نانوتکنولو‍‍ژی :تکنولوژی توانمندساز یا خط شکن؟

تكنولوژی خطشكن، تكنولوژی است که به طور کامل جایگزین تکنولوژی موجود قبلی شده است تا بتواند صنایع را به مدارج بالاتر ارتقا دهد. به عنوان مثال وقتی دستگاه چاپ وارد بازار شد چاپ به طور کلی دچار انقلابی عظیمی گردید به طوری که دیگر نیازی به تلاش زیاد مبلغان دینی برای خلق وگسترش کتابهایشان وجود نداشت وچاپ این کتب به طور سریع و مداوم درمدت زمان کوتاهی انجام می شد .
نانوتكنولوژی، نوآوریهایی را در صنایعی همچونIT، صنعت اتومبیلسازی، ساخت لوازم آرایشی، صنعت شیمی وبسته بندی پی ریزی كرده است.
ذخیرهسازی انرژی، تشخیص های سریع پزشکی، اندازهگیری وآزمایش، تجزیه وتحلیل، پخش دارو، رباتیک و بیومكانیك زمینههایی هستند كه نانوتكنولوژی به دنبال كسب بازار و تولیدات آن می باشد.
امروزه به وسیلهی این تکنولوژی تشخیص های مفیدتر، ارزان تر وسریعتری را درعلم پزشکی نظارهگر هستیم بهعنوان مثال میتوان بهجای فرستادن نمونه خون برای تشخیص بیماری به آزمایشگاه، از مانیتورهای دستی موجود استفاده كرد.
کاربردها و اثرات نانوتكنولو‍‍ژی
همه ی ما با تكنولوژیهای میكروسیستم که موتور محرك تکنولوژی اطلاعاتIT، الكترونیك و ارتباطات بوده است آشنا هستیم. توانایی تولید ساختارها ودستگاه ها در ابعاد ومقیاس های میكرو باعث شده تا سیستمهای پیچیده و پیشرفته و ابزارهای آن همچون تلفنهای همراه،کامپیوترهای شخصی، وسایل سرگرمی ومحدوده ای از تجهیزات الکترونیکی روز به روز درحال توسعه باشند.
بخش های دیگری که درآنها از نانوتكنولوژی استفاده شده است صنعت خودرو سازی، استفاده شخصی درمنزل و محدوده وسیعی از محصولات خانگی می باشد.
تركیب الکترونیک وزیست شناسی می تواند مواد اولیه ودستگاه های جدیدی را ارائه دهد که بشر رابه سوی استفاده ی گسترده تر از نانوتكنولو‍‍ژی در تولیدات هدایت کند .
کاربردها
کاربرد نانوتكنولو‍‍ژی هم اکنون در بازار با عناوین زیر وجود دارد :
۱- فلاپی ها با لایه های از مواد شیمیایی درمقیاس کوچک که امکان ذخیره اطلاعات وسیع را درفضای محدود میسر می کند .
۲- زئولیتها با ابعاد كمتر از ۱nm برای تولید پربازده بنزین استفاده می شود.
۳- موادی با قطر ۱۰۰nm برای حمل داروهای ضد سرطان در لیپید اسفر سلول
۴- صنعت پوشاک دراثر تغییرات مولکولی واستفاده از فایبرها كه برای ضد آب کردن و مقاوم سازی البسه از این تکنولوژی استفاده می کند .
۵- اسپری های ساخته شده از اکسید روی که کاهش فشار به پا را به ارمغان می آورد .
موارد مطرح شده در ذیل مواردی هستند که نانوتكنولو‍‍ژی در کوتاه مدت برآنها اثر مفیدی برجای گذاشته است:
- رنگ مایه ها وپوشش ها ی لعابی
- سنسورها وابزارهای تشخیص دهنده ی پزشکی
- توزیع دارو
- جذب انرژی خورشیدی
- تولید مستقیم هیدروژن
- باتری های پربازده تر( به خصوص Li-ION)
- تكنولوژیهای نمایش قابل انعطاف و صفحات الكترونیكی
- كامپوزیتهای محتوی نانوتیوب
- كامپوزیتهای نانوذرات متنوع
- كاتالیستها با كاربردهای فراوان در صنعت و داروسازی
- لعاب دادن و مقاوم سازی به وسیلهی مواد جدید (مانند متههای حفاری نفت)
- آلیاژهای جدید به عنوان مثال روكشهای مورد استفاده در دندانپزشكی
- ایمپلنت ها(کاشت دندان )
- عایق بندی
- سنسورها
- موج یاب وژنراتورهای تک فوتونی (تک نوری )
- لیزرها
- ابزارهای آنالیز
- تکنولوژی های جداسازی
- تکنولوژِی های تصویربرداری پزشکی
- فیلتر ها
- سمباده
- چسب
- روانكارها و افزودنیهای روغن و سوخت
- رنگ ها
- سوخت ومواد منفجره
- صنایع نساجی
- نسل جدید حافظه های كامپیوتری
- دستگاه های چاپ
- اجزای بصری گوناگون
بیشتر كاربردهای ذكر شده از پیشرفتهای حاصل از نانوپودرها حاصل شده است. ایده نانو مقیاس واز سوی دیگر نیاز بازارموجب به وجودآمدن پیشرفتهایی در سایر رشته ها خواهد شد كه در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود:
۱-سیستم های ذخیره سازی اطلاعات با ظرفیت بالا برای بالا بردن میزان اطلاعات موجود در کتابخانه ها
۲-كامپیوترهایی شخصی با قدرت مراكز كامپیوتر كنونی
۲-تراشههای که شامل بیش از ۱۰۰۰ساعت بازی وفیلم است .
۳-سنسورهای كاملی برای کنترل محیط، غذا و عملکرد بدن
۴- مواد دارویی که تاثیر طولانی دارند
۵-جابجایی بافت واعضای بدن
۶- موادی با قابلیت ضد خوردگی و مقاومت حرارتی بالا
۶- تولید عینک بالایه های تزئینی بدون ایجاد مسمومیت
۷- امکان ذخیره سازی هیدروژن برای اقتصاد انرژی باز تولید
۸-درمان ارزان با اعمال پزشکی
۹- شیشه های نشکن سبک
۱۰- یاتاقانهای بدون نیاز به روغنكاری برای صنایع اتومبیل سازی
۱۱- کاتالیزگر ناهمگون با سطح نفوذ پذیری بالا وقسمت واکنش دهنده فشرده
اطلاعات موجود نشانگر این حقیقت است که هم اکنون در اروپا بیش از ۳۰۰ کارخانه از نانوتكنولوژی درجهت پیشرفت اهداف اولیه خود استفاده می کنند. همچنین تعداد زیادی از شرکت ها وسازمان ها بزرگ دراین زمینه فعالیت می کنند.

منبع : ستاد ویژه توسعه فناوری نانو