به دست آمده از نواحی سیلك كاشان و تپه های اطراف قزوین از قدیمی ترین اشیای این موزه هستند كه به تاریخ ۵ هزار قبل از میلاد برمی گردد.
ابزار اولیه، زیورآلات گوناگون، مهرهای مختلف و سكه های قدیمی در ویترین هایی چیده شده اند كه در نوع خود بسیار جالب هستند، بویژه مهرها؛ یكی ازمهم ترین اشیای این موزه، گاو سنگی بزرگی است كه از چغازنبیل به دست آمده، گاوی تقریباً در ابعاد واقعی كه با مهارت و زیبایی تمام تراشیده شده است.
نقش هایی از تخت جمشید، مجسمه داریوش (بدون سر) الواح سنگی گوناگون، سرستون ها و بخشی از پلكان ورودی از جمله اشیایی هستند كه از دوره هخامنشیان به یادگار مانده است.
پس از این دوره و با آغاز حكومت سلوكیان بر ایران، تغییر هنر مجسمه سازی از سبك ایرانی به سبك یونانی به طور كامل مشهود است. چهره ها و مجسمه ها به سبك یونانی تراشیده شده اند كه این سبك تا دوره اشكانیان و حتی ساسانیان نیز ادامه یافته است.
● مرد نمكی
یكی از جاذبه های اصلی این موزه «مرد نمكی» است. شكارچی جوانی كه هزاران سال پیش در پی شكار خود به عمق دره ای سقوط كرده و به دلیل وجود نمك فراوان در آن منطقه تقریباً سالم مانده است. این مرد و وسایل همراهش را درون ۲ویترین قرار داده اند. سر این مرد چنان سالم مانده كه می توان به خوبی چهره اش را تشخیص داد. یك پای او هم كه از ناحیه زانو قطع شده و در یك چكمه قرار دارد در ویترین دیگری قرار دارد. پوستین، كلاه، وسایل شكار و حتی چند گردویی كه با خود برده بود همگی سالم مانده اند.
این مرد احتمالاً یكی از ثروتمندان آن منطقه بوده (به دلیل نوع وجنس لباس ها و زیورآلات) كه به هر دلیل به عمق دره پرت شده است.
یك موزه دیگر هم با نام «ایران: دوره پس از اسلام» در كنار این موزه بنا شده است كه به هیچ عنوان با این یكی قابل مقایسه نیست. ساختمانی بزرگ و چهار طبقه، سالن هایی بسیار زیبا با نورپردازی عالی و اشیای بسیار زیاد و متنوع.
محمد رضا عابدی
منبع : روزنامه ایران


همچنین مشاهده کنید