ملانوما را می شناسید؟

سرطان یکی از شایع ترین بیماری های جهان است و به گفته سازمان بهداشت جهانی، اولین عامل مرگ و میر در جهان محسوب می شود. سرطان پوست نیز یکی از بیماری های شایع در اکثر کشورهای جهان از جمله ایران است.
مطلب زیر اطلاعات شما را درباره ملانوما، نوعی سرطان پوست که مرتبط با خال است افزایش می دهد.
● ملانوما چیست؟
ملانوما نوعی از سرطان پوست است که هر چند مانند انواع دیگر سرطان های پوستی رایج نیست، اما از همه آن ها خطرناک تر است. این نوع سرطان ها علاوه بر پوست می تواند به اعضای داخلی بدن و حتی استخوان ها نیز سرایت کند. خوشبختانه در صورت تشخیص و درمان به موقع قابل معالجه است.
● علل ملانوما کدام است؟
گذراندن ساعت های متمادی در زیر آفتاب باعث می شود تا سلول های نرمال پوست غیرعادی و از کنترل خارج شوند و به بافت های اطراف خود حمله کنند. ملانوما ارثی است و سوابق دیگر نیز در خانواده خطر دچار شدن به این نوع بیماری را افزایش می دهد. به عنوان مثال، شاید فردی در خانواده عارضه پوستی غیرطبیعی داشته باشد. خال های طبیعی، نسبتا صاف و با سطح پوست یکسان اند. برخی اوقات، صاف، کمی پوسته پوسته و یا این که زبر می باشند. این نوع خال ها سرطان زا نیستند و داشتن خال زیاد به سوابق ارثی برمی گردد.
● علایم ملانوما چیست؟
علایم اصلی این عارضه ایجاد تغییر در خال و یا لکه های مادرزادی است. هر نوع تغییر در شکل، اندازه و یا رنگ خال می تواند علایمی از این عارضه باشد. احتمال دارد ملانوما درون یک خال و یا لکه مادرزادی رشد کند. اما اغلب در پوست بدون هرگونه علامت رشد می کند که در مردان اغلب در قسمت بالای کمر و در زنان در قسمت پاها دیده می شود. برخلاف یک خال معمولی، ملانوما تغییر رنگ می دهد، گرد و برجسته است و یا رویه خشک می بندد و از خود چرک و یا خون ترشح می کند.
● ویژگی خال های سرطانی
١) بی تقارن بودن: شباهت نداشتن یک قسمت از خال با قسمت دیگر.
۲) رنگ: یکنواخت نبودن رنگ خال. رنگ های قهوه ای، مشکی، قرمز، سفید و آبی ظاهر خال خالی به آن می دهد.
۳) بی نظمی کناره ها: ایجاد شکاف یا تیره بودن کناره های خال.
۴) قطر: اندازه بیش از ٦ میلی متر که حدودا اندازه یک پاک کن انتهایی مداد می باشد.
به هرحال در صورت رشد بیشتر خال، باید به پزشک مراجعه کرد
● چگونه می شود این عارضه را تشخیص داد؟
در صورت مشکوک بودن به این عارضه از بافت اطراف قسمت مشکوک نمونه برداری می شود و در صورت مشخص شدن وجود این عارضه در نمونه برداری، برای اطمینان از سرایت نکردن آن به گره های لنفاوی، آزمایش های بیشتری انجام خواهد شد.
● روش درمان این عارضه چیست؟
رایج ترین نوع درمان به خصوص در مراحل اولیه تشخیص و زمانی که به قسمت های دیگر سرایت نکرده، جراحی است. محل قرارگیری این عارضه در بدن و ضخامت آن احتمالا پس از جراحی نیز مانند اثر زخم وجود خواهد داشت که شاید برای رفع آن نیاز به جراحی دیگری باشد.
بیمار تا ٥ سال پس از جراحی هر ٣ الی ٦ ماه باید تحت نظر پزشک باشد تا از بازگشت نکردن عارضه قبلی و یا بروز عارضه جدید اطمینان حاصل شود. در صورت عمق زیاد و یا گسترش گره های لنفاوی شاید نیاز به دارویی به نام اینترفرون (نوعی پروتئین که بدن برای مقابله با ویروس ها تولید می کند) برای مقابله با سلول های سرطانی باشد.
● آیا می توان مانع از بروز این عارضه شد؟
بهترین روش برای جلوگیری از هرگونه سرطان پوست از جمله ملانوما این است که در معرض اشعه فرابنفش خورشید قرار نگیرید و به این نکات توجه کنید:
▪ سعی کنید بین ساعت ١٠ صبح الی ٤ بعدازظهر در معرض نور خورشید قرار نگیرید.
▪ در صورت بیرون بودن در این ساعت از لباس هایی همچون کلاهی نقاب دار با لبه های پهن که صورت را خوب پوشش می دهد، پیراهن و شلوار بلند استفاده کنید تا پوست را در مقابل اشعه های UVB و UVA آفتاب محافظت کند.
▪ در طی روز از ضدآفتابی با حداقل SPF ١٥ استفاده کنید.
▪ در صورت قرار داشتن در محل های گرم از ضدآفتابی با SPF بالاتر استفاده کنید.
▪ از رفتن به سالن های برنزه کننده و گرفتن آفتاب پرهیز کنید.
▪ هر ماه پوست خود را در صورت بروز لکه های غیرعادی، خال و یا زخم هایی که بهبود نمی یابند، مورد معاینه قرار دهید. به قسمت هایی از بدن مانند دست، پا ... که بیشتر زیر نور آفتاب قرار می گیرند توجه بیشتری کنید. هرچند که بزرگ ترین علت این عارضه قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور آفتاب است، اما می تواند در قسمت هایی از بدن نیز که هرگز در معرض نور آفتاب قرار نمی گیرد، به وجود آید.

منبع : روزنامه خراسان