ورزشی برای تمام نسوج

ورزش تنیس اولین بار در قرن پنجم ابداع شد. در آن زمان روستایی‌ها هنگام بازی از دست‌های خود برای پرتاب كردن توپ استفاده می‌كردند تا اینكه در قرن شانزدهم، این ورزش به‌ وسیله راكت بین اشراف‌‌زادگان انگلیسی مورد توجه قرار گرفت. البته گفته می‌شود اولین بار بازی تنیس در قرن دوازدهم در كشور فرانسه به‌وجود آمده است.
● انتخاب راكت مناسب
اگر تازه كار هستید و قصد دارید این بازی را شروع كنید، در انتخاب راكت خود دقت كنید تا به شما آسیب وارد نشود. در انتخاب راكت باید متغیرهای زیادی را مدنظر داشته باشید. بد نیست كمی در مورد اجزای راكت و اصطلاحات مربوط به آن اطلاع داشته باشید. هنگام خرید راكت باید به سایز گریپ، سر راكت، بالانس راكت و سفتی یا مقاومت راكت توجه كنید.
▪ سایز گریپ:
انتخاب یك گریپ با سایز مناسب كار بسیار راحتی است اما متاسفانه اغلب بازیكنان از راكت‌هایی استفاده می‌كنند كه سایز گریپ آن بیش از اندازه بزرگ و یا كوچك است. یادتان باشد اگر سایز گریب شما نامناسب باشد علاوه بر اینكه باعث كاهش كیفیت بازی شما می‌شود، ممكن است در بازیكن موجب بروز عارضه معروف تنیس به نام آرنج تنیس‌بازان شود. این عارضه درد آزاردهنده‌ای را در ناحیه آرنج تولید می‌كند.
البته اگر سایز راكت شما كوچك است، چندان ناراحت نباشید چون می‌توانید از نوار ضخیم به دور گریپ استفاده كنید. این كار باعث افزودن وزن راكت نمی‌شود و بالانس آن را هم به هم نمی‌زند. اما اگر سایز گریب راكت شما بزرگ است، چاره‌ای جز تعویض آن ندارید و هیچ راهی برای كوچك‌كردن آن وجود ندارد. شما برای تعیین ساده اندازه گریب مناسب چند راه دارید راه ساده آن این است كه از مدل‌های شركت معروف ویلسون استفاده كنید.
این مدل‌ها سایزهای مختلف دست را نشان می‌دهد و شما با قراردادن دست خود در این مدل‌ها می‌توانید سایز گریپ‌ مناسب خود را حدس بزنید. فروشندگان راكت تنیس حتما این مدل‌ها را دارند، در غیر این صورت به راحتی می‌توان آنها را از اینترنت به‌دست آورد. راه ساده دیگری هم هست. به این صورت كه شما با خط‌كش از سر انگشت چهارم تا دور‌ترین چین عرض كف دست خود را اندازه بگیرید. سایز گریپ شما باید دقیقا به اندازه این مقدار اندازه‌گیری شده باشد.
▪ سایز‌ سر‌‌ راكت:
سر راكت‌ها به سایر متوسط، بزرگ و بسیار بزرگ تقسیم می‌شود انتخاب سایز مناسب سر راكت از مهم‌ترین فاكتورهایی است كه هنگام خرید باید به آن توجه داشته باشید. راكت‌هایی كه سر بزرگی دارند هنگام ضربه‌زدن به توپ نیروی بیشتری تولید می‌كنند. بنابراین تازه كاران كه از نیروی كافی برخوردار نیستند و همچنین نمی‌توانند دست خود را به خوبی تاب دهند بهتر است از راكت‌هایی كه سر كوچكی دارند استفاده نكنند. البته دقت كنید وقتی قدرت كافی به‌دست آوردید، كنترل راكت‌هایی كه سر كوچكی دارند راحت‌تر است.
▪ بالانس راكت:
نقطه وسط در كل طول راكت را درنظر بگیرید. در فاصله‌ای از این نقطه وسط می‌توانید راكت را به حالت بالانس درآورید. اگر این نقطه بالانس به نوك سر راكت نزدیك باشد به آن راكت "سرسنگین" می‌گویند و اگر این نقطه به انتهای دسته راكت نزدیك باشد، به آن راكت "سرسبك" گفته می‌شود. اگر نقطه بالانس دقیقا با نقطه وسط مطابق باشد به آن "سر بی‌طرف" گفته می‌شود. راكت‌های "سرسنگین" برای افراد تازه كار مناسب‌تر است، زیرا اگرچه سنگین‌ترند اما قدرت بیشتری دارند. افراد حرفه‌ای بهتر است از راكت‌های <سرسبك> استفاده كنند.
▪ سختی راكت:
هرچه راكت نسبت به برخورد توپ انعطاف‌پذیری بیشتری داشته باشد، از قدرت پرتاب توپ می‌كاهد. بنابراین راكت‌هایی كه سخت‌تر هستند نیروی بیشتری دارند. افراد تازه كار بهتر است از راكت‌هایی استفاده كنند كه سفتی بیشتری دارد. هرچه انعطاف‌پذیری راكت بیشتر باشد نیروی وارد به دست، بازو و شانه‌ها كمتر است. بنابراین اگر آسیب‌دیدگی در این نواحی دارید از راكت‌هایی استفاده كنید كه انعطاف‌ پذیرترند.
▪ سیم‌های سر راكت:
سیم‌های راكت از ۱۶ سیم عمودی و ۲۰ سیم افقی تشكیل شده‌اند. بنابراین هرچه سر راكت بزرگ‌تر باشد، فاصله خانه‌های آن از هم بیشتر می‌شوند، هرچه فاصله ‌خانه‌ها نزدیك‌تر باشد، قدرت ضربه و همچنین ایجاد حركات چرخشی بیشتر می‌شود و هرچه سیم‌ها به هم نزدیك‌تر باشند، كنترل ضربه راحت‌تر و عمر سیم‌های راكت بیشتر‌است. اما قدرت و ایجاد حركات چرخشی كمتر است.
▪ طول راكت:
راكت‌های معمول بین ۲۷ تا ۲۹ اینچ هستند. البته راكت‌های بیشتر از ۲۷ اینچ هم وجود دارد. هرچه راكت‌ درازتر باشد سرعت حركات راكت، قدرت آن و ایجاد توپ‌های چرخشی توسط آن بیشتر است. البته كنترل راكت‌های بلندتر سخت‌تر است.
▪ ضخامت سر راكت:
اگر راكت‌ها ضخیم باشند قدرت بیشتری خواهند داشت و راكتی كه ضخامت كمتری دارند حركات چرخشی توپ را بهتر ایجاد می‌كنند. در ضمن، راكت‌هایی كه سر آنها ضخامت كمتری دارند نیروی كمتری به بازو وارد می‌كنند.
حالا كه یك راكت خوب خریدید بهتر است اطلاعاتی درباره فواید این ورزش روی اعضای بدن به‌دست آورید.
تنیس ورزشی است كه تمام اعضای بدن شما را درگیر می‌كند. ورزش‌های زیادی نیستند كه بتوانند روی تمام اعضا اثر بگذارند. به‌طور مثال فوتبال را درنظر بگیرید، بیشتر باعث قوی‌شدن پاهای شما می‌شود و مقداری هم سلامت هوازی بدن شما را تامین می‌كند، ولی روی سایر اعضای شما اثری ندارد. ورزش تنیس به سرعت، قدرت، نیروی كافی و از همه مهم‌تر تفكر خوب برای شكست‌دادن حریف نیاز دارد.
▪ اثرات فكری:
هر ضربه‌ای كه شما می‌زنید باید یك نقشه خوب برای شكست دادن حریف خود در سر بپرورانید و این كار را باید به سرعت انجام دهید. در نتیجه نیروی تفكر شما بالا می‌‌رود.
▪ بازوها:
شما مجبورید دست‌های خود را برای دریافت و ایجاد ضربه به توپ تاب دهید. این كار باعث تقویت عضلات دو سر، سه سر، شانه و ساعدها می‌شود، بنابراین بالاتنه شما از قدرت زیادی برخوردار خواهد شد.
▪ انعطاف‌پذیری:
تنیس‌ باعث می‌شود كه عضلات كوچكی از بدن كه در حالت عادی كمتر كار می‌كنند به كار افتند و انعطاف‌پذیری بدن بیشتر می‌شود.
▪ پاها:
در بازی تنیس تمام عضلات ساق و ران شما به كار گرفته می‌شوند و در نتیجه قدرت كافی به‌دست می‌آورند.
▪ گریپ:
به دسته راكت كه نوارپیچ شده است گفته می‌شود. این همان قسمتی است كه بازیكن آن را در دست می‌گیرد.
▪ سر راكت:
كاملا مشخص است كه این همان قسمت بیضی‌شكل است كه توپ به آن برخورد می‌كند.
▪ بالانس راكت:
این اصطلاح به معنای این است كه وزن راكت چگونه از دسته تا سر راكت توزیع شده است.
▪ سفتی راكت:
این اصطلاح به معنی مقاومت راكت در برابر تغییر بیضی‌شكل ناشی از اصابت توپ به سر راكت است.
▪ قلب:
بازی‌هایی كه در چند فاصله زمانی متوالی انجام می‌شوند بهترین اثر را در پیشرفت كاركرد سیستم قلبی - عروقی دارند. ورزش تنیس هم به همین صورت است، یعنی ورزشكار پس از اینكه مدتی بازی كرد بین دو زمان بازی به مدت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه استراحت می‌كند. چنین حالتی آثار بسیار مطلوبی بر سیستم قلبی - عروقی دارد.
● بهتر است كمی هم در مورد قوانین ورزش تنیس بدانیم:
هر مسابقه از سه ست (set)‌‌ تشكیل شده است كه هر ست متشكل از چند بازی یا گیم است. یعنی هر بازیكن كه بتواند شش بازی را ببرد، برنده یك ست (set)‌‌ خواهد بود. شمارش امتیازات در هر بازی به‌ این صورت است كه از صفر تا سه را درنظر بگیرید. به هركدام از این امتیازات، اعداد صفر، ۱۵، ۳۰ و ۴۰ تعلق می‌گیرد.
یعنی مثلا اگر بازیكن بتواند امتیازی از حریف مقابل بگیرد امتیاز او ۱۵ محسوب می‌شود و الی آخر. چند اصطلاح هم هست كه بد نیست آنها را هم یاد بگیریم. مثلا اگر هر دو بازیكن ۴۰ امتیاز را بگیرد به آن می‌گویند دیوس (deuce).
در این حالت چون هر دو بازیكن ۶-۶ شده‌اند پس كسی كه امتیاز طلایی را بگیرد برنده خواهد شد، دقیقا مثل بازی والیبال كه وقتی هر دو تیم به ۱۲۵ امتیاز می‌رسند بازی آنها تا امتیاز ۲۷ ادامه می‌یابد. به این امتیاز طلایی در تنیس ادونتج (advantage)‌ می‌گویند. البته قوانین تنیس كمی پیچیده است كه از حوصله این بحث خارج است. حالا یك راكت خوب خریدید و با قوانین این ورزش و اثرات مفید بدنی آن آشنا شدید، وقت تلف نكنید و زودتر این ورزش را شروع كنید. امیدواریم كه موفقیت‌های خوبی در این ورزش به‌دست آورید و از آن لذت ببرید.

دكتر سحر میرپور

منبع : روزنامه سلامت