سه شنبه, ۲۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 14 May, 2024
مجله ویستا


قیام شیخ محمود برزنجی و مردم کرد علیه استعمار بریتانیا در کردستان


قیام شیخ محمود برزنجی و مردم کرد علیه استعمار بریتانیا در کردستان
نویسنده : خواجه‌افندی - احمد
مترجم : محمدی - احمد
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۰/۰۵/۲۸
رده دیویی : ۹۵۶.۷۰۴
قطع : وزیری
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۴۰۰
نوع اثر : ترجمه
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۲۲۰۰
شابک : ۹۶۴-۳۶۰-۰۳۱-۹

کتاب حاضر, گزارشی است از مبارزات و قیام مسلحانه مردم کردستان عراق به رهبری شیخ محمود حفیدزاده برزنجی ( 1956ـ 1881م) علیه استعمار انگلستان . این مبارزه از سال 1919آغاز شد و تا سال 1932ادامه یافت .نویسنده کتاب, سال‌ها منشی و گنجینه‌دار و رازدار شیخ محمود بوده و خود شاهد بسیاری از رویدادهای گزارش شده در کتاب است .شیخ محمود که سابقه مبارزاتی را از پدر و برادرش به ارث برده بود, پس از سلسله عملیات نظامی موفقی علیه روسیه و عثمانی, از سال 1919م, به طور جدی با نیروهای انگلیسی در شمال کشور عراق وارد جنگ شد .در یکی از نبردها زخمی, و سپس دستگیر شد .پس از محاکمه در دادگاه انگلیسی, تبعید گردید اما همچنان به مبارزه ادامه داد تا این که در سال 1956در اثر بیماری درگذشت .کتاب در سه جلد تدوین شده که اینک در یک مجلد به طبع رسیده است .مهمترین مطالب جلد اول از این قرار است :عرب و کرد در زمان عثمانی, عزیمت شیخ محمود برای جنگ در شعیبیه علیه بریتانیا, جنگ دوم شیخ محمود علیه روسیه, جنگ کرد و انگلیس اسامی افسران و کاپیتان‌های انگلیسی که به اسارت نیروهای شیخ محمود درآمدند, آخرین جنگ و اسیر شدن شیخ محمود توسط نیروهای بریتانیا, شیخ محمود و قوانین انگلیس, بازگشت شیخ محمود از تبعید هندوستان, تشکیل کابینه حکومت کرد به وسیله شیخ محمود, ارتش کرد و مشکلات انگلیس و کشته شدن جمال عرفان, مبادله پیام‌ها بین شیخ محمود و اسماعیل خان سمکو و سید (طه) و دعوت به سلیمانیه .گزیده‌ای از مطالب و سرفصل‌های جلد دوم و سوم نیز بدین شرح است :افسران سیاسی انگلستان, حکومت کردستان در سلیمانیه, پول کردستان, دسائس انگلستان در کردستان عراق, شکایت شیخ محمود به سازمان ملل متحد, بردن شیخ محمود به بغداد و مذاکره با ملک فیصل و مندوبی سامی و ژنرال‌های انگلیسی, حزب کمونیست عراق, انقلاب شیخ سعید ( 1925م), جنبش ابراهیم خان دولو, قیام یزیدی‌ها, مقدمات انقلاب بارزان, شیخ احمد بارزانی, شیح محمود در ناصریه, خاطرات ژنرال مولتکه آلمانی در کردستان .گفتنی است در پایان هر جلد تعلیقاتی شامل توضیحات و اطلاعات اضافی مترجم فراهم آمده, افزون بر آن منابع مورد استفاده مترجم, نیر فهرست‌های مختلف و تصاویر اشخاص و برخی اماکن به طبع رسیده است .