دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا
ملک قمى
ملک محمدقمى متخلص به 'ملک' از شاعران معروف سدهٔ دهم و يازدهم است. دوران شاعريش از آغاز جوانى شروع شد و هم در جوانى از قم به کاشان که مجمع شاعران بود، سفر کرد و چندى در آنجا به کسب دانش و ادب سرگرم بود و سپس به قزوين پايتخت صفويان در آن روزگار رفت و نزديک به چهار سال در آنجا ماند تا آنکه در سال ۹۸۷ هـ به دکن رفت و به خدمت نظامشاهيان احمدنگر رسيد و چون احمدنگر به سال ۱۰۰۳ بر دست ميرزاعبدالرحيم خانخانان فتح شد چندى در ملازمت آن سردار ادب دوست گذرانيد و با شاعرانى چون نظيرى و شکيبى و جز آنان که در ملازمت خان بودند، معاشرت نمود و قصيدههائى در مدح خانخانان سرودن و با اجازهٔ او عازم سفر مکه شد ليکن چون در راه به بيجاپور مستقر حکومت عادلشاهيان دکن رسيد همانجا رحل اقامت افکند و به دربار عادلشاه ابراهيم ثانى (۹۷۸-۱۰۳۵) اختصاص يافت و او را در قصيدههاى خود ستود و مجموعهٔ گلزار ابراهيم به دستور او و با مشارکت ظهورى فراهم آورد و در آن سامان چنان حرمتى به هم رساند که او را با عنوان 'ملکالکلام' ياد مىکردند و گويا در همين شهر بود که ظهورى دختر ملک را به زنى گرفت. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
قسمت اخير عمر ملک به تمامى در بيجاپور و در مصاحبت خويشاوندش ظهورى و ملازمت ابراهيم ثانى گذشت تا به سال ۱۰۲۵ درگذشت و او را در بيجاپور نزديک به مقبرهٔ سنجر کاشانى به خاک سپردند. سن ملک هنگام وفاتش نود سال بود و بدين تقدير بايست به سال ۹۳۴ يا ۹۳۵ زاده شده باشد. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اينکه غالباً گفته شده است که ملک با ظهورى در بيجاپور ملاقات نموده درست نيست بلکه گويا دوستى آن دو استاد پيش از اقامت در بيجاپور يعنى در احمدنگر آغاز شده و آن دو در شهر اخير با هم بوده و با فيضى آشنائى يافتهاند و پس از آن هم با يکديگر در بيجاپور زيسته و خويشاوندى حاصل کردهاند. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ملک از شاعران پر کار عهد خويش و در قصيده و غزل و مثنوى توانا بود. ديوان غزلهاى ملک در کتابخانهٔ مدرسهٔ عالى سپهسالار هفت هزار و صد بيست است. نورسنامه يا منبعالانهار او به استقبال از مخزناسرار نظامى در دو هزار بيت سروده شد و او اثرهاى ديگرى هم به مشارکت ظهورى فراهم آورد يعنى 'گلزار ابراهيم' دز نه هزار بيت از اقسام سخن در ستايش ابراهيم عادلشاه، خوان خليل بهنام عادلشاه. در خلاصةالاشعار و مآثر رحيمى و رياضالشعرا و هفت اقليم و ميخانه از قصيدهها و غزلها و مثنوىهايش بسيار نقل شده است. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
شعر ملک را بيشتر سخنشناسان و نويسندگان احوالش افزون از حد شاعرى او است چنانکه سخن آذر هم در آتشکده که از چند هزار بيت او تنها هشت بيت را قابل انتخاب و نقل شمرده نادرست و دور از انصاف است. دوست و داماد ملک، ظهورى، در ساقىنامهٔ خود دربارهٔ او گويد: | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
و اين نازش لفظ و معنى در شعر ملک به يکديگر که ظهورى گفته صفت راستين سخن او است که لفظ و معنى در آن برابر است و ملک از اين راه معنىها دلپذير را در عبارتهاى فصيح و روش و منتخب ادا نموده و چه در قصيده و چه در غزل در پيروى از استادان پيشين و جواب گفتن آنان گام برداشته است. پيدا است که چنين شيوهاى در شعر مطبوع طبع شاعرانى که پس از او خاصه در سدهٔ دوازدهم در هند مىزيستهاند نبود زيرا آنان زيبائى کلام را در اشتمال آن بر معانى غريب همراه با تعبيرها و ترکيبهاى تشبيهى و استعارى و مضمونهاى باريک ديرباب مىدانستهاند. به همين سبب است که ميرغلامعلى آزاد (م ۱۲۰۰) دربارهٔ شعر او گويد 'خوش لفظ است اما معانى تازه کم دارد و تشبيه که رکن رکين فصاحت است در کلام او بسيار کم واقع شده' . ازوست: | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران اسرائیل آمریکا مجلس شورای اسلامی مجلس شورای نگهبان حجاب دولت دولت سیزدهم افغانستان جمهوری اسلامی ایران گشت ارشاد
سلامت هواشناسی شورای شهر تهران شورای شهر تهران شهرداری تهران پلیس قتل فضای مجازی سیل وزارت بهداشت کنکور
قیمت خودرو دلار مالیات قیمت دلار خودرو بانک مرکزی بازار خودرو قیمت طلا مسکن تورم ایران خودرو سایپا
تئاتر تلویزیون سریال سینمای ایران سینما فیلم موسیقی بازیگر قرآن کریم
سازمان سنجش خورشید
غزه فلسطین رژیم صهیونیستی جنگ غزه روسیه نتانیاهو اوکراین حماس نوار غزه ترکیه عراق ایالات متحده آمریکا
فوتبال استقلال پرسپولیس فوتسال تیم ملی فوتسال ایران بازی سپاهان باشگاه پرسپولیس لیگ برتر انگلیس آلومینیوم اراک تراکتور وحید شمسایی
هوش مصنوعی اپل آیفون تبلیغات گوگل فناوری ناسا نخبگان مریخ
خواب بارداری دندانپزشکی آلزایمر ویروس روغن حیوانی